1. Iqtisodiy talimotlar tarixni fanining predmeti va uslubi

50)iqtisodiy modellar böyicha mukofotlar
Sovrinni olish paytida laureatlarning o'rtacha yoshi 67 yosh edi . Eng yosh laureat 46 yoshida 2019 yilgi Iqtisodiyot mukofotiga sazovor bo'lgan amerikalik va frantsuz iqtisodchisi Ester Duflo; eng keksa boshqa amerikalik edi - Leonid Gurvich, bu mukofotni 2007 yilda 90 yoshida olgan. 84 laureatlarning 82 nafari erkaklardir. Iqtisodiyot sohasidagi yagona ayol laureatlar Elinor Ostrom va Ester Duflo bo'lib, ular mukofotni 2009 va 2019 yillarda olganlar. Ragnar Frisch (1895.3.3 Oslo 1973.31.1) - norveg iqtisodchisi, Norvegiya Fanlar akademiyasi aʼzosi (1931). Oslo shahridagi universitetda oʻqigan. Oslo universiteti huzuridagi Iqtisodiyot instituti direktori (1931—1965); Yel (1930), Sorbonna (1933) universitetlarida iqtisodiyot boʻyicha leksiyalar oʻqigan. Iqtisodiy nazariyada matematik yoʻnalish vakili. Ekonometrika asoschisi, birinchilardan boʻlib makro va mikroiqtisodiy taxlil sohalari chegaralarini koʻrsatdi, iqgisodiy jarayonlarni tahlil qilishda qoʻllaniladigan iktisodiy siklning dinamik modelini yaratgan. Iqgisodiymatematik programmalashtirish usullaridan foydalangan holda iqtisodiy rejalashtirishda qarorlar qabul qilish modelini ishlab chiqsi. F. taklif etgan iktisodiy oʻsish usullari va modellari, shuningdek, milliy hisoblarnk tuzish tartiblari Norvegiya va boshqa mamlakatlarning byudjet, statistika organlari faoliyatida keng qoʻllanilgan. Iqgisodiyot sohasidagi birinchi Nobel mukofoti laureatlaridan biri (Ya. Tinbergen bilan birga, 1969)


51) Nobel mukofotlari ilmiy ishlari ahamiyati
Milton Fridmen (Fridman; 1912.31.7, Nyu York) — amerikalik iqtisodchi, iqtisodiy nazariyada Chikago maktabining yetakchi vakili. Ratgers universitetini tugatgan (1932). Falsafa (1946) va huquq (1968) doktori. Chikagodagi universitetda iqtisodiyot professor (1948 yildan). milliy daromadning monetar nazariyasini va AQShning deyarli 100 yillik pul muomalasi tarixini oʻrganib pulning miqdoriy nazariyasini asoslab bergan. George Stigler (1911-1991, Rentoy shahri AQSH) - amerikalik iqtisodchi. Vashington shtati universitetni tugatgan (1931), Chikago universiteti doktori (1938). S. birinchilardan boʻlib formal mikroiqtisodiy nazariyalarda sanoat tashkilotlari toʻgʻrisidagi bilimlarni keng qoʻllash gʻoyasini ilgari surdi.
SEN (Sen) Amarta (1933, Hindiston, Bengaliya shtati) — asli hindistonlik boʻlgan amerikalik iqtisodchi.S.ning 1981 yil yozilgan "Kambagʻallik va ochlik: yutuq va muammolar toʻgʻrisida ocherk" nomli kitobi unga katta shuqrat keltirdi. S. bu asarida oʻzi boshidan kechirgan va koʻrgan, ochlik va kambagʻallik muammolarini hamda ijtimoiy yordam masalalarini har tomonlama tadqiq qildi. Nobel mukofoti laureati (1998).1970 yilda (ikkinchi bo’lib) Nobel mukofoti P.Samuelsonga «statik va dinamik iqtisodiy nazariyani rivojlantirilgani va shu bilan iqtisodiyot fani tahlilini yanada yuqoriroq pog’onaga ko’tarishga hissa qo’shgan ilmiy ishi uchun» berildi. Quyida shu iqtisodchining iqtisodiy g’oyalari to’g’risida fikr yuritiladi.