1. Бозор мувозанати ва мувозанат,нарх

A5

• 
  A4
  

• 
  A3
  

• 
  A2
  

• 
  A1
  

• 
  Y
  

• 
  

• 
  X
  

• 
  

• 
  W
  

• 
  E5
  

• 
  E4
  

• 
  TU5
  

• 
  E3
  

• 
  TU4
  

• 
  TU3
  

• 
  E2
  

• 
  TU2
  

• 
  E1
  

• 
  TU1
  

Немис олими Эрнст Энгель (1821-1896) биринчи бўлиб даромад ўзгаришининг истеъмол таркибига таъсирини тадқиқ қилган. Товарлар таркибининг даромадга нисбатан ўзгаришини ифодаловчи чизиқлар, Энгель эгри чизиқлари дейилади. Тадқиқотлар кўрсатишича, истеъмолчилар биринчи навбатда озиқ-овқат товарларига бўлган эҳтиёжини қондирадилар, ундан сўнг стандарт сифатли саноат товарларига бўлган талаб, энг охирида олий категорияли қимматбаҳо товарларга талаб қондирилади.

• 
  Q3
  

• 
  Q
  

• 
  Q2
  

• 
  Q1
  

• 
  R
  

• 
  Кундалик эҳтиёж товарлари
  

• 
  Олий категорияли товарлар
  

• 
  Стандарт сифатли саноат товарлари
  

Энди даромадни ўзгармас деб қараб, неъматлардан биттасини, масалан, Х неъматнинг нархини ўзгарувчан деб қараймиз. Фараз қилайлик, Х неъматнинг нархи (Р) кетма-кет пасайиб бормоқда, яъни Р1>Р2>Р3>Р4 ва ҳоказо. Графикда нархнинг бундай ўзгариши, бюджет чизиғининг YX1 ҳолатдан YX2, YX3 ва YX4 ҳолатларга силжитади. Бюджет чизиқларини туташтирувчи чизиқ “нарх-истеъмол” чизиғи деб аталади ва у неъматлардан бири нархининг ўзгаришини истеъмол таркибига таъсирини кўрсатади.

• 
  “Нарх-истеъмол” чизиғи
  

•