Ózine tuser bahasina tikkeley ham tikkeley bolmagan tasir etetugin qa`rejetler Jobasi: Kirisiw

---

1 
 
 
Ózine tuser bahasina tikkeley ham tikkeley bolmagan tasir 
etetugin qa`rejetler 
Jobasi: 
Kirisiw 
 
Tiykargi bo’lim 
1.O’nimnin’ ozine tu’ser bahasi 
2.Processli kalkulyatsiya usılında ónim ózine túser bahasın kalkulyatsiya qılıw 
tártibi. 
3.Ónim birligi ózine túser bahasınıń analizi. 
 
Juwmaq 
 
Paydalanilg’an adebiyatlar 

---

2 
Kirisiw 
Ónimniń ózine túser bahasın kalkulyatsiya qılıw hám qárejetlerdi esapqa alıw 
basqarıw esabınıń tiykarǵı elementlerinen biri esaplanadı, sebebi, islep shıǵarılıp 
atırǵan ónimlerdiń ózine túser bahası tómendegiler boyınsha basqarıw qararlarınıń 
qabıl etiliwi ushın tiykar boladı : 
- 
qanday túrdegi ónimlerdi islep shıǵarıwdı jolǵa qoyıw, qaysıların bolsa 
toqtatıw boyınsha; 
- 
zárúr járdemshi ónimlerdi satıp alıw yamasa islep shıǵarıw maqsetke 
muwapıqlıǵı tuwrısında; 
- 
islep shıǵarılıwı joybarlastırılıp atırılǵan ónimge baha belgilew 
boyınsha; 
- 
islep shıǵarıwdı jańa texnika menen qurallandırıw boyınsha; 
- 
islep shıǵarıw hám texnologiyalıq processlerdi rawajlandırıw boyınsha 
berilgen usınıslardı tiykarlawda 
Ónim ózine túser bahasın kalkulyatsiya qılıw principlerıge tómendegiler 
kiredi: 
- 
islep shıǵarıw processinde qárejetler klassifikaciyasınıń ilimiy 
tıykarlanıwı; 
qárejetler esabı obiektin, kalkulyatsiya obiektin hám kalkulyatsiya birliklerin 
tuwrı anıqlastırıw zárúr. Kalkulyatsiya obiekti kárxanada satılatuǵın barlıq túrdegi 
ónimlerdi óz ishine aladı.
- 
esabı obiekti kóbinese olardıń payda bolıwı jayları, birdey túrdegi 
ónimler hám olardıń gruppaların óz ishine aladı; 
- 
tikkeley bolmaǵan qárejetlerdi bólistiriw usılın tańlaw. Hár bir kárxana 
bul tańlawdı ǵárezsiz túrde ámelge asıradı jáne onı májburiy túrde esap siyasatında 
belgilengenler etedi; 
- 
kárxana qárejetlerin dáwirler boyınsha bólistiriw. Buxgalteriya 
esabında barlıq operatsiyalar olardı tamamlaw waqtında sáwlelendiriliwi kerek. Pul 
aǵısları menen bólew zárúrli emes; 
- 
islep shıǵarıw qárejetlerin esapqa alıw hám ónim ózine túser bahasın 
esaplaw usılların ǵárezsiz tańlaw. 
Tovar-materiallıq rezervler (ónim (jumıslar, xızmetler)) ózine túser bahasın 
anıqlaw usılları olardıń túri, ónim islep shıǵarıw túri, onıń quramalılıǵı, 
tamamlanmagan islep shıǵarıw bar ekenligi, islep shıǵarıw siklining dawam etiw 
waqti, tovar-materiallıq rezervler nomenklaturasiga baylanıslı. Ónim ózine túser 
bahasın anıqlawdıń tiykarǵı usılları bolıp: 
- ápiwayı; 
- normativ; 
- buyırtpa; 
- basqıshlı usıllar esaplanadı.