1-dars 1-§. Organik kimyo tarixi. Organik birikmalarning o‘ziga xos xususiyatlari darsning maqsadi


TK5 Milliy va umummadaniy kompetensiya


Download 0.9 Mb.
bet6/195
Sana08.01.2022
Hajmi0.9 Mb.
#252828
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   195
Bog'liq
10 SINF KONS[1]

TK5 Milliy va umummadaniy kompetensiya — vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda umuminsoniy va milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy va san’at asarlarini tushunish, orasta kiyinish, madaniy qoidalarga va sog‘lom turmush tarziga amal qilish layoqatlarini shakllantirishni nazarda tutadi.

  1. II.Dars turi:Aralash dars

  2. III.Dars usuli:Aralash Fikrlar hujum.

  3. IV.Dars jihozi:

a)Darslik

b)Tarqatmalar.



  1. V.Tashkily qism;

a)Salomlashish

b)Yo’qlama

c)Siyosiy daqiqa

  1. VI.O’tilgan mavzuni takrorlash uchun savol va topshiriqlar berish.

1. Tarkibida CO guruhi bor bo`lgan birikmalar qanday nomlanadi?

A)nitrobirikmalar B)yog`lar

C)oksobirikmalar D)spirtlar

2. Azot saqlovchi organik birikmalar keltirilgan qatorni toping.

1) Alkanlar 2) Aminlar 3) Alkenlar 4) Sikloalkanlar 5) Monosaxaridlar

6) Oqsillar 7) Alkadiyenlar 8) Nitrobirikmalar

A)1,3,6 B)2,6,8 C)1,4,5 D)2,4,7

3. Metilamin tarkibidagi uglerod atomining oksidlanish darajasini toping.

A)0 B)-2 C)+3 D)-3

4. Metiletilamin molekulasidagi σ bog`lar sonini toping.

A)13 B)12 C)10 D)9

5. Faqat organik birikmalar uchun xos bo`lgan reaksiya turlarini belgilang.

A) birikish; ajralish C) polimerlanish; polikondensatlanish

B) polimerlanish; almashinish D) birikish; polimerlanish.




  1. Darsning bayoni

Alkanlar CnH2n+2 umumiy formulaga ega bo‘lib, ularni tarkibidagi barcha

uglerod atomlari faqat σ (sigma) bog‘ orqaligina bog‘langan bo‘ladi.

Tarkibidagi barcha C atomlari o‘zaro faqat σ (sigma) bog‘lar vositasida

bog‘langan uglevodorodlarga to‘yingan uglevodorodlar deyiladi.

To`yingan uglevodorodlarga alkanlar va sikloalkanlar kiradi. Alkanlar

ochiq zanjirli, sikloalkanlar esa yopiq zanjirli to`yingan uglevodorodlardir.

22

Bir sinfga kiruvchi xossalari o‘xshash bo‘lgan, tarkibi bir-biridan –



CH2– guruh bilan farq qiladigan birikmalar gomologlar deyiladi. Gomologlar

keltirilgan qatorni gomologik qator deyiladi.



Formulasi Nomi

CH4 Metan

C2H6 Etan

C3H8 Propan

C4H10 Butan

C5H12 Pentan

Formulasi Nomi

C6H14 Geksan

C7H16 Geptan

C8H18 Oktan

C9H20 Nonan

C10H22 Dekan

Alkanlarning gomologik qatori:

23

Fomulasi Nomi



CH3 Metil

CH3 CH2 Etil

CH3 CH2 CH2 Propil

CH3 CH


CH3

Izopropil

CH3 CH2 CH2 CH2 Butil

CH3 CH


CH3

CH2 Izobutil

Radikallar formulasi va nomi


To‘yingan uglevodorodlar molekulasidan bitta vodorod atomi tortib olinsa,

tegishli uglevodordlarning radikallari hosil bo‘ladi. Radikallarning umumiy

formulasi CnH2n+1 bo‘lib, radikal nomi to‘yingan uglevodorod nomidagi «an»

qo‘shimchasi o‘rniga «il» qo‘shimchasi qo‘shish bilan hosil bo‘ladi. Masalan:

CH4-metan CH3- metil C2H6-etan C2H5- etil


  1. Yangi mavzuni mustahkamlash: Klaster, aqliy hujum usulidan foydalanish.

Mavzuga oid masala va mashqlar.

1. Faqat alkanlar formulasi keltirilgan qatorni ko‘rsating.

1.C2H4, C7H12, C6H14 3.C4H10, C2H6, C5H12

2.C3H8, C4H6, C2H2 4.C2H2, C5H12, C4H6

2. Geptan hamda oktan tarkibidagi C–C hamda C–H bog‘lar sonini mos

ravishda aniqlang.

4. Quyidagi moddalarning struktura formulasini yozing

1) metiletilizopropil metan;

2) dietilpropil metan;

3) dimetiletilbutil metan;

4) propilizopropil metan


Download 0.9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   195




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling