1-chorak 1-variant

1-chorak 2-variant
1.Qaysi asarda “til ardami” (nutq odobi) haqida bir qancha go’zal hikmatlar mavjud.

a) “Devoni lug’atit turk” b)*”Qutadg’u bilig” c)”Muhamakat ul- lug’atayn” d) “Guliston bit turkiy”

2.Madaniyatlilik va nutq madaniyati o’rtasida aloqadorlik qanday?

a)Madaniyatning tom mohiyatini tushungan odam o’zi gapirgan tilning sofligi uchun hamma vaqt jon kuydiradi. B)Madaniyatli odam ruscha gapirayotganda, rus tilining, o’zbekcha gapirayotganda o’zbek tilining sofligini saqlaydi.

s)Madaniyatli odam shirinso’z,tozalik,saranjomlik,og’irlik,halollik va ona tilining sofligini saqlashga harakat qiladi.

d)*barcha javob to’g’ri

3.Zig’ir yo’g’i solib,moshkichri kabi qilib, aralash-quralash qilmak tilning ruhini buzadur.Ushbu fikrlar kimning qalamiga mansub?

a) A.Navoiy b)*A.Avloniy c)Behbudiy d) Fitrat

4.”Jon kuydirmoq”iborasining izohi to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping?

a)o’zi xohlab g’amxo’rlik qilmoq

b) *o’ta ta’sirlanib g’amxo’r bo’lmoq

c)ruhan kuchli bezovtalangan holda g’amxo’r bo’lmoq

d)barchasi to’g’ri
5.Nutq madaniyati haqidagi ta’limotning markaziy masalasi javoblarning qaysi birida berilgan?

a) nutqning ifodaliligi b)*nutqning to’g’riligi

c)nutqning aniqliligida d)nutqning mantiqiyligi
6.Kommunikativ sifatlarning poydevori vazifasini bajaruvchi sifat qaysi?

a)nutqning aniqligi b)nutqning sofligi

c)nutqning mantiqiyligi d) *nutqning to’g’riligi
7.Qanday me’yorlarga amal qilinmasdan tuzilgan nutq to’g’ri nutq bo’la olmaydi.

a)adabiy til b)badiiy til c)*kommunikativ sifat d) morfologik

8.Adabiy til me’yorlarining odatdagi nutqda buzilishi nimaga olib keladi?

a) *nutqning noto’g’ri tuzilishiga

b)nutq madaniyatining shakllanishiga

c)zaruriy sifatlarning qotib qolishiga

d) to’g’ri javob yo’q
9.Qaysi ijodkor ”Ustoz otangdan ulug’” maqolini ”Ustoz otangdek ulug’” deb qo’llashda nutqning aniqligi va mantiqiyligiga yetkazilgan zarar haqida gapirib, otadan ulug’ va aziz kishining yo’qligi- haqiqat.Aynan shuninig uchun ham bu tashbeh ishlatiladi, deb ta’kidlaydi.

a)Ozod Sharafiddinov b)*E.Vohidov c)N.Fozilov d)A.Oripov

10.Tilshunoslikda ”nutq madaniyati ”termini, asosan necha xil ma’noda qo’llaniladi.

a)*2 xilb)3xil c)1 xil d) 4 xil

11. Tilimizning muhofazasi, tilning sofligi va nutq odobi haqida jiddiy fikrlarni bayon qilgan ma`rifat darg`alaridan kimlarni bilasiz?

a) Mahmudxo`ja Behbudiy, Abdulla Avloniy

b) Abdurauf Fitrat, Alisher Navoiy

c) Ashurali Sohibiy, Abdulla Avloniy

d)*barcha javob to’g’ri.
12. Tilshunoslikda ”nutq madaniyati” termini qaysi ma`noda qo`llaniladi?

a) tilning bemalol maqsadga va nutqiy vaziyatga muvofiq tarzda foydalana olish

b) *tilning bemalol maqsadga va nutqiy vaziyatga muvofiq tarzda foydalana olish , nutqda zaruriy sifatlarning barchasini mujassamlashtira bilishni ta`minlaydigan ko`nikma, malaka va bilimlarning jami; tilshunoslikning tildan maqsadga va nutq vaziyatiga muvofiq tarzda foydalanish nutqda zaruriy sifatlarni mujassamlashtirish qoidalarini ilmiy asosda o`rganish va o`rgatish

c) tilshunoslikda morfologik va sintaktik shakllarni rang-barangligini hamda me`yorlashishi kabi bir qancha jarayonlarda namoyon bo`ladi

d) To`gri javob yo`q
13. Tilning eng yaxshisi so’zga usta til,so’zlarning eng yaxshisi bilib, oxirini o’ylab so’ylangan so’zdir. Ushbu fikrlar kimniki?

a)A.Navoiy b)*A.Avloniy c)M.Qoshg’ariy d)A.Fitrat

14.Nutqning madaniyligini ta’minlaydigan asosiy kommunikativ sifatlar qaysilar?

a) to`g`rilik, aniqlik, jo`yalilik, soflik

b) mantiqiylik, ifodalilik, boylik

c) madaniylik, aniqlik, xoslik, umumiylik

d)* a va b to`g`ri
15. Tilda bir narsaning o’zini turlicha atash imkoniyatiga ega bo’lgan so’zlar guruhini belgilang. a) ma`nodosh so`zlar ,iboralar b) so`zlarning ko`p ma`noliligi, shakldoshligi

c)* ma`nodosh, shakldosh, ko`p ma`noli so`zlar d) ma`nodosh, kop ma`noli so`zlar, so`z yasash imkoniyatlari