1 issiqlik uzatish turlarini tushuntiring


) ABSOLUT VA NISBIY NAMLIKNI IZOHLAB BERING


Download 0.72 Mb.
bet2/5
Sana06.04.2023
Hajmi0.72 Mb.
#1335097
1   2   3   4   5
Bog'liq
ISSIQLI SESIYA

4) ABSOLUT VA NISBIY NAMLIKNI IZOHLAB BERING.
Нам ҳавони тасвирлашда қулай бўладиган яна бир тушунча - нисбий намлик тушунчасини киритамиз. Нисбий намлик деб, нам ҳаводаги сув буғи парциал босимининг сув буғининг мазкур температурадаги туйиниш босимига (яъни сув буғининг шу температурада бўлиши мумкин бўлган максимал парциал босимга) нисбати нисбий намлик деб айтилади.
Нисбий намлик, одатда фоиз ҳисобида ифодаланади. Абсолют намлик деганда нам ҳаводаги сув буғининг, одатда симоб устунининг миллиметри билан ўлчанадиган баландлиги ҳисобида ифодаланадиган парциал босими ps катталиги тушунилади. Баъзан бир куб метр нам ҳаводаги грамм билан ифодаланадигаи сув буғ массаси абсолют намлик деб айтилади.

5) ISSIQLIK ALMASHINUVI TURLARINI TUSHUNTIRING.
Механик иш бажармасдан жисмлар билан атрофдаги муҳит орасида ички энергиянинг алмашишига иссиқлик алмашинуви деб аталади. Иссиқлик алмашиниш ходисалари асосан уч хил йўл билан амалга ошади. Иссиқлик ўтказувчанлик, Конвектив иссиқлик алмашинуви, Нурланишда исиклик алмашинуви.
Иссиқлик ўтказувчанлик деб, модда молекулалари ва бошқа зарраларнинг тартибсиз (хаотик) ҳаракати сабабли модданинг бир қисмидан иккинчи қисмига ички энергиянинг узатилиши жараёнига айтилади.
Конвекция деб, нотекис иситилган суюқлик ёки газ қатламларининг оғирлик кучи таъсирида силжиши сабабли содир бўладиган иссиқлик алмашинув жараёнига айтилади. Масалан: биноларни иситувчи системаларда иссиқлик ташувчининг ҳаракати. Нурланиш деб, жисмлар ички энергиясининг нур чиқариш йўли билан узатиш жараёнига айтилади.
Иссиқлик ўтказувчанлик йўли билан иссиқлик алмашиниши асосан қаттиқ жисмларда учрайди.
Конвекция - иссиқлик алмашиниши ҳамма вақт иссиқлик ўтказувчанлик билан бирга содир бўлганда бундай иссиқлик алмашинувига конвектив иссиқлик алмашиш деб аталади.
Конвектив иссиқлик алмашинуви икки хилда бўлади:
А) Мажбурий (сунъий)
Б) Эркин (табиий)
Агарда ишчи жисмларда иссиқлик алмашиниши мажбурий равишда (насослар, вентиляторлар, компресорлар ёрдамида) содир этилса, бундай иссиқлик алмашишига мажбурий иссиқлик алмашиш деб айтилади. Агарда иссиқлик алмашиш моддалар иситилганда зичлиги фарқига қараб алмашса, бундай иссиқлик алмашишга эркин иссиқлик алмашиш деб айтилади.
Нурланишда иссиқлик алмашуви уч поғонада содир бўлади. Жисм ички энергиясининг электоромагнит тўлқинга айланиши, электоромагнит тўлқинларининг атроф муҳитга тарқалиши, нурланиш энергиясининг жисмга ютилиши.
Иссиқлик алмашинуви уч турининг бирга содир бўлишига қийин ҳолатдаги иссиқлик алмашиши деб аталади.
Иссиқлик алмашиши жараёни жисмлар ички ҳароратининг таксимланишига боғлиқдир. Шунинг учун иссиқлик алмашишни ўрганишда ҳароратлар майдони ва ҳароратлар чегараси тушунчасига эга бўлишимиз керак.


Download 0.72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling