1. Inflyaciya haqqında teoriyalıq túsinik

Ayırım G'MDA mámleketleriniń JIÓ hám inflyaciya kórsetkishleri

Mámleketler	Real JIÓ niń ósiw tempi (2021-jıl aqırı boyınsha)	Inflyaciya (2022-jıl aprel ayı boyınsha)
Moldova	113,9	5,6
Ukraina	106,1	3,1
Qazaqıstan	104,0	2,0
Qırģızıstan	103,6	2,0
Rossiya	104,7	1,56
Ózbekstan	107,4	1,5

Ózbekstan respublikası makroekonomikalıq kórsetkishleri ( ótken jılģa salıstırģanda % te )

	2018	2019	2020	2021	2022
JIÓ ósiw tempi	5,1	5,5	1,6	7,4	5,7
Byudjet dárámatları (JIÓge salıstırģanda)	19,4	21,9	22,5	21,3	23,8
Inflyaciya	14,3	15,2	11,1	9,98	12,3
Tarmaqlar boyınsha ósiw tempi
Sanaat	11,6	13,1	13,1	8,5	5,2
Awıl xojalıģı	0,3	3,1	2,9	4,0	3,6

Juwmaqlaw
Infliyaciya hár qanday mámleket ushın qàwipli esaplanadı. Hátte ekonomikalıq rawajlanģan mámleketler da infliyaciya dáwirinde awır jaģdayģa túsip qaladı, sol sebepli mámleketler odan qashıwģa háreket qıladı hám infliyaciya dáwirinde odan qutılıwdıń hár qanday jolların qollawģa háreket etedi.
G'áresizlik dáwirinde elimizde da inflyaciya eń joqarı shoqqısına shıqtı. Biraq óz waqtında kórilgen shara-ilajlar tásiri menen aldın kórip is qılıw nátiyjesinde inflyaciya dárejesi páseyiwine erisildi.
Biraq házirgi waqıtta da elimizde inflyaciya biraz joqarı ekenligin itibarģa alatuģın bolsaq bul bizge qáwipli seziliwi múmkin. Biraq sonı itibarģa alıw kerek, inflyaciya tek ģana mámlekettiń eń jaman jaģdayında ekenligin bildirip ģana qoymay bálki onıń jaqsı jaģdayda ekenligin da bildiriwi múmkin. Álbette qanday qılıp degen soraw payda bolıwı múmkin, buģan juwap retinde mısal keltiretuģın bolsaq, mısal ushın Qırģızıstan mámleketin alatuģın bolsaq, ol jerdegi inflyaciyanıń joqarılawı kem ónim islep shıģarıwdan yáki mámleket byudjeti defecitin joģaltıw ushın aylanısqa kóp muģdarda pul shıģarıw aqıbeti bolıwı múmkin. Biraq Ózbekstandı qaraytuģįn bolsaq, bul jerdegi 7-8 % lik inflyaciya mámleket byudjetiniń úlken bólimi sociallıq tarawlardı rawajlandırıw ushın jóneltirilgeninen derek beredi. Bul álbette jaqsı inflyaciya bolıp waqtınshalıq jaģday esaplanadı.

Paydalanılģan ádebiyatlar :

1. Karimov I.A. “Bank tizimi, pul muomalasi, kredit, investitsiya va moliyaviy barqarorlikda”, T.: “O‘zbekiston”, 2005.

2. Abdullayeva Z.Sh “Pul va pul tizimi”, T.: “O‘zbekiston”, 2010.
3. Niyozov Z.D., Boboyev Sh.Q. “Pul, kredit va banklar”, S.: SamISI 2006.
4. Rashidov O. Yu., Toymuhammedov I.R. “Pul muomalasi, kredit va moliya”, o‘quv qo‘llanma, T.: TDIU, 2007.
5. Karieva L.S. Makroiqtisodiyot. darslik, Toshkent-: 2021.

Internet saytları :
www.stat.uz
www.cbu.uz
www.spot.uz
www.review.uz
www.google.com