1. Jahon iqtisodiyoti va xim fanining predmeti

1.Jahon iqtisodiyoti va XIM fanining predmeti. Jaxon xo’jaligi tushunchasi. Jaxon iqtisodiyoti tushunchasi. Jaxon xo’jaligining vujudga kelish omillari.
Keng ma’noda
jahon iqtisodiyoti — bu milliy iqtisodiyotlar yig‘indisi sifatidagi tizim hisoblansa,
tor ma’noda — bu milliy iqtisodiyotning tashqi dunyoga tovarlar, xizmatlar va iqtisodiy resurslar yetkazib beruvchi qismlarinigina qamrab oluvchi tizimdir. alqaro iqtisodiyot deganda jahon iqtisodiyoti emas, balki xalqaro iqtisodiy munosabatlar nazariyasi tushuniladi. Jahon xo‘jaligining vujudga kelishidagi birinchi bosqich XV-XVI asrlarni o‘z ichiga oladi. Ushbu bosqich buyuk geografik kashfiyotlar, jahon mustamlaka tizimining shakllanishi, jahon kapitalistik bozorining paydo bo‘lishi va manufaktura
davri hisoblanadi. Bu davr mustamlaka mamlakatlarda ishlab chiqarilgan tovarlar
savdosining jadal rivojlanishi bilan tavsiflanadi. Jahon xo‘jaligi bu bosqichda mamlakatlarning (birinchi navbatda, mustamlaka egalari va mustamlakalar) tashqi savdo sohasidagi o‘zaro munosabatlarining yig‘indisi sifatida talqin etiladi va ustun
darajada savdo kapitalini sarflanish sohasi hisoblanadi Jahon xo‘jaligining rivojlanishidagi ikkinchi bosqich XVII asrning birinchi yarmi — XIX asrni qamrab oladi. Ushbu bosqich jahon kapitalistik bozorining shakllanishi, xalqaro mehnat taqsimotining rivojlanishi (sanoat to‘ntarishi, burjuaziya inqilobi,
manufakturadan fabrikali ishlab chiqarish tizimiga o‘tish), jahon savdosining xalqaro
iqtisodiy munosabatlar shakli sifatida rivojlanishi, milliy tovarlar eksportining ko‘payishi bilan tavsiflanadi.
2.Mehnat migritsiyasining asosiy yo’nalishlari va markazlari.
Jahon amaliyotining ko‘rsatishicha, xalqaro ishchi kuchi migratsiyasi quyidagi
sabablarga ko‘ra sodir boiadi:
• mamlakatlarning iqtisodiy rivojlanish darajasining turlichaligi;
• ish haqi miqdori o‘rtasida milliy farqlarning mavjudligi;
• ishsizlikning mavjudligi;
• kapitalning xalqaro harakati va transmilliy korporatsiyalar faoliyati