Давлат функцияларини амалга оширишнинг ҳуқуқий
шакллари бўйича қуйидагиларга бўлиш мумкин:
ҳуқуқ ижодкорлиги;
ижро этиш;
ҳуқуқни муҳофаза қилиш.
Бундан ташқари, далат функцияларини амалга оширишнинг
ҳуқуқий бўлмаган шакллари ҳам мавжуд.
Давлат функцияларини амалга оширишнинг ушбу шаклларига
қуйидагилар киради:
1) ташкилий-тартибга солувчи – давлат органларининг ҳужжатлар
лойиҳаларини тайёрлаш, сайловларни ташкил этиш, режалаштириш,
мувофиқлаштириш ва назорат билан боғлиқ фаолият;
2) ташкилий-хўжалик – кредитлаш, таъминот, статистика,
бухгалтерлик ҳисоби билан боғлиқ бўлган тезкор-техник ва хўжалик
ишлари;
3) ташкилий-мафкуравий – янги қабул қилинган нормативҳуқуқий ҳужжатларни тушунтириш, ижтимоий фикрни шакллантириш,
аҳолига мурожаат қилиш каби давлат органларининг турли
94. “Davlat shakli” iborasini bir guruh olimlar “davlat tuzumi”ning sinonimi sifatida qo‘llaydilar va davlat shakli tushunchasiga davlat boshqaruv shakli, davlatning tuzilish shakli va siyosiy rejim kiradi, deb hisoblaydilar. Ikkinchi guruh olimlar davlat shakliga davlat boshqaruv shakli va davlat tuzilishi shakli kiradi deb, unga siyosiy rejimni qo‘shmay- dilar. Yana bir toifa huquqshunoslar davlat shakli — davlat hokimiyatining tuzilishi shaklidir, deydilar. Shunday qilib, davlat shakli uch tushun- chani: davlat boshqaruv shakli, davlat tuzilishi shakli va siyosiy rejimni o‘z ichiga oladi.
95. Vakillik demokratiyasida xalq o‘zi saylagan deputatlari orqali davlat ahamiyatiga molik iqtisodiy, siyosiy va huquqiy masalalarni muhokama qilish, hal etish haqida qaror qabul qilish va davlatni idora etishda qat- nashish imkoniyatiga ega bo‘ladi.
96. Davlat boshqaruv shakli davlat hokimiyati va boshqaruvi idoralarining shakllantirilishi va tashkil etilishi tartibi, ularning o‘zaro hamda aholi bilan aloqadorligidir. Bu tushuncha orqali mamlakatda kim hukmron va u hokimiyatni qanday boshqaradi, degan savollarga javob olinadi. Boshqaruv shakliga qarab davlatlarning monarxiya va respublika shakllari farqlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |