1. Elektromexanikaning qonunlari

32_Savol Asosiy elektrik va energetik tushunchalarAsosiy fundamental kattaliklar. Texnikaviyfanlarda fizikaviy kattaliklar asosiy va xosilaviy kattaliklarga bo'linadi. Fundamentalfizik kattaliklarning o'lchovlari xalqaro birliklarsistemasi (SI) tomonidan me'yorlashtirilib qabul qilingan. Bu kattaliklarga quyidagilar kiradi:Masofa m(metr);Massa kg C kilogramm)Vaqt - s(sekund) Tok kuchi - A(Amper) Temperatura K(Kelvin) YOrug'lik kuchi -Kd (Kandela) Qolgan barcha fizikaviy kattaliklar shularning xosilaviy birliklari sifatida keltirib chiqariladi. Fundamental kattaliklarning etalonlari mavjud bo'lib ular xalqaro birliklar tashkiloti Sl tomonidan nazorat qilinib turiladi.Kattaliklarning o'nli darajalari. Xisob kitoblar bajarishda ko'pincha o'ta kichik, yoki ota katta sonlar bilan ishlashga to'g'ri keladi. Bunday xollarda hisobni arifmetik jihatdan sodalashtirish maqsadida sonlar o'n sonining darajalari (10")sifatida ifodalanadi. Bunda n daraja ko'rsatkichi manfiy yoki musbat son. Masalan: 0, 0000023= 2,3 106 yoki 146300000 = 14,63 107 va xokazo.Musbat va manfiy darajalarning qabul qilingan
33_savol Energiya tushunchasi va turlari Energiya turli shakllarda mavjud. Issiqlik, yorug'lik va energiyadan tashqari, kimyoviy energiya, kinetik va potentsial ham mavjud. Elektr lampochkasi issiqlik va yorug'lik energiyasini chiqaradi. Ovoz energiyasi yordamida uzatiladi. To'lqinlar quloq pardasini tebranishga olib keladi va shuning uchun biz tovushlarni eshitamiz. jarayonida kimyoviy energiya ajralib chiqadi. Oziq-ovqat, yoqilg'i (ko'mir, benzin) va batareyalar kimyoviy energiya omborlari hisoblanadi. Oziq-ovqat mahsulotlari - bu tanada chiqariladigan kimyoviy energiya zahiralari. Harakatlanuvchi jismlar kinetik energiyaga ega, ya'ni. harakat energiyasi. Jism qanchalik tez harakat qilsa, uning kinetik energiyasi shunchalik katta bo'ladi. Tezlikni yo'qotib, tana kinetik energiyani yo'qotadi. Harakatlanuvchi jism harakatsiz jismni urib, unga kinetik energiyasining bir qismini o'tkazadi va uni ichiga oladi. Oziq-ovqatdan olingan energiyaning bir qismi hayvonlar kinetik energiyaga aylanadi. Potensial energiyaga kuch maydonida, masalan, tortishish yoki magnit maydonda joylashgan jismlar egalik qiladi. Elastik yoki elastik jismlar (cho'zish qobiliyatiga ega) kuchlanish yoki elastiklikning potentsial energiyasiga ega. Mayatnik eng yuqori nuqtada bo'lganda maksimal potentsial energiyaga ega bo'ladi. Ochilgach, bahor o'zining potentsial energiyasini chiqaradi va soatdagi g'ildiraklarning aylanishiga olib keladi. O'simliklar energiya oladi va ozuqa moddalarini ishlab chiqaradi - kimyoviy energiya zahiralarini yaratadi