1. Fundamentalizmnin` payda boliwi

3. Terrorizmge qarsi gureste dinnin` roli. Terrorizm xa`reketleri insaniyat tariyxinda jan`aliq emes. Ol xa`mme waqit insaniyat turmisina qa`wip salip tu`rli jaman maqsetlerdin`, ideyalardin` sawlesi sipatinda jasag`an. Terrorizm belgili bir topardin` jeke ma`pleri, o`z arziw umitleri xa`m insaniyatqa qarsi xa`reketlerdin` jiyindisi. Terrorizm xa`reketlerinin` mazmuni tikkeley zorliq, insan janina qa`wip xa`m onin` xuqiqlarin ayaq asti qiliw menen baylanisli bolg`an, ma`mleketti qiyratiwg`a alip keletug`in, xaliq, millet xa`m ma`mleket turmisin uliwma basqa jolg`a burip jiberip o`z maqseti xa`m ideyalarinin` a`melge asiwi ushin xesh na`rseden tap tartpawliq. Terrorizm tu`rli ma`mleketlerde tu`rli formada xa`m xa`r qiyli maqsetler tiykarinda dun`yag`a keledi, ko`beyedi xa`m jasaydi. Belgili bir ma`mleket xaliqlarinin` dun`ya qarasi ruwxiy kelbeti, anig`iraq aytqanda ixtiyajlari turmis ta`rzi tikkeley a`ne usinday protsesslerdin` formasin, kelbetin, mazmunin xa`m rawajlaniw protsesslerin yag`niy evolyutsiyasin belgileydi. a`ooo jil a`y fevral`kuni %zbekstanda juz bergen terrorshiliq xa`reketleri, xalqimiz turmisi, u`rp a`detleri xa`m aqiydalarina o`zinde sawlelendirip, onin` en` na`zik sezimlerin esapqa alg`an turde juzege keldi. Yag`niy xaliqti qozg`atiw og`an o`z ta`sirin o`tkiziw ushin en` na`zik xa`m ta`sirshen` faktorlardan –islam faktorinan ustaliq penen paydalandi. Sebebi islam dini bizin` xalqimiz ushin onin` ruwxiy xa`m ag`artiwshiliq a`lemine juda` teren` orin alg`an ja`miyetlik faktor bolip esaplanadi. Dindi niqab qilip kiyip alg`an bul toparlar bekkemlenip baratirg`an uliwmamilliy birlik xa`m awizbirshilik, milletler xa`m puqaralarara tatiwliqta buziwg`a xa`reket etpekte. Demokratiya xa`m dun`yaliq ma`mleket tusiniklerin, xujdan erkinligine tiykarlang`an ko`p konfessiyali dun`yaliq ja`miyettin` abiroyin to`giwge bag`darlang`an xa`reketlerdi a`melge asirmaqta. Prezidentimiz bildirgeninde «En` da`slep, ja`miyet, topar, jeke shaxs turmisinin` belgili tarawi bolg`an din uliwma insaniy a`dep normalarin o`zine sin`dirip alg`an, olardi janlandirg`an, xa`mme ushin ma`jburiy a`dep ikramliliq qag`iydalarina aylantirg`an. Sebebi din adamlarda isenim sezimin bekkemlegen. Olardi pa`klep ko`terilgen turmis sinaqlari, mashqala xa`m qiyinshiliqlardi jen`ip o`tiwge kush bag`ishlag`an. Uliwma insaniy xa`m ruwxiy qa`driyatlardi saqlap qaliw xa`m awladtan awladqa jetkiziwge ja`rdemge kelgen. Sol sebepten terrorizmge qarsi gu`reste dinnin` roli ayriqsha. Biraq sonin` menen birge Prezidentimiz bildirgenindey xa`zirgi waqitta xa`r bir adamnin` aldinda turg`an waziypa o`z nawbetinde o`z dinimizdin` xa`m iymanimizdin` pa`kligin saqlaw qorg`ap biliw. Waxxabiylik XVIII a`sirde Arabstan yarim atawinda payda bolg`an diniy siyasiy ag`im. Onin` tiykarinan Muxammed ibn Abd al-Waxxab. Bul ag`imnin` tiykarg`i maqseti islam dinin Mux`ammed payg`ambar da`wirindegi xalina qaytariw bolip esaplanadi. Waxxabiyler o`z da`wirindegi ja`miyetlik siyasiy xa`m ekonomikaliq sharayattan kelip shig`ip ideyalardi alg`a suredi. Birinshi nawbette islamg`a kiritilgen jan`aliqlarg`a (ijmo`g`a) yag`niy O`uran xa`m Xa`diyste ko`rsetilmegen ma`selelerdi ruxaniyler fatvasi menen turmista kollaniwg`a qarsi shig`adi. Muxammed Abdul Waxxab o`zinin` «Kitob al-Tavxid» degen miynetinde «Islamg`a jan`aliqlar kiritiw en ulken guna» dep bildirgen. Sonday-aq «waxxabiylik xa`reketi ideologiyasinin` orayinda a`yyemgi Arabstan jerlerin birlestiriw arqali keyin ala barliq islam dun`yasinda islam ma`mleketin qa`liplestiriw ideyalari xa`m orin alg`an. Olar bul maqset jolinda xa`r qanday qurbanlar keltiriwge tayar turadi.