1-dars Geometriya

O ddiy geometrik figuralarning asosiy xossalari


Nur-To’g’ri chiziqning ixtiyoriy nuqtasi va undan bir tomonda yotuvchi barcha nuqtalar to’plamiga nur deyiladi. AB – nur


2-masala: To’g’ri chiziqdagi n ta nuqta nechta nurni aniqlaydi?
To’g’ri chiziqdagi 1 ta nuqta 2 ta nurni aniqlaydi. AC, AB nurlar

To’g’ri chiziqdagi n ta nuqta boshi shu nuqtalarda bo’lgan 2n ta nurni aniqlaydi.

K esma-To’g’ri chiziqda ikkita nuqta orasida yotuvchi barcha nuqtalar to’plamiga kesma deyiladi. AB-kesma.

3. 
   To’g’ri chiziqdagi uchta nuqtadan bittasi va faqat bittasi qolgan ikkisining orasida yotadi.
   

3-masala: n tuqta to’g’ri chiziqni nechta qismga ajratadi?
Javob: {n+1} ta
4-masala: a to’g’ri chizig’idagi n ta nuqta, uchlari shu nuqtalarda bo’lgan nechta kesmani aniqlaydi?
a
yechish ha bir nuqta o’zidan boshqa (n-1) ta nuqta bilan uchlari shu nuqtalarda bo’lgan (n-1)ta kesmani aniqlaydi. AB kesma BA kesma bilan ustma-ust tushganligi uchun jami kesmalar soni taga teng bo’ladi.

Bitta tekislikda yotuvchi n ta to’g’ri chiziq o’tkazil. Ularning ixtiyoriy ikkitasi parallel emas va ixtiyoriy uchtasi bitta nuqtadan o’tmaydi(ya’ni bitta nuqtada kesishmaydi). Bu to’g’ri chiziqlar tekislikni qismga ajratadi.

Mustaqil ish-1

1. 
   Hech bir uchtasi bir to’g’ri chiziqda yotmaydigan 6 ta nuqta orqali, shu nuqtalarni juft-jufti bilan tutashtiruvchi nechta kesma o’tkazish mumkin?
   
2. 
   Hech bir uchtasi bir to’g’ri chiziqda yotmaydigan 10 ta nuqta orqali, shu nuqtalarni juft-jufti bilan tutashtiruvchi nechta kesma o’tkazish mumkin?
   
3. 
   Hech bir uchtasi bir to’g’ri chiziqda yotmaydigan 200 ta nuqta orqali, shu nuqtalarni juft-jufti bilan tutashtiruvchi nechta kesma o’tkazish mumkin?
   
4. 
   Hech bir uchtasi bir to’g’ri chiziqda yotmaydigan 16 ta nuqta orqali, shu nuqtalarni juft-jufti bilan tutashtiruvchi nechta kesma o’tkazish mumkin?
   
5. 
   Hech bir uchtasi bir to’g’ri chiziqda yotmaydigan 9 ta nuqta orqali, shu nuqtalarni juft-jufti bilan tutashtiruvchi nechta kesma o’tkazish mumkin?
   
6. 
   Hech bir uchtasi bir to’g’ri chiziqda yotmaydigan 14 ta nuqta orqali, shu nuqtalarni juft-jufti bilan tutashtiruvchi nechta kesma o’tkazish mumkin?
   
7. 
   Hech bir uchtasi bir to’g’ri chiziqda yotmaydigan 12 ta nuqta orqali, shu nuqtalarni juft-jufti bilan tutashtiruvchi nechta kesma o’tkazish mumkin?
   
8. 
   Hech bir uchtasi bir to’g’ri chiziqda yotmaydigan 7 ta nuqta orqali, shu nuqtalarni juft-jufti bilan tutashtiruvchi nechta kesma o’tkazish mumkin?
   
9. 
   To’g’ri chiziqda 5 ta nuqta nechta nurni aniqlaydi?
   
10. 
    To’g’ri chiziqda 6 ta nuqta nechta nurni aniqlaydi?
    
11. 
    To’g’ri chiziqda 14 ta nuqta nechta nurni aniqlaydi?
    
12. 
    To’g’ri chiziqda 63 ta nuqta nechta nurni aniqlaydi?
    
13. 
    To’g’ri chiziqda 27 ta nuqta nechta nurni aniqlaydi?
    
14. 
    To’g’ri chiziqda 78 ta nuqta nechta nurni aniqlaydi?
    
15. 
    To’g’ri chiziqda 9 ta nuqta nechta nurni aniqlaydi?
    
16. 
    AB=12sm kesma C nuqta orqali biri-ikkinchisidan 2 sm ortiq bo’lgan ikki kesmaga ajratilgan. Har bir kesma uzunligi topilsin.
    
17. 
    AB=12dm kesma C nuqta orqali biri-ikkinchisidan 4 sm ortiq bo’lgan ikki kesmaga ajratilgan. Har bir kesma uzunligi topilsin.
    
18. 
    AB=42sm kesma C nuqta orqali biri-ikkinchisidan 20 sm ortiq bo’lgan ikki kesmaga ajratilgan. Har bir kesma uzunligi topilsin.
    
19. 
    AB=19sm kesma C nuqta orqali biri-ikkinchisidan 3 sm ortiq bo’lgan ikki kesmaga ajratilgan. Har bir kesma uzunligi topilsin.
    
20. 
    AB=27dm kesma C nuqta orqali biri-ikkinchisidan 3 dm ortiq bo’lgan ikki kesmaga ajratilgan. Har bir kesma uzunligi topilsin.
    
21. 
    C nuqta AB kesmani 2:3 kabi nisbatda bo’ladi. Agar AB=20 sm bo’lsa, AC va CB kesmalar uzuniklari topilsin
    
22. 
    C nuqta AB kesmani 2:7 kabi nisbatda bo’ladi. Agar AB=27 dm bo’lsa, AC va CB kesmalar uzuniklari topilsin
    
23. 
    C nuqta AB kesmani 3:3 kabi nisbatda bo’ladi. Agar AB=24 sm bo’lsa, AC va CB kesmalar uzuniklari topilsin
    
24. 
    C nuqta AB kesmani 5:3 kabi nisbatda bo’ladi. Agar AB=28 m bo’lsa, AC va CB kesmalar uzuniklari topilsin
    
25. 
    C nuqta AB kesmani 8:3 kabi nisbatda bo’ladi. Agar AB=21 dm bo’lsa, AC va CB kesmalar uzuniklari topilsin
    
26. 
    Bitta tekislikda yotuvchi 7 ta to’g’ri chiziq o’tkazil. Ularning ixtiyoriy ikkitasi parallel emas va ixtiyoriy uchtasi bitta nuqtadan o’tmaydi(ya’ni bitta nuqtada kesishmaydi). Bu to’g’ri chiziqlar tekislikni nechta qismga ajratadi?
    
27. 
    Bitta tekislikda yotuvchi 3 ta to’g’ri chiziq o’tkazil. Ularning ixtiyoriy ikkitasi parallel emas va ixtiyoriy uchtasi bitta nuqtadan o’tmaydi(ya’ni bitta nuqtada kesishmaydi). Bu to’g’ri chiziqlar tekislikni nechta qismga ajratadi?
    
28. 
    Bitta tekislikda yotuvchi 6 ta to’g’ri chiziq o’tkazil. Ularning ixtiyoriy ikkitasi parallel emas va ixtiyoriy uchtasi bitta nuqtadan o’tmaydi(ya’ni bitta nuqtada kesishmaydi). Bu to’g’ri chiziqlar tekislikni nechta qismga ajratadi?
    
29. 
    Bitta tekislikda yotuvchi 9 ta to’g’ri chiziq o’tkazil. Ularning ixtiyoriy ikkitasi parallel emas va ixtiyoriy uchtasi bitta nuqtadan o’tmaydi(ya’ni bitta nuqtada kesishmaydi). Bu to’g’ri chiziqlar tekislikni nechta qismga ajratadi?
    
30. 
    Bitta tekislikda yotuvchi 10 ta to’g’ri chiziq o’tkazil. Ularning ixtiyoriy ikkitasi parallel emas va ixtiyoriy uchtasi bitta nuqtadan o’tmaydi(ya’ni bitta nuqtada kesishmaydi). Bu to’g’ri chiziqlar tekislikni nechta qismga ajratadi?
    
31. 
    Bitta tekislikda yotuvchi 8 ta to’g’ri chiziq o’tkazil. Ularning ixtiyoriy ikkitasi parallel emas va ixtiyoriy uchtasi bitta nuqtadan o’tmaydi(ya’ni bitta nuqtada kesishmaydi). Bu to’g’ri chiziqlar tekislikni nechta qismga ajratadi?