1. Hozirgacha eskirmay kelgan, unutilmagan, "otalar so’zi" deb nomlanuvchi janr qaysi? maqollar

Mirkarim Osim

1. “To’maris” rivoyatiga qaysi davr voqealari asos qilib olingan? – Bundan 2500 yil oldingi voqealar.

2. Rusiyada “skiflar”, G’arbiy Yevropada “skitlar” nomi bilan tanilgan davlat qanday davlat edi va bu

davlatga qachon kimlar tomonidan asos solingan?

– Saqalar davlati edi. Bu davlatga bundan 2700 yil oldin buyuk bobolarimiz tomonidan asos solingan

bo’lib, Xitoydan Dunay daryosigacha cho’zilgan turkiy xalqlarning birinchi davlat uyushmasi edi.

3. Eron shohi Kir qachon Saqalar davlatiga yurish qiladi?

– Miloddan oldingi 546-yilda O’ratepagacha bo’lgan yerlarni bosib oladi. O’ratepaga Kirashata deb

o’z nomini beradi. 529-yilda Amudaryo bo’yida massagetlar hukmdori To’maris tomonidan o’ldiriladi.

4. “To’maris” afsonasi kimning qaysi asari orqali yetib kelgan?

– “Tarix otasi” deb nom olgan Gerodotning “Tarix” asari orqali yetib kelgan.

5. “To’maris” nomi tarix kitoblarida qanday shakllarda uchraydi?

– “To’maris”, “To’mris”, “Tamiris”, “Tamirida”.

6. Xitoyliklar saqalarni nima deb atashgan? – Temirchi millat

7. Temirning shimoldan, ya’ni bizdan borganligi haqida qaysi asarda aytiladi?

– hindlarning “Maxabxarata” dostonida

8. “To’maris” so’zining etimologiyasi haqida?

– “is” yunonlar qo’shgan qo’shimcha, so’zning asl o’zagi “temir”.

9. Ona vatanimizda bundan 2500 yil oldin kechgan qonli voqealar, dushmanga hech qachon bo’yin

egmagan ajdodlarimiz haqida XX asrda kim asarlar yaratdi? – Mirkarim Osim

10. “Al-jabrning tug’ilishi” hikoyasi kimning qalamiga mansub va asar kim haqida?

– Mirkarim Osim qalamiga mansub. Algebra faniga asos solgan bobomiz Al-Xorazmiyga bag’ishlangan.

11. Amerika qit’asini bashorat qilgan, zamonasining barcha bilimlarini egallagan Abu Rayhon Beruniy

hayoti kimning qaysi asarida yoritilgan? – Mirkarim Osim “Jayhun ustida bulutlar”

12. Mirkarim Osimning Abu Ali ibn Sino haqidagi asari? – “Ibn Sino qissasi”

13. Mirkarim Osimning “Zulmat ichra nur” qissasi kimga bag’ishlangan? – Alisher Navoiyga

14. Mirkarim Osim Mashrab haqida qanday asar yozgan? – “Singan setor”

15. Mirkarim Osimning “O’tror”, “Temur Malik” qissalarida qanday voqealar haqida hikoya qilinadi?

– 1219 – 1221-yillarda mo’g’ul istilochilarining Vatanimizga bostirib kirishlari va xalq farzandlarining

ularga qarshi olib borgan kurashlari.

16. “To’maris”, “Shiroq” hikoyalarida qanday voqealar hikoya qilinadi?

– Miloddan avvalgi olis tariximizda ota-bobolarimizning eron bosqinchilariga qarshi kurashi.

17. Mirkarim Osimning tarix va badiiy ijodga qiziqishida kimlarning ta’siri kuchli bo’lgan?

– Munavvarqori va Oybekning...

18. Toshkent shahrining Langar mahallasidagi “Shamsul urfon” maktabida o’qigan, arab, fors tillarini

chuqur o’rgangan adib? – Mirkarim Osim

19. Sparangiz va Zarinaning to’ylarida qanday urf-odat tasvirlangan?

– Kelin bilan kuyov to’y oldidan bir-birlari bilan kurash tushish odati tasvirlangan.

20. “Shiroq” rivoyatida “soch soqoli oqargan, biroz munkayib, cho’kib qolgan suyakdor chol...” kim edi?

– Rustak

21. ... U bir vaqtlar keng yag’rinli, baland bo’yli pahlavon edi. Yakkama-yakka janglarda shak urug’ining

dushmanlaridan ko’p bahodirlarni yer tishlatgan, uning nomi so’g’dda ham, Eronda ham mashhur edi”

deb kim ta’riflangan? ( “Shiroq” rivoyatidan ) – Rustak

22. “Shiroq” rivoyatida kim “Qo’lidan ish kelmaydigan chollar, kampirlar, bolalik xotinlarni qo’y va

yilqilar bilan uzoq cho’llarga, yuborib, qolgan er va ayollarning barini qurollantirsak va dushman bilan

bir tomchi qonimiz qolguncha urishsak”, – deb fikr bildiradi. – Saksfar

23. “Shiroq” rivoyatida “oltmishga borib qolgan bo’lsa-da, yoshlardek ikki beti qip-qizil, serg’ayrat va

tavakkalchi odam edi” – deb kim ta’riflangan? – Saksfar

24. “Shiroq” rivoyatida urush kulfati benomuslik mashaqqatidan yaxshiroq. Zolim eron shohiga qul

bo’lgandan ko’ra jang maydonida o’lgan afzal” – deb kim aytadi? – Saksfar

25. “Shiroq” rivoyatida kim haqida “butun umri cho’ponlik bilan o’tgan. O’zi juda farosatli, dono,

dostonchi chol. Eski chaldevorlardan chayon ushlab o’zini chaqtiradi. Ogriq sezmaydi” deyiladi?

– Shiroq haqida.

26. “Shiroq” rivoyatida kim Shiroqqa og’riq sezmaydi deb ta’rif beradi? – Saksfar

27. Yaksart va O’kuz daryolarining hozirgi nomi? – Sirdaryo va Amudaryo

28. Shiroq eron qo’shinlari bilan sahroda necha kun kezib yuradi? – 7 kun

29. Shiroq murodiga etgach, kimga shukur qiladi? – Muqaddas otash va suv xudosiga

30. Rivoyatlar turlari? – Tarixiy va toponimik

31. Toponimik rivoyatlarda nimalar ifodalanadi? – Joy nomlarining kelib chiqishi bilan bog’liq rivoyatlar