1-dars 1-§. Organik kimyo tarixi. Organik birikmalarning o‘ziga xos xususiyatlari darsning maqsadi
TK5 Milliy va umummadaniy kompetensiya
Download 0.9 Mb.
|
10 SINF KONS[1]
- Bu sahifa navigatsiya:
- II.Dars turi
TK5 Milliy va umummadaniy kompetensiya — vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda umuminsoniy va milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy va san’at asarlarini tushunish, orasta kiyinish, madaniy qoidalarga va sog‘lom turmush tarziga amal qilish layoqatlarini shakllantirishni nazarda tutadi.
II.Dars turi:Aralash dars III.Dars usuli:Aralash Fikrlar hujum. IV.Dars jihozi: a)Darslik b)Tarqatmalar.
1. Propanni tarkibidagi uglerodning massa ulushini (%) aniqlang. 2. Tarkibida 82,75% uglerod (massa jihatidan) bor bo‘lgan alkanni empirik formulasini aniqlang. VII. Dars bayoni: Sistematik nomenklatura. 1892- yil Jenevada Xalqaro kimyogarlar kongressida yangi nomenklatura qabul qilindi. Jeneva nomenklaturasi bo‘yicha moddalardagi asosiy zanjir nomerlanib, radikal nomining oldiga ushbu radikalning asosiy zanjirdagi qaysi uglerod atomiga birikkanligini ko‘rsatuvchi raqam qo‘yiladi. 1960- yilda Nazariy va Amaliy kimyo Xalqaro Ittifoqi (IUPAC – International Union of Pure Applied Chemistry) komissiyasi tomonidan ishlab chiqilgan yangi nomenklatura e’lon qilindi. Bu nomenklaturada Jeneva nomenklaturasi takomillashtirilgan, ya’ni u tartibga solingan va unga ayrim tuzatish hamda qo‘shimchalar kiritilgan. Bu nomenklatura sistematik nomenklatura nomini oladi.Uglevodorodlarni sistematik nomenklaturada nomlash uchun quyidagi tartib va qoidalarga amal qilinadi: Uglevodorod molekulasidagi eng ko‘p tarmoqlangan va eng uzun zanjirni asosiy zanjir sifatida tanlab olinadi. CH3 CH CH2 CH3 CH2 CH3
Asosiy zanjirdagi uglerod atomlarini zanjirga birikkan radikallar qaysi tomonga yaqin joylashgan bo‘lsa o‘sha tomondan raqamlanadi. 1CH3 2CH 3CH2 CH3
4CH2 5CH3 Radikal bilan bog’langan uglerod raqami va unga bog’langan radikal nomi yoziladi.(Masalan: 2-metil). Agar bitta uglerodga ikkita radikal bog’langan bo’lsa, raqam ikki marta takrorlanadi va radikal nomini aytishdan oldin “di” qo’shimchasi qo’shiladi. (Masalan: 2,2-dimetil). Asosiy zanjirga har xil radikallar bog’langan bo’lsa, radikallarni o’rni va nomi radikallarning bosh harfini e’tiborga olib alifbo tartibida aytib o’tiladi va oxirida asosiy zanjirni nomi aytiladi. Quyidagi moddalarni sistematik nomenklatura bo‘yicha nomlanishiga e’tibor bering! Alkanlarni galogenli hosilalarini nomlash Xalqaro (sistematik) nomenklaturaga ko`ra alkanlarni galogenli hosilalarini nomlashda quyidagi qoida va ketma-ketlikka amal qilinadi: 1. Galogen asosiy uglerod zanjirida bo`lishi kerak. 2. Asosiy zanjirdagi uglerod atomlarini galogen yaqin tomondan raqamlab chiqiladi. 3. Yonaki zanjirdagi radikallar yoki galogenlarni nomi ularni asosiy zanjirdagi ular bog`langan uglerodni tartib raqami ko`rsatilgan holda alifbo tartibida aytib o`tiladi va ohirida asosiy zanjirni nomi aytiladi. 3-brom-4-etilgeksan Izomeriyasi. Umumiy formulasi bir xil bo‘lib, tuzilishi (fizik va kimyoviy xossalari) har xil bo‘lgan moddalar izomerlar deyiladi.
Download 0.9 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling