1. Bozor munosabatlari tizimida kichik biznes va tadbirkorlikning o‘ziga xos xususiyatlari

Kichik biznes subyektlarining bankrotligi, yopish tartibi va qayta tashkil etish yollari.
Bankrotlik xo‘jalik yurituvchi subyektlarinin davlat va hamkorlar oldidagi qarzini to io v qobiliyati yo‘qligini ko‘satuvchi holatdir. Bankrotlik institutining maqsadi o‘z xo‘jalik faoliyatini davom ettirayottan subyektlarini va ulaming kreditorlari orasidagi o‘zaro munosabatlami tartibga solishdan iboratdir. Bundan tashqari kreditorlar talabini imkon boricha qondirish, yuridik shaxs bankrotini yo‘qotish, jismoniy shaxsni karzlardan ozod qilishdir. Qarzdor (bankrotga) subyektlarga nisbatan xo'jalik sudi tomonidan sariatsiya, tugatish, tinchlik kelishuvi choralarini qoilash mumkin. Sanatsiya deganda tarkibni qayta tuzish tartibi, mulk huquqini o'zgarishi, qarzdomi mulk tomonidan, yoki vakolat berilgan idora, yoki boshqa shaxslar tomonidan ushbu qarzdomi va uning mehnat jamoasini saqlab qolish niyatida moliyaviy qoilabquw atlash tushuniladi. Agar xo'jalik sudi qarzdomi mulki bankrotlik ishi bo‘yicha olib boriladigan ishlar xarajatiga yetmasligini aniqlasa, unda sud qarzdorni bankrot deb e’lon qiladi va bankrotlik ishini tugadi. Bankrotlikni e ’lon qilgandan keyin xo‘jalik sudi tomonidan tayinlangan boshqamvchi kreditorlami va qarzdomi huquq manfaatlarini himoya qiladi va bankrotlik to‘g‘risidagi ishni nihoyasiga yetkazishga ko'maklashadi. 139 U qarzdomi mulkini boshqaradi, uning saklanishini tashkil etadi, kreditorlar talabini bankrot boigani mulki hisobiga qondiradi, qarzdorga yuridik shaxsga nisbatan ulami xo‘jalik faoliyatini tashkil qiladi. Qarzdorni xo‘jalik faoliyatini tashkil qilishda boshqaruvchi shartnoma tuzish va kredit olish huquqiga faqat kreditorlar roziligi bilan ega boiadi. Kreditorlaming umumiy majlisi qarori chiqmaguncha boshqaruvchiga yuridik shaxsni tugatish man etiladi. Yuridik shaxsni tugatilishi bankrotlik ishini tugatilganidan kechikmay amalga oshiriladi. Agar bankrotlik tuzish bilan tugasa yoki bankrotlik ishini xo‘jalik sudi to‘xtatsa, yoki qarzdorda o‘z faoliyatini davom ettirish uchun barcha shikoyatlardan so‘ng yetarli mulki qolsa unda yuridik shaxs tugatilmaydi. Tinchlik kelishuvi - bu qarzdor va kreditorlar orasidagi qarzlami toiash to‘g‘risidagi kelishuv boiib, unda qarzlami kamaytirish yoki ulami toiash muddati uzaytirish va boshqa tomonlami kelishuvi bilan amalga oshiriladigan shartnomalar ko‘zda tutiladi. Tinchlik kelishuvi quyidagi holatlarda tuzilgan deb hisoblanadi: 1. Qarzdor qarzlami yarmidan o ‘z qismini toiashni taklif etganda unga rozi b o iib 2/3 dan kam boim agan majlis kreditorlari o‘mida boigan qatnashchilari ovoz bersa, agar ulaming talablari 2/3 dan kam boim agan imtiyozsiz qiymat talablami tashkil qilsa. 2. Qarzdor qarzlarini yarmidan kam qismini toiashni taklif qilsa, agar bunga barcha qatnamayotgan kreditorlaming 3/4 kismi rozi b o iib ovoz bersa, agar ulaming talablari 3/4 qismidan kam boim asa. Tinchlik kelishuvi barcha imtiyozsiz kreditorlar uchun, ulami ovoz berishda qatnashganligidan kat’i nazar to‘g‘ri deb topiladi. Uni ta’sir qilish muhlati kreditorlaming umumiy majlisida qarzdoming taklifi asosida belgilanadi. Xo‘jalik sudi boshqaruvchining yoki kreditoming taklifi bilan tinchlik kelishuvini quyidagi hollarda tugatadi: 140 - qarzdor atayin yoki qalbaki bankrotlikni amalga oshirsaqarzdor tinchlik kelishuvida ko‘zda tutilgan majburiyatlarini bajannasa; tinchlik kelishuvining ta’sir qilish mudatining yarmidan kam bo‘lmagan qismi o ‘tgandan keyin qarzdor tinchlik kelishuvi shartini bajara olmasa; agar tinchlik kelishuvi tugatilsa, unda bankrotlik ishini ko‘rish yana tiklanadi.