1. "Фалсафа" сўзининг маъносини аниқланг a "билимни севиш"

1. "Фалсафа" сўзининг маъносини аниқланг
a) "билимни севиш";
b) "илмни севиш";
c) "донишмандликни севиш";
d) "баҳс-мунозарани севиш";

2. "Фалсафа" атамаси қачон пайдо бўлган?

a) м.а. VIII-IV асрларда;
b) м.а. VII-III асрларда;
c) м.а. VI-II асрларда;
d) м.а. V-I асрларда;

3. "Фалсафа" атамасини биринчи бўлиб қаерда ва ким ишлатган?

a) Қадимги Ҳиндистонда, Вардхамана;
b) Қадимги Хитойда, Лао-цзы;
c) Қадимги Юнонда, Пифагор;
d) Қадимги Римда, Лукреций Кар;

6. "Субстанция" сўзининг маъносини аниқланг:

a) "моҳият";
b) "мазмун";
c) "асос";
d) "ғоя";

7. "Субстанция" тушунчасининг талқинига дахлдор қуйидаги жавоблардан бири нотўғри. Уни топинг:

a) Пифагор: "Ҳамма нарса сонлардан ташкил топган";

b) Платон: "Субстанция - бу ғоялардир";
c) Демокрит: "Оламнинг асосида атомлар ётади";
d) Аристотель: "Субстанция дунёни билишдан иборат";

8. "Плюрализм" тушунчасининг мазмунига доир тўғри жавобни топинг:

a) оламнинг асоси яккаю ягона сабабга эга;
b) оламнинг асосида иккита асос - ҳам модда ва ҳам руҳ, ғоя ётади;
c) оламнинг асосида кўп нарса ва ғоялар ётади;
d) олам фақат моддий нарсалардан иборат;

9. "Диалектика" атамасининг асл маъносини аниқланг:

a) "билиш назарияси";
b) "баҳс ва суҳбатлашиш санъати";
c) "табиатдан кейин";
d) "атайлаб чалғитиш";

10. Фалсафанинг гносеологик вазифаси нимадан иборат?

a) дунёни билишдан;
b) инсон ва дунёқарашни шакллантиришдан;
c) бирон нарсани кашф этишдан;
d) инсон фаолиятида бирон усул ва услубдан фойдаланишдан;
15. Табиатдаги жисм ва ҳодисалар дастлабки ибтидо-сувдан пайдо бўлган ва яна сувга айланади, бу моддий бирлик доимо ўзгаришда, - бу ақида қайси файласуфга мансубдир?
a) Фалес;
b) Анаксимандр;
c) Анаксимен;
d) Гераклит;

16. "Кураш ҳамма нарсанинг отаси, ҳамма нарсанинг подшосидир", - бу сўзларни ким айтган?

a) Пифагор;
b) Гераклит;
c) Демокрит;
d) Эпикур;

17. Борлиқ тўғрисидаги фалсафий фанни аниқланг:

a) гносеология;
b) онтология;
c) аксиология;
d) праксиология;

18. "Иккинчи табиат" борлиғини қандай тавсиф қилиш мумкин?

a) табиий табиатда мавжуд бўлган нарсалар борлиғи;
b) табиий табиатда мавжуд бўлмаган нарсалар борлиғи;
c) одам меҳнати билан ишлаб чиқарилган нарсалар борлиғи;
d) тўғри жавоб йўқ;

19. Борлиқнинг энг асосий атрибутини аниқланг:

a) ҳаракат;
b) ҳаракатсизлик;
c) ўзгариш;
d) ўзгармаслик;

40. Табиат борлиғининг даражалари қайси тушунчалар қаторида ифодаланган?

a) табиат, жамият, онг;
b) макродунё, микродунё, мегадунё;
c) органик дунё, анорганик дунё, ижтимоий дунё;
d) биосфера, ноосфера, экосфера;

41. Оламдаги нарса, воқеа ва жараёнларга хос бўлган аниқ, ягона, такрорланмайдиган белгилар ҳамда хусусиятларни ифодалайдиган фалсафий категорияни аниқланг:

a) алоҳидалик категорияси;
b) умумийлик категорияси;
c) хусусийлик категорияси;
d) тўғри жавоб йўқ;

42. Оламдаги нарса ва ҳодисалар доимо ўзгариб, ривожланиб боради, бу жараёнларда нарсалар доимо пайдо бўлади, ўзгариб туради. Бу ҳолат фалсафанинг қайси категорияларида ўрганилади?

a) зарурият ва тасодиф;
b) имконият ва воқелик;
c) миқдор ва сифат;
d) моҳият ва ҳодиса;

43. Воқеликдаги сабабий боғланишлар билан алоқадор икки фалсафий оқимни аниқланг:

a) диалектика ва метафизика;
b) софистика ва эклетика;
c) синергетика ва структуализм;
d) детерминизм ва индетерминизм;

44. «Ўзингни билсанг, оламни биласан», - ўз-ўзини англаш мавзусига тегишли бу ҳикматни қайси файласуф айтган?

a) Пифагор;
b) Суқрот;
c) Демокрит;
d) Эпикур;

45. Фалсафанинг билиш масалалари билан шуғулланувчи соҳасини аниқланг:

a) гносеология;
b) аксиология;
c) онтология;
d) праксиология;

46. Билиш объектини аниқланг:

a) инсоннинг илмий фаолиятига қаратилган барча нарса, ҳодиса, жараён, муносабатлар;
b) инсоннинг илмий фаолиятида фақат табиат ҳодисалари ва уларнинг мавжудлари билиш;
c) фақат жамият (ижтимоий) муносабатлар;
d) фақат инсоннинг ўзи;

47. Билиш субъектини аниқланг:

a) билиш билан шуғулланувчи кишилар;
b) билиш билан шуғулланувчи бутун инсоният;
c) билиш билан шуғуланувчи кишилар ва бутун инсоният;
d) билишнинг субъекти йўқ;

Ғоя шаклларининг қуйидаги таснифида бир-бирини инкор қилмайдиган ғоялар қаторини кўрсатинг:

a) диний ва дунёвий ғоялар;
b) диний ва табиий-илмий ғоялар;
c) илмий ва ғайри илмий ғоялар;
d) миллий ва умуминсоний ғоялар;

53. Фалсафанинг қадриятларни ўрганувчи таркибий қисмини аниқланг:

a) онтология;
b) аксиология;
c) мифология;
d) теология;

Тадқиқот предметини чуқур ўрганиш жараёнида фаннинг янги соҳа ва тармоқлари вужудга келади. Қуйидаги жавобларда табиатшунослик соҳаларини белгиланг:

a) ботаника, зоология, кимё, математика, физика;
b) археология, антропология, этнография;
c) онтология, гносеология, аксиология;
d) алгебра, геометрия, тригонометрия;

Европа маданиятига "философия" атамаси қайси файласуф асарлари орқали кирган?

a) Ксенофан асарлари орқали;
b) Арасту асарлари орқали;
c) Афлотун асарлари орқали;
d) Фаробий асарлари орқали;

Фалсафий дунёқараш таркибидаги энг муҳим қисмларни аниқланг:

a) билим, тасаввур, фикр;
b) эътиқод, ҳиссиёт, ақл;
c) ғоя, мақсад, ишонч;
d) сезги, ҳиссиёт, билим;

Фалсафий дунёқарашнинг коммуникатив вазифаси қайси жавобда кўрсатилган?

a) баҳолаш;
b) бошқариш;
c) назорат қилиш;
d) бирлаштириш;

Фалсафий фанлар тизимида келтирилган "эстетика" тушунчаси моҳиятини қандай тавсифлаш мумкин?

a) жамият ва инсон ҳаётида гўзалликнинг ўрни, қонун-қоидалари ҳақидаги фан;
b) инсоннинг ахлоқий фаолияти, унинг талаб ва тартиб-қоидалари тўғрисидаги фан;
c) инсоннинг ўзгартирувчан, амалий фаолияти тўғрисидаги фалсафий таълимот;
d) билиш, унинг шакллари, усуллари ва имкониятлари тўғрисидаги фалсафий таълимот;

Фалсафанинг тарбиявий функцияси қайси жавобда ифодаланган?

a) олам ва одамни билиш;
b) олам ва одам хоссаларини кашф этиш;
c) инсон дунёқарашини тарбиялаш ва шакллантириш;
d) борлиқнинг фойдали томонларини ўрганиш;

"Оқар сувга бир сонияда икки марта тушиш мумкин эмас, чунки сув ҳар дақиқада янгиланиб туради". Бу фалсафий ҳикмат кимга мансуб?

a) Гераклитга;
b) Ксенофанга;
c) Афлотунга;
d) Арастуга;

Демокрит, Эпикур ва Лукреций Кар ўз фалсафий таълимотларида қайси ягона фикрни илгари сурганлар?

a) олам моддалардан иборат;
b) олам ғоялардан иборат;
c) олам атомлардан иборат ва улар-бўлинмас ва ўзгармас;
d) оламдаги ҳамма нарса ҳаракатда;

Эстетик тарбия нима?

А. гузалликни татбик этиш;
В. ижодий фаол бўлган инсон шахсни шакллантириш ;
С. инсонпарварлик ;
Д. таълим тарбия воситаси ;

Санъатда гўзалликнинг ифодасини кўрсатинг?

А. ижтимоий хаёт ;
В. инсон мехнати ;
С. санъат табиатини англаш;
Д. табиатдаги гўзаллик;

«Эстетика» фанининг ўрганиш доираси нима?

А. борлиқни эстетик ўзлаштириш доираси ва қонуниятлари ;
В. моддий ва маънавий бойликлар доираси ва қонуниятлари;
С. воқелик олами;
Д. гўзаллик олами ;

Фаробийнинг эстетикага доир асарини кўрсатинг.

А. Мусиқа ҳақида катта китоб;
В. Фозил одамлар шаҳри;
С. Мусиқа ҳақида сўз;
Д. Хаттотлик ҳақида китоб;

Санъатда бадиий ҳақиқат қандай намоён бўлади?

А. санъат асарларида ;
В. бадиий қиёфалар тизими орқали ;
С. образларда ;
Д. амалиётда ;

Бадиий адабиёт нима?

А. халқ маданий мероси;
В. бадиий маданият тури;
С. миллий тафаккур тури ;
Д. сўз санъати;

Қуйидагилардан қайси бири эстетига категорияси ҳисобланмайди.

А. гўзаллик;
В. улуғворлик ;
С. Ахлоқ;
Д. кулгилилик;

Материализм бу...

борлиқдаги барча нарсаларнинг бирламчи асоси моддий ибтидодир, деб эътироф қиладиган фалсафий таълимот;
моддий оламдаги барча нарсаларни иккиламчи эканлигини эътироф қиладиган таълимот ;
ғоя барча мавжуд нарсаларнинг мажмуасидир, деб ҳисоблайдиган концепция;
оламдаги барча номоддий нарсаларни келтириб чикарадиган бирламчи субстанция ҳақидаги қарашдир ;

Идеализм бу...

барча нарсаларнинг бирламчи асосини ташкил қиладиган мохият рухдир, деб эътироф қиладиган таълимот;
моддий ва маънавий нарсаларни келтириб чиқарадиган рухий субстанциялар мажмуаси хақидаги қараш ;
идеал олам ҳақидаги қарашлар тизими ;
«мен учун мендан юкори бўлган нарса йўқдир», деб ҳисоблайдиган таълимот ;

Рационализм бу...

билимимизнинг шакл ва мазмунини, фаолиятимиз тартиби ва йуналишини акл белгилайди деб ҳисоблайдиган таълимот;
барча нарса ва ходисалар, ахборот ва билимлар манбаи онгдир деб ҳисоблайдиган таълимот;
бутун моддий ва маънавий фаолиятимизни, унинг йуналиши ва истикболини акл бошкаради деб ҳисоблайдиган таълимот;
барча жавоблар тўғридир ;

Пантеизм бу...

худо шахссиз ибтидо бўлиб, табиат билан айнанлигини эътироф этади;
олам ягона сифатдан ташкил топган деб тушунтирувчи таълимотдир;
борлик ҳақидаги таълимотдир ;
табиат ҳақидаги таълимотдир;

Харакат ва ўзгаришларни инкор киладиган апорияларни муаллифи ким?

Зенон ;
Аристотель ;
Сукрот ;
Платон ;

Ўзгариш, харакат ва ривожланиш манбаи зиддият эканлигини ким айтган?

Гегель;
Лейбниц ;
Кўзанский ;
Кант ;

Билиш нима?

вокеликни инсон онгида инъикос этишга каратилган фаолиятидир;
вокеликда мода, энергия ва ахборотни мияда ифодаланиши;
вокеликдан олинган тасаввурларни онгда бир тизимга келтирилиши;
барча жавоблар тугри;

Мавжудлик тушунчаси

борликдаги барча нарса ва ходисаларни вокелиги, бор бўлиши;
борликни мавжудмаслиги;
борлик ва йукликни мавжудлигидир;
имкониятни мавжудлигидир;

Рухий борлиқ...

онг, эътикод, акл – заковат ва хис – туйгулардан ташкил топган маънавий мавжудликдир;
одамни ички дунёсини ифодалайди ва фақат тафаккур билан боғлиқ бўлган мавжудлик шакли;
маъанвий оламни белгилайдиган хосила;
ички дунёни ташкарига чикарадиган онгдир;

Инсон борлиғи

инсоннинг био – табиий, ижтимоий, шахсиятли ва маъанвий жиҳатлари бирлиги;
барча ер юзида яшовчи кишиларни ҳаёти;
индивиднинг иқтисодий ва маънавий, сиёсий ва ҳуқуқий хоссаларини мажмуаси;
хис килувчи ва фикрловчи одам ҳаёти;

«Диалектике техне» (бахслашув санъати) тушунчасини ким ишлаб чиккан?

Сукрот;
Зенон;
Парменид;
Платон ;

«Трансцендентал диалектика» тушунчасини ким ишлаб чиккан?

Кант;
Вольф;
Лейбниц;
Гегел ;

Идеалистик диалектика таълимоти ва усулини ким ишлаб чиккан?

Гегел ;
Вольф;
Кант;
Лейбниц;

Материалистик диалектикани ким ишлаб чиккан?

Маркс;
Кант;
Шеллинг;
Гегел ;

Материя тушунчаси ...

объектив борликни ифодалайдиган фалсафий катигория;
оламдаги нарсаларнинг мохиятини белгиловчи ходиса;
моддий оламдаги барча ходисаларни ифодалайдиган тушунча;
барча жавоблар туғри;

Харакатнинг асосий шакллари ...

иссиклик, ёруглик, магнетизм, ўзгариш ва кимёвий бирикиш ;
механик, физик, кимёвий, биологик, ижтимоий харакатлар;
механик ўзгариш, иссиклик, парчаланиш, бирикиш, ижтимоий хаёт ;
урин олмашиш, иссиклик, ёруғлик, бирикиш, органик хаёт ;

Фазони меъёрий улчовлари ...

фазо уч улчовли хислатга эга;
фазо турт улчовли субстанциядир;
фазо куп улчовли моддий асосдир;
фазо априор, улчовсиз тушунча;

Вақтнинг меъёрий улчовлари

вақт бир улчовли хислатга эга;
вақт куп улчовли хислатга эга;
вақт уч улчовли давомийликдир;
вақт меъёрий улчовга эга эмас;
Дастлаб вужудга келган кадимий ижтимоий онг
ахлокий онг;
ҳуқуқий онг;
фалсафий онг ;
сиёсий онг ;
Диалектика қандай қонуниятларни ўрганади?
умумий алоқадорлик ва ривожланиш қонуниятларини;
бир холатдан иккинчи холатга ўтиш қонуниятларини;
бир сифатли объектдан кўп сифатли объектга ўтиш қонуниятларини ;
бир босқичдан иккинчи босқичга ўтиш қонуниятларини;

Тараққиёт тушунчаси

тизимдаги хосса ва сифатни такомиллашиши, юксалиши;
ҳар қандай усиш ва купайиш жараёни;
нарса ва ходсаларда содир буладиган тарихий ўзгариш;
барча жавоблар туғри;

Қадимги замон фалсафасида «Хамма нарса харакатланади ва ўзгаради» деган фикрни илгари сурган мутафаккир?

Гераклит.;
Анаксимен.;
Пифагор.;
Парменид.;

Дунёқарашнинг илк шакли

Материализм;
Идеализм;

Дин;

Мифология;

Қадимги Юнонистонда қайси мутафаккир оламнинг асосига оловни қўйган?

Анаксимен;
Анаксимандр;

Фалес;

Гераклит;

Зенон ўз далилларида қайси тезисни химоя килган?

Харакат йуқ;
Харакатнификрлаш мумкин эмас;
Харакат тугри чизиқли;
Айланма Харакат;

Зиддият тушунчаси бу...

қарама-қарши томонлар ўртасидаги ўзаро муносабат;
конфликтли холатлар вужудга келиши дисгармонияси, емирилиши;
карама-карши томонлар ўртасидаги ташки муносабатларни акс эттиради;
мос келишлик, уйгунликнинг карама-карши томони;

Сакраш бу...

микдор ўзгаришлари натижасида предмет ёки ходисанинг туб, сифат ўзгариши, эски сифатинингянги сифатга айланиши;
микдор ўзгаришларининг табиати, бир нарсанинг иккинчи бир нарсага айланиши , баркарорликнинг бўзилиши;
баркарорликнинг бўзилиши;
бир нарсанинг иккинчи бир нарсага айланиши;

Зиддиятлар таълимоти

конфликтология;
космология;
онтология;
каталония;

Диний дунёкараш нимага асосланади?

илохий қудратга, эътикод ишончга;
афсонавий кучларга;
билиш назариясига;
материализмга;

Фалсафада илохиёт, диний эътикод тушунчалари билан боғлик фан

теология;
идеалогия;
онтология;
диалектика;

Юнончада таълимот дегани бу...

логос;
идея;
софия;
эйдос;
Жисмнинг барча ташки хоссаларини, яхлит ва умумийлигини, нисбий баркарорлигини ифодаловчи категория.
сифат;
мохият ва ходиса;
айният;
зиддият;

Синергетикада тартибсизлик бу...

хаос;
логос;
космос;
бифуркация;

Инкорни инкор конуниятининг мохияти:

эскининг инкори, янгиликнинг шаклланиши ва шу жараённинг доимий такрорланиши;
тафовут ва зиддиятларнинг пайдо булиши ва ривожланиши;
нарса ва ходисаларнинг мавжудлиги ;
тафовут ва зиддиятларнинг пайдо булиши ва ривожланиши, нарса ва ходисаларнинг мавжудлиги;
Фалсафани фан сифатида аниқ система тарзида ифода этган буюк юнон файласуфи
Аристотель;
Платон;
Сократ;
Пифагор;

Умумий қонуниятлар таркибида, элементларнинг индивидуал ривожланиш жараёнини белгиловчи категория

алохидалик;
хусусийлик;
умумийлик;
меъёр;

Нарса ва ходисаларнинг боғланишлари алоқадорлиги ва муносабатининнг тартибли, тадрижий ривожланишини, ўзида элементлар ва уларнинг структурасини ифодалаган категория

система;
микдор ва сифат;
меъёр;
синтез;

Тараққиётнинг мавжуд ҳодисаларда жо бўлган объектив тенденциясини, объектнинг (нарса ва ходисанинг) пайдо булиши учун шарт-шароит борлиги ёки йўқлигини ифолаловчи категория:

имконият ва воқеълик;
зарурият ва тасодиф;
сабаб ва окибат;
мохият ва ходиса;

Илмий билиш методларини ўрганадиган махсус соха

методология;
гносеология;
гнесеология;
методика;

Билишнинг юқори боскичи:

аклий билиш;
норационал билиш;
иррационал билиш;
хиссий билиш;
Инсон билимининг вокъеликка тўғри келиши:
хақиқат;
объект;
субъект;
абстракт;

Тафаккурнинг шаклларини кўрсатинг.

А.тушунча, тафаккур, ақл;
В.ғоя, назария, таълимот;
С.ақл, ҳукм, хулоса;
Д.тушунча, ҳукм, хулоса;

Тафаккурнинг қонунларини кўрсатинг.

А.айният қонуни, зиддият қонуни, учинчисини истисни қонуни;
В.учинчисини истисно, диалектика қонуни, етарли асос қонуни;
С.айният қонуни,зиддият қонуни,инкорни-инкор қонуни;
Д.учинчисини истисно, инкорни-инкор қонуни, етарли асос қонуни;

Дунёқарашнинг тарихий турларини кўрсатинг.

А. матералистик ва идеалистик;
В прогрессив ва реакцион;
С. илмий, синфий, миллий;
Д. мифологик, диний, фалсафий;

Фалсафанинг асосий функциялари қайсилар?

А. бошқариш, йўналтира олиш;
В. бирлаштира олиш, олдиндан кўра билиш;
С. нарса ва ҳодисаларга тўғри баҳо бера олиш ва тарбиялаш;
Д. методологик, гносеологик, праксиологик, эвристик, аксиологик, дидактик;

Онтология қандай таълимот?

А. борлиқ тўғрисидаги таълимот;
В. инсоннинг амалий фаолияти ҳақидаги таълимот;
С. ахлоқ тўғрисидаги билимлар, қарашлар;
Д. Қадриятлар тўғрисидаги таълимот;

Гносеология қандай таълимот?

А. билишнинг шакл, усуллари тўғрисидаги таълимот;
В. тафаккур шаклларини ўрганади;
С. қадриятлар тўғрисидаги фан;
Д. гўзаллик ҳақидаги қарашлар;

Борлиқнинг шаклларини кўрсатинг.

А. моддий, ижтимоий, маънавий;
В. моддий ва ижтимоий борлиқ;
С. моддий ва инсон борлиғи;
Д. материя ва мода;

Борлиқнинг асосий атрибутлари (ажралмас хусусиятлари) қайсилар?

А. ҳаракат, фазо ва вақт;
В. ҳаракатт ва унинг шакллари;
С. фазо ва вақт;
Д. ҳаракат ва вақт;

Ҳаракатнинг энг оддий шакли қандай ҳаракат?

А. механик;
В. Физик;
С. Химик;
Д. биологик;

Ҳаракатнинг энг юқори шакли қандай ҳаракат?

А. ижтимоий ҳаракат;
В. биологик ҳаракат;
С. механик ҳаракат;
Д. физик ҳаракат;

Ижтимоий ҳаракат қаерда содир бўлади?

А. жамиятда бўлади;
В. жонли табиатда рўй беради;
С. жонсиз табиатда рўй беради;
Д. бутун борлиқда рўй беради;

Ҳаракат бу...

А. бутун борлиқдаги барча ўзгаришлар;
В. фақат жамиятда рўй беради;
С. фақат жонсиз табиатда бўлади;
Д. Жонсиз табиатдаги ўзгаришлар;

... материянинг тузилиш тартиби, кўламини, оламдаги нарсаларнинг ўзаро жойлашиш вазиятини ифодалайди. (нуқталар ўрнига тўғри келадиган тушунчани қўйинг)

А. вақт;
В. фазо;
С. ҳаракат;
Д. субстанция;

... ҳодисаларнинг кетма-кетлиги, жараёнларнинг давомийлигини ифодалайди. (нуқталар ўрнига тўғри келадиган тушунчани қўйинг)

А. вақт;
В. Фазо;
С. борлиқ;
Д. материя;

Борлиқнинг сифатий ривожланиш даражаларини кўрсатинг.

А. анорганик, органик, ижтимоий дунё;
В. жонли ва жонсиз табиат;
С. материя ва мода;
Д. органик ва анорганик дунё;

Дастлабки вақтларда борлиқ, табиат, жамият, инсон ва бир бутун дунёдаги барча нарса ҳамда ҳодисаларнинг асосини ташкил этадиган моддий ёки руҳий бирламчи асосни охтариш фалсафада қандай тушунча билан ифодаланади?

А. материя;
В. субстанция;
С. рационаллик;
Д. плюрализм;

….умумий тушунча сифатида бир бутун дунё ва ундаги нарса ва ҳодисалардан тортиб, инсон ҳаёти, онги, кишилар фаолиятининг барча объектив ва субъектив шароитлари, ҳатто жамиятда содир бўладиган бутун жараёнлардан иборат ҳамма реалликларни ўз ичига олади. (нуқталар ўрнига тўғри келадиган тушунчани қўйинг)

А. материя;
В. Фазо;
С. табиат;
Д. борлиқ;

Диалектикани бахслашув санъати сифатида ким ишлаб чиқган?

А. Суқрот;
В. Гераклит;
С. Парменид;
Д. Пифагор;

Софистика бу...

А. онгли равишда мантик қонун-қоидаларини бўзмасдан фикрлайди;
В. онгли равишда мантик қонун-қоидаларини бўзиб фикрлайди;
С. билишни зиддиятли эканлигини инкор қилади;
Д. фалсафада мантиққа таянган йўналиш ;

Догматизм бу...

А. ҳамма нарсани ўзгаришда ривожланишда деб ўрганувчи таълимот;
В. догма ҳақидаги таълимот ;
С. ҳамма нарсани ўзгаришсиз қотиб қолган ҳолда ўрганувчи таълимот;
Д. догмага асосланган фаолият тури;
Диалектика таълимотида қонун тушунчаси
А. оламдаги объектларнинг харакатини йўналтирадиган хислат;
В. қонун жамиятда амал қиладиган қонунларни ифодалайдиган тушунча;
С. инсонлар ва нарса ва ходисаларнинг ҳаракатини белгилайдиган боғланишдир;
Д. нарса ва ходисалар ўртасидаги ички, зарурий, такрорланадиган алоқа ва боғланишдир;

Нарса-ҳодисаларнинг фарқ қилувчи томонларини ифодаловчи тушунча-бу …

А. тафовут;
В. Зиддият;
С. қарама-қаршилик;
Д. қарама-қаршиликлар ўртасидаги муносабатни ифодалайди.;

Зиддият нима?

А. қарама-қаршиликлар ўртасидаги муносабатни ифодалайдиган тушунча;
В. нарса-ҳодисалар ўртасидаги ўхшашликларни ифодалайдиган тушунча;
С. нарса-ҳодисалардаги фарқларни ифодалайдиган тушунча;
Д. жамият ва инсон муносабатларини ифодалайдиган тушунча;

Нарсаларнинг ички ва ташқи муайянлиги бўлиб, унинг хосса, хусусиятлари бирлигини ифодалайди

А. сифат;
В. Меъёр;
С. миқдор;
Д. тафовут;

Миқдор ва сифат ўртасидаги бирлигини ифодалайдиган тушунча

А. Меъёр;
В. сакраш;
С. Айният;
Д. тафовут;

Табиат ва жамиятда содир бўладиган микдор ўзгаришлари натижасида предмет ёки ходисанинг туб, сифат ўзгариши бу...

А. Сакраш;
В. қарама-қаршиликлар;
С. Зиддият;
Д. меъёр;

Эскини янги билан алмашинуви…

А. инкор деб айтилади;
В. миқдор дейилади;
С. меъёр дейилади;
Д. қарама-қаршилик дейилади;

Инкорни-инкор қонуни бўйича тараққиёт …

А. спиралсимон шаклга эга бўлади;
В. тўғри чизиқли бўлади;
С. чизиқлар туташган айлана шаклда бўлади;
Д. вориссиз бўлади;

Нарса, ҳодисалар, жараёнларга хос доимий, такрорланадиган белгилар, хусусиятлар йиғиндисини акс эттирувчи фалсафий тушунчани кўрсатинг?

А. Умумийлик;
В. сабаб;
С. oқибат;
Д. алоҳидалик;

Маълум шароит мавжуд бўлган тақдирда албатта юз берадиган воқеа ёки ҳодиса қайси?

А. зарурият;
В. тасодиф;
С. бутун;
Д. имконият;

Оламдаги нарса ва ҳодисалар доимо ўзгаришда, ўзаро алоқадорлик ва боғлиқликда, ривожланиш ва тараққиётда деб ҳисобловчи таълимотни кўрсатинг?

А. диалектика;
В. метафизика;
С. эклектика;
Д. софистика;

Оламни, воқеликдаги моддий ва маънавий системалар моҳиятини, табиат ва инсоният қонуниятларини ишонарли билиш мумкинлигини инкор этувчи таълимот нима дейилади?

А. гностицизм;
В. агностицизм;
С. гносеология;
Д. аксиология;

Инсон билиш жараёнининг умумий натижаси бу…

А. идрокдир;
В. тушунчадир;
С. билимдир;
Д. сезгидир;

Инсон билишининг босқичларини кўрсатинг.

А. сезги, идрок, тасаввур;
В. ҳиссий ва ақлий (мантиқий) билиш;
С. тушунча ва хулоса;
Д. ҳукм ва хулоса;

Ҳиссий билиш шаклларини аниқланг.

А. сезги, идрок, тасаввур;
В. тушунча, ҳукм, хулоса;
С. тил, белги, маъно;
Д. кузатиш, анализ, синтез;

Ақлий (мантиқий) билиш шакллари қайсилар?

А. тушунча, ҳукм, хулоса;
В. сезги, идрок, тасаввур;
С. кузатиш, анализ, синтез;
Д. индукция, дедукция, аналогия;

Назарий билишнинг усуллари қайсилар?

А. кузатиш, анализ, синтез, эксперимент;
В. абстрактлаштириш, конкретлаштириш, эксперимент;
С. индукция, дедукция, моделлаштириш;
Д. кузатиш, абстрактлаштириш, анализ, синтез;

Билишнинг субъектини кўрсатинг.

А. барча тирик мавжудотлар;
В. тадқиқот олиб борувчи инсон;
С. реалликнинг ўзи;
Д. борлиқнинг барча кўринишлари;

Билишнинг объектини кўрсатинг.

А. фақат табиат ва жамиятдаги нарсалар ва ҳодисалар;
В. фақат инсон фаолияти;
С. тадқиқот доирасига тортилган ҳар қандай нарса-ҳодиса;
Д. фақат жонли табиат;

Илмий билиш қандай билиш?

А. фан ёрдамида билиш;
В. ахлоқий нормалар ёрдамида билиш;
С. диний қадриятлар ёрдамида билиш;
Д. фақат санъат воситалари орқали билиш;

Объектни қисмларга бўлиб, таҳлил қилиб, шу қисмларни фикран бир бутунга бирлаштиришни қайси метод ўрганади?

А. кузатиш ва эксперимент;
В. анализ ва синтез;
С. моделлаштириш;
Д. аналогия;

Инсонни фаолиятга ундовчи сабаблардан бирини топинг?

А. Эҳтиёжлар;
В. Мақсадлар;
С. Орзулар;
Д. Хаёллар;


Кўзга кўринмас лекин улкан ва мутлоқ айбсиз аҳлоқий мезоний тушунча нима деб аталади?
А. виждон;
В. бурч;
С. эзгулик;
Д. ёвузлик;


Моҳиятан давлат жамият шахсларга нисбатан муайян индивиддаги муносабат, улар олдидаги мажбурият қандай аталади?
А. ор – номус;
В. бурч;
С. виждон;
Д. яхшилик;


Аҳлоқ тузилмасини кўрсатинг.
А. аҳлоқий англаш;
В. аҳлоқий хис этиш;
С. аҳлоқий муносабат;
Д. барча жавоблар туғри;


Этика атамасини биринчи бўлиб ким муомалага киритган?
А. Фалес;
В. Демокрит;
С. Сокрот;
Д. Аристотель;


«Ахлоқ » сўзи арабчадан олинган бўлиб у ...
А. «Маданият» сўзининг хусусий шаклидир;
В. «Хулқ» сўзининг кўплик шаклидир ;
С. «Яшхи» сўзининг кўплик шаклидир;
Д. «Одоб» сўзининг жузъий шаклидир;


Жамият, замон, инсоният тарихи учун намуна бўла оладиган ижобий хатти –
харакатлар йиғиндиси – бу...
А. аҳлоқ;
В. ҳуқуқ;
С. санъат;
Д. дин;

Инсонпарварлик туйғусини қандай тушунасиз?

А. кишининг ўзи учун, ўз уруғ-аймоғи учун қайғуриши;
В. ногирон ва ожиз кишиларга қилган ғамхўрлиги;
С. инсонларни севиш, ёрдамга мухтож кишига меҳр-шавқат қилиб ёрдам бера олиши, ростгўй, адолатпарвар, ахлоқан баркамол инсонпарвар деган номга сазовор бўла олиши;
Д. инсонпарвар бўлиш қийин, чунки бундай тушунча чиройли ибора холос, одамлар бир-бирларини кўра олмайди, бир-бирига душман;

Ахлоқ деганда нимани тушунилади?

А. ахлоқ худонинг инсонга берган инъоми;
В. ахлоқ кишининг турли хил кайфиятлари;
С. ахлоқ ижтимоий онг шаклларидан бири, инсоннинг юриш-туриш қоидалари ва хулқ-атвори меъёрлари;
Д. ахлоқ яхшилик ва ёмонликнинг ўлчов мезони;

Оддий ахлоқ меъёрларини аниқланг.

А. ўз бурчига садоқатлиги;
В. ҳаёт мазмунини тўғри тушунишни билишм ва ўз ҳаётида адашмаслик, ҳаёт мақсадини тўғри танлаш;
С. ҳалоллик, ҳақиқатгўйлик, саҳийлик, меҳмондўстлик, хушмуомалалик, камтарлик;
Д. ўз ҳаётида адашмаслик, ҳаёт мақсадини тўғри танлаш;

Ахлоқ қандай кучга таянади?

А. муайян сиёсий тузум томонидан ҳимоя қилинади;
В. жамоатчилик фикрига;
С. зўрлик кучига таянади;
Д. тарбиялаш, ўқитиш ва ўргатишга;

Ахлоқий меъёрларни бузган шахсларга қарши қандай чора ва тадбирлар кўрилади?

А. жисмоний қийнаш зарур, таёқ тарбиясини қўллаш маъқул;
В. жисмоний жавобгарликка тортмоқ лозим;
С. жамоатчилик ҳукми асосий восита бўлмоғи лозим;
Д. ота-она тегишли танбеҳ бермоғи лозим;

«Эстетика» терминининг илмий муамалага ким киритган?

А. Гегель;
В. Баумгартен ;
С. Афлотун ;
Д. Кант ;

Эстетик фаолият асосини нима ташкил этади?

А. санъат
В. инсоннинг муайян талаб ва эхтиёжлари
С. эстетик эхтиёжлар
Д. бадий фаолият

Эстетиканинг асосий тушунчасини кўрсатинг?

А. гўзаллик ;
В. Фожиавийлик;
С. Кулгилилик;
Д. улуғворлик ;

Санъат асарларининг умрбоқийлиги нимага боғлиқ?

А. бадиий шаклига;
В. Ғоясига;
С. услубига ;
Д. образларига ;

«Театр» сўзи қайси тилдан олинган?

А. лотинча;
В. Юнон;
С. Инглиз;
Д. францўз;

Театр санъати қандай санъат?

А. ички ҳаракат ;
В. драмматик ҳаракат ;
С. томоша санъати ;
Д. сахна ҳаракати санъати;
Эстетик тарбия нима?
А. гузалликни татбик этиш;
В. ижодий фаол булган инсон шахсини шакллантириш ;
С. инсонпарварлик ;
Д. таълим тарбия воситаси;