1 javobli test # Ko‘rsatilgan qaysi mikroorganizm spora hosil qiladi
Download 245.03 Kb.
|
Mikrob-Yakuniy.Davolash 2023yil 1500ta test javbli. (2)
4 javobli test
# Aktinomitsetlarning bakteriyalar bilan o‘xshash 4 ta tomonini ko‘rsating: +Hujayra devori prokariotlarga o‘xshash +Antibiotiklar va faglarga sezgir -Eukariotlar -Ultrastruktura tuzilishi viruslarga yaqin +Zamburug‘larga qarshi preparatlarga rezistent -Antibiotiklar va faglarga sezgir emas +Gif ultrastrukturasi bakteriya hujayrasi tuzilishiga yaqin # Rikketsioz kasalligida qachon, qanday material olinadi va 3 ta tashxis usulini ko‘rsating:4 -Kasallikni ҳamma davrlarida siydik va najas olinadi +Yuqori temperatura, alaxsirash davrida qon olinadi. -Tekshirilayotgan material maxsus muҳitlarga eqiladi +Tekshirilayotgan material hujayra kulturasiga yuqtiriladi. -Tekshirilayotgan qon o‘t safroli muhitga ekiladi +Tekshirilayotgan material tovuq embrioniga yuqtiriladi. -Rikkets – Byurne biologik sinamasi qo‘yiladi +Muzer –Neyli biologik sinamasi qo‘yiladi # Vibrionini 4 biovarini ko‘rsating: +B. cholerae +B.Eltor +.Proteus +B. albensis -B. arcanzas -B. tori -B. melana # Vabo vibrionining o‘stirish uchun ishlatiladigan 4 asosiy oziq muhitni ko‘rsating: +ishqoriy agar va bulon +1% peptonli suv +TSVS muhit +Monsura muhiti -GPA -Kitta-Taroststi muhiti -Suxareva muhiti # Vabo vibrionlarini asosiy 4 agressiv fermentlarini ko‘rsating: +Kollagenaza +Lestitinaza +Neyraminidaza +Fibrinolizin -Gemolizin -Interferon -Lidaza -Ligaza # Sil kasalligini patogenezidagi 4 ta o‘ziga xos xususiyatni ko‘rsating: -Qon tomir yo‘llarda birlamchi granulyoma (bugorok) paydo bo‘ladi +Regionar limfatik yo‘llarda birlamchi granulyoma (bugorok) paydo bo‘ladi -Granulyoma paydo bo‘lishi o‘ta sezuvchanlikni tez yuzaga chiquvchi formasiga bog‘liq +Granulyoma paydo bo‘lishi o‘ta sezuvchanlikni sekin yuzaga chiquvchi formasiga bog‘liq -Har bir granulyomada toshma toshishi kuzatiladi +Har bir granulyoma markazida nekroz (kazeoza) kuzatiladi -Silni birlamchi granulyomasi asosan terida ko‘proq uchraydi +Silni birlamchi granulyomasi asosan o‘pkada ko‘proq uchraydi. # Difteriya tayoqchasi 4 asosiy patogenlik xususiyatini ayting: +Gialuronidaza +Neyraminidaza +Kord faktor -Endotoksin -Gemolitik -Protolitik +Ekzotoksin #Stafilokokklar koloniyasining 4ta tipik xarakterli belgisini ayting: +Usti bo‘rtgan +Chetlari tekis +S-forma +Rangi pigmentga bog‘liq -Chetlari burama -O`rtasi chuqur - Quruq #Stafilokoklarning 4 xil toksinini ko`rsating: +Gemolizin +Leykotsidin +Dermonekrotoksin +Enterotoksin -Plazmakoagulaza -Lestitinaza -Neyroaminidaza -Proteinaza #Stafilokokklarning 4ta tip antigenini ko`rsating: +Polisaxarid A +Polisaxarid V +Polisaxarid S -Umumiy oqsil +A-oqsil -Polisaxarid D -Polisaxarid E -S-reaktiv oqsil #Ko‘k yashil yiring hosil qiluvchi tayoqchaning 4 ta o‘ziga xos xususiyatini ko‘rsating: +Xarakatchan xivchinlari polyar joylashgan -Xarakatchan monotrix +Oksidaza musbat -Oksidaza manfiy +Asosiy yashash muhiti tuproq va suv xavzalari bazida odamlar -Tabiiy sharoitda faqat odamlar ichagida yashaydi. +Kasalxona ichida tarqaluvchi yuqumli kasalliklarni 15-20 % Tashqil qiladi. -Kasalxona ichida tarqaluvchi yuqumli kasalliklar etiologiyasida rol o‘ynamaydi. #Ko‘k yashil yiring hosil qiluvchi tayoqchaning 4 ta o‘ziga xos biokimyoviy xususiyatini ko‘rsating: +Oziqli muhitda o‘sganda trimetilamin hosil qiladi (Jasmen hidini eslatadi) -Oziqli muhitlarga o‘ta talabchan, oddiy oziq muhitlarda o‘smaydi. +Proteolitik xususiyati o‘ta aktiv -Oqsil va aminokislotalarni o‘zlashtira olmaydi +Saxarolitik aktivligi sust -Deyarli ko‘pchilik uglevodlarni parchalaydi kislota hosil qilib +Faqat uglevodlardan glyukozani kislotagacha parchalaydi #Ko‘k yashil yiring hosil qiluvchi tayoqchaning 4 ta patogenlik xususiyatini na’mayon etuvchi faktorlarni ko‘rsating: +Termolabil ekzotoksin –A -Termolabil endotoksin –A +Termostabil ekzotoksin –S -Termostabil endotoksin –S +Termolabil lestitinaza aktivligiga ega bo‘lgan gemolizin -Plazmakoagulaza +Proteaza 2 va 3 (elastaza, ishqoriy proteaza) -DNK za va RNK za # Qoqshol ekzotoksini qanday 2 frakstiyadan iborat, odam va hayvonlarda kasallik qanday ko‘rinishda boshlanadi:4 +Tetanolizin -Streptolizin +Tetanospazmin -Nekrotoksin +Hayvonlarda pasdan yuqoriga qarab muskullari qisqarib boradi -Enterotoksin +odamlarda yuqoridan pastga qarab muskullari qisqarib boradi # Difteriya qorinebakteriyalarining 4 biovarini ayting: +Gravis +Mitis +Intermedius -Anthrasis -Abortus -Suis +Belfanti -Kanis # Ko‘kyo‘tal quzg`atuvchisining toksigen xususiyatini 4 ta omilini ayting: +Termolabil ekzotoksin -Leykopeniya keltirib chiqaruvchi omil +Sensibilizastiyalovchi omil -Trombostitoz +Limfostitozni kuchaytiruvchi omil -Eritrogen toksin +Termostabil endotoksin -Nekrotoksin -Insulin sintezini faollashtiruvchi omil # Silning patogenlik faktorlaridan 4tasini ko‘rsating +Sulfatidlar -Korbamidlar +Kord faktor -Oqsillar +Mikozidlar +Polisaxaridlar -Uglevodlar -Xivchinlari #Fakultativ gramm manfiy tayoqchasimon bakteriyalarni 4 tasini ko‘rsating: +Ichak tayoqchasi -Brustellyoz qo‘zg‘atuvchisi +Qorin tifi kuzg‘atuvchisi -Legionellalar +Dizenteriya (ichburug‘) -Vabo qo‘zg‘atuvchisi +Protey qo‘zgatuvchisi -Ko‘k yo‘tal qo‘zg‘atuvchisi #Mono va peritrix xivchinli bakteriyalarga 4 ta misol keltiring: +E. coli +Proteus vulgaris +Vibrio +S. typhi -Pseudomonas -Helicobacter pylori -Candida -Mycobacterium # Ichak kasalliklardan so‘ng ishlatiladigan biopreparatlarning asosiy 4 tasini ayting: +Bifidumbakterin +Laktobakterin +Kollibakterin +Lenekis -Penistillin -BTSJ -Polimiksin # Grammanfiy bakteriyalarning hujayra devori qanday 4 ta xususiyat bilan gramm musbatlar devoridan farqlanadi: +Devori gramm musbatlarga nisbatan yupqa -Devori gramm musbatlarga nisbatan qalin -Devorida dipikolin kislotasi saqlaydi +Devori 3 qavatdan iborat +Peptidoglika tarkibida teyxoy kislotasi bo‘lmaydi -Lipidlar uchramaydi +Hujayra devori tarkibidagi lipidlar endotoksin xisoblanadi # Grammanfiy bakteriyalarning hujayra devori tarkibiga qanday 4 xil modda kiradi: +Fosfolipidlar +Lipopolisaxaridlar -Pigmentlar -Uglevodlar -Fermentlar +Oqsil +Peptidoglikan # Birlamchi silni 4 ta o‘ziga xos xususiyatini ko‘rsating? +Sil qo‘zg‘atuvchisi bilan oldin kontaktda bo‘lmaganlarda boshlanadi -Sil qo‘zg‘atuvchisi onadan bolaga o‘tganda kuzatiladi +Asosan yosh bolalar va o‘smirlarda uchraydi +Qo‘zg‘atuvchiga nisbatan allergik reaksiya kuzatilmaydi -Qo‘zg‘atuvchiga nisbatan kuchli allergik reaksiya kuzatiladi +Qo‘zg‘atuvchi kirgan joyda nospesifik granulematoz reaksiya kuzatiladi. -Qo‘zg‘atuvchi kirgan joyda spesifik infekstion allergik reaksiya kuzatiladi. # Mantu sinamasi qanday 4ta xollarda qo‘llaniladi: +Sil diagnostikasida +Navbatdagi BTSJ vaksinasiyasi qilish oldidan +Vaksinatsiyani samaradorligini aniqlash uchun +Silni davolash effektini aniqlash uchun -Tayoqchalarni chidamligi aniqlash -Tashuvchilikni aniqlash -BTSJ musbatligida -Darhol BTSJ dan keyin #Ichak tayoqchasiga xos bo‘lgan 4 ta morfologik xususiyat ayting: +Tayoqchasimon -Spiralsimon +Tartibsiz joylashadi -Paralell joylashadi +Gramm manfiy -Gramm musbat +Xarakatchan (peritrix) -Xarakatsiz xivchinlari yo‘q # Oxirgi klassifikastiya buyicha shigellalar qanday 4 guruhga bo‘lingan: +Sh. dusenteriae +Sh. flexneri +Sh. Sonnei +Sh. boydii -Sh. anatum -Sh. shica -Sh. tiphi -Sh. Paratiphi # Salmonellalar avlodini qanday 4ta kichik turlarga bo‘linishini ko‘rsating: +S.kauffmani +S.salamae +S.arizonae +S.houtenau -S.zonne -S.flexneri -S.boudii -S.fecalis #Aktinomisetlarning tashqi muhitda va organizmda uchraydigan 4 ta shaklini ayting: +Mitseliyar +Tayoqchasimon +Druzalar -Kapsula +Ipsimon -Sista -Sporali # Klostridiya botulinumning 4 morfologik xususiyatlarini ayting: +Polimorf tayoqcha +Kam xarakat +Subterminal joylashgan ovalsimon spora xosil qiladi +Grammusbat -Grammanfiy -Terminal joylashgan, oval shakldagi spora xosil qiladi -Kapsula xosil qiladi -Uchi o'tkir polimorf tayoqcha # Botulinistik ekzotoksinni 4 xususiyatini ayting: +Kuchli neyrotoksik ta’sir ko‘rsatadi. +Oshqozon suyuqligining ta’siriga chidamli. +Ekzotoksining E tipi tripsin ta’sirida aktivlashadi. +Uning kuchi hamma ma’lum biologik zaxarlardan ustun turadi -Me’da sharasi ta’siriga chidamsiz -Katta kuchga ega bo‘lgan nekrotik ta’sirga ega -Kollagenaza biriktiruvchi to'qimani shikastlaydi -Endotoksin nisbatan zaxarsiz # Botulizim toksinini 4 ta xususiyatini ko‘rsating: +Oqsil tabiatli ekzotoksin -Lipoproteinli endotoksin +Neyrotoksik xususiyatga ega +Gemolitik ta’sirga ega -1000 S da 10-15 minut aktivligini yo‘qotmaydi -Yuqori temperatura oshqozon ichak fermentlariga chidamsiz +Kislotali muhit, osh tuzini yuqori qonstentrastiyasiga va ichak fermentlariga chidamli -Laboratoriya xayvonlariga ta’sir etmaydi # Brustellez kasalligining laborator diagnostikasida asosan serologik usul bilan foydalanamiz. Qo’llaniladigan 4 serologik reakstiyalarni ayting: +Rayt +Xeddlson -Passiv gemagglyutinastiya -Opsono-fagostitar sinama +Pretsipitastiya reakstiyasi -Paster reakstiyasi -Vi-reakstiyasi +Kumbs reakstiyasi # Antroponoz kasalliklarga kiruvchi kasalliklar:4 +Suzak. -O‘lat +Qorin tifi. +Ko‘k yo‘tal +Zaxm. -Brutselloz. -Kuydirgi. -Qutirish # Qoqshol ekzotoksini qanday 2 frakstiyadan iborat, odam va hayvonlarda kasallik qanday ko‘rinishda boshlanadi:4 +Tetanolizin -Streptolizin +Tetanospazmin -Nekrotoksin +Hayvonlarda pastdan yuqoriga qarab muskullari qisqarib boradi -Enterotoksin +Odamlarda yuqoridan pastga qarab muskullari qisqarib boradi #Toun tayoqchasining 4 ta morfologik xususiyatini ko‘rsating: +Shakli ovalsimon (polimorfizm xususiyatiga ega) +Harakatsiz +Spora va kapsulalar xosil qilmaydi +Grammanfiy -Grammusbat -Tayoqchasimon mikrob -Spora hosil qiladi -Kapsula hosil qiladi #Gonokokklarning 4ta asosiy kultural xossasi:4 +Oqsil-qon (zardob) tutuvchi muhitda o‘sadi +Fakultativ anaerob +Koloniyalari S-forma +O‘sish chegarasi 25-42 gradus oralig‘ida -GPA yaxshi o‘sish -Koloniyalari notekis -Qizil rangli #Treponema pallidumning mikroskop ostida ko‘rinishini 4 belgi bilan harakterlang: -Neysser usulida och pushti rangga buyaladi -1-2 bir xil buramalarga ega +Qo‘zg‘atuvchini harakati shtoparsimon +8-12 bir xil buramalarga ega +Harakati nozik, bir xil tipda +Romanovskiy-Gimza usulida och pushti rangga buyaladi -Qo‘zg‘atuvchi sharsimon -Harakatsiz #Zahmning mikrobiologik diognostikasida qo‘llaniladigan mikroskopik, nomaxsus va 2 ta maxsus diognostik usullarni ko‘rsating:4 -Osilgan tomchi usulida mikroskopda harakatini ko‘rish +Mikroskopni qorong‘ilashtirilgan maydonida va fazoli kontrast mikroskopiya qilish -Elektron mikroskopda harakatini ko‘rish +Kardiolipid antigen bilan KBR -Kengaytirilgan agglyutinastiya reakstiyasi (AG) +Oqish treponemalarni immobilizastiya reakstiyasi -Oqish treponemalarni faollashtiruvchi reakstiyasi +Mikroagglyutinastiya reakstiyasi (AR) # Toshmali tifning patogenezini xarakterlovchi 4 ko‘rsatkichni (manbai, tashuvchisi, yuqish yo’li, shikastlanuvchi sistema) ayting: +Manbai - kasal odam +Tashuvchisi - bit +Yuqish yo’li - transmissiv +Qon tomirlar epiteliy hujayralarining stitoplazmasida ko‘payadi va ularni shikastlaydi perivaskulit -Manbai - soglom odam -Tashuvchisi - kana -Yuqish yo’li - alimentar -Limfa tugunlarida ko‘payadi # Isitma davrida toshmali tif qo‘zgatuvchisini qaysi 4 organda aniqlanishini ayting: +Qonda +Leykostitlarda +Teri-tomir endotelisida +Miya tukimasida -Oshqozonda -O‘pka to‘qimasida -Jigarda -Trombostitlarda # Rikketsiyalarning 4 ta morfologik shaklini ko‘rsating: +Kokksimon +Ipsimon -Uksimon -Egilgan +Tayokchasimon +Bastillyar -Spiralsimon -Baraban tayoqchasi shaklida +Bilvosita gemagglyutinastiya reakstiyasi -Kumb reakstiyasi # Paratit virusining 4 asosiy aktivlik xususiyati: +Gemolitik Gemadsorbstiya qilish +Neyrominidaza +Simplast ҳosil qilish Sistolitik Fibriostilin Gialuronidaza +Leykostidin # Paramiksoviruslar oilasiga kiruvchi 4 ta virus avlodlarini ko‘rsating: -Mastadenovirus +Paromyxovirus -Coronovirus +Rubulavirus -Rubivirus +Morbillivirus +Pneumovirus -Mastadenovirus -Enterovirus # Paramiksoviruslar oilasiga xos 4 ta xususiyatni ko‘rsating: +Kiyingan sferik shaqilda, o‘lchami o‘rtacha 150- 300 nm -Virus tayoqchasimon shaqilda, o'lchami 200-300nm +Genomi lineyni sigmentlanmagan –RNK -Genomi ikki ipli sigmentlangan +RNK +Nukleokapsid matriks M – oqsil bilan o‘ralgan -Genom kapsid bilan birikmagan +Superkapsid tarkibida tikanaksimon glikoprotein ( N va H) tutadi -Superkapsid tarkibida DNK polimeraza fermenti tutadi # Paragripp viruslarini serotiplarini bir-biridan farqlashdagi 4 ta xususiyatni ko‘rsating: +Xamma serotip vakillari neyraminidaza va gemagglyutinastiya qilish xususiyatiga ega. -Xamma serotip vaqillarida neyraminidaza fermenti uchramaydi. +1 va 2 serotiplari dengiz cho‘chqachasi, sichqon, qo‘y va tovuq eritrostitlarini agglyutinastiyaga uchratadi. -1 va 2 serotiplari dengiz cho‘chqachasi, sichqon, qo‘y va tovuq eritrostitlarini gemolizga uchratadi. +3 serovari tovuq eritrostitlarini agglyutinastiyaga uchratadi. +4 serovari faqat dengiz cho‘chqachasi eritrostitlarini agglyutinastiyaga uchratadi. - 3 - 4 serovari tovuq va sichqon eritrostitlarini agglyutinastiyaga uchratadi. # Qizamiq virusi diognostikasida qo‘llaniladigan 4 ta usulni ko‘rsating. +Burun halqum epiteliyasidan virus AG RIF orqali va epiteliyasidan tayyorlangan surtmada ko‘p yadroli hujayralarni topish. -Qondan virus AG agglyutinatsiyu va Kuns reakstiyalari orqali aniqlash. +Virusologik (maymun va odam buyurak embrionidan tayyorlangan hujayra kulturalarida ko‘paytirish). -Virusologik usul qo‘llanilmaydi, chunki virus hujayra kulturasida ko‘paymaydi. +Ajratib olingan virusni gemagglyutinastiya reakstiyasini tormozlash (GRT) va neytralizasti reakstiyasi orqali identifikastiya qilish. -PSR diognostika keng qo‘llaniladi +Serologik usul (juft qon zardob bilan KBR va GRT) #Adenoviruslarni 4 asosiy morfologik xususiyati: +Kubsimon shaklda +Diametri 60-90 nm +Superkapsidi yo‘q +Chiziqli ikki ipli DNK tutadi -Superkapsidi bor -Superkapsid tarkibida neyrominidaza tutadi -Shakli ovalsimon -Genomi - 2 ipli RNK #Ploskirov va Endo muhitida qorin tifi va paratif A tayoqchalarini koloniyasini 4ta xarakterli belgisini ayting: +Kichkina yoki mayda -Yirik va dag‘al +Yarim tiniq -Xira, singan oynani eslatadi. +Rangsiz -Rangi qizil +Koloniyasi silliq S formada - Koloniyasi g‘adur budur R shaklda #Babesh Negri tanachalari uchun xarakterili 4ta belgi: +Nerv hujayralarini stitoplazmasida joylashadi. -Peer pilakchalarida joylashadi. +Yumaloq yoki oval shaklga ega -Shakli spiralsimon +O‘lchami 80-180 mkm +Nordon bo‘yoqlar bilan ovolrang qizil rangga bo‘yaladi -Ishqorli bo‘yoqlar bilan ko‘k rangga bo‘yaladi #Enteroviruslarga kirovchi 4 viruslarni ko‘rsating: +Polioviruslar (1-3 tipi). -Rotavirus (6 tipi) +Koksaki A viruslari (24 serovar) -Koksaki D virusi (30 serovari) +Koksaki V viruslari (6 serovar) -Paratit virusi ( 3 serovari) +ESNO virusi (34 serovar) -Resperator sinstial virus -Togovirusi (22 serovar) # Enteroviruslarning 4 asosiy morfologik xususiyati: +Kubsimon simmetriyaga ega +Diametri 20-30 nm +Superkapsidi yo‘q +Superkapsidi bor -Superkapsid tarkibida neyrominidaza tutadi -Shakli ovalsimon -Genomi - 2 ipli RNK # Gepatit A virusini epidemiologiyasi va patogenizidagi 4 ta asosiy xususiyati: +Kasallik manbasi odam +Asosiy yuqish yo‘li alementar +Virusning birlamchi reproduksiyasi oshqozon ichak sistemasida kechadi +Virusni ikqilamchi reproduksiyasi jigarda kechadi -Virus yurak va buyrak ho‘jayralariga sezgir -Kasallik manbasi virus tashuvchilar -Asosiy yuqish yo‘li transmessiv -Virusni birlamchi replikasiyasi qonda ro‘y beradi # Parentral va jinsiy yo‘l bilan yuqovchi 4 ta gepatit viruslarini ko‘rsating: +Gepatit Bvirusi (GVV) -Gepatit A virusi (GAV) +Gepatit S virusi (GSV) -Gepatit E virusi (GEV) +Gepatit D virusi (GDV) +Gepatit G virusi (GGV) -Gepatit TTV virusi (GTTV) # OIV patogenizidagi 4 asosiy xususiyat: +T-xeper limfostitlarda apoptozni aktivlashtiradi +SD4 sinstitiv ҳujayralari ҳosil bo‘lishi ularni o‘limiga olib keladi +Autoimmun reakstiyalar rivojlantiradi +T-o‘tmishdosh limfostitlarga virusni yuqishi, T-limfostitlar shaqillanishini buzadi -T-xeper limfostitlarda ko‘payib o‘larni parchalab tashqariga chiqadi -Virus ҳo‘jayin ҳujayrasi genomini o‘zgartiradi -Virus tanlab SD3 limfostitlarga ta’sir etadi -Virus ta’sirida allergik reakstiyalar aktivlashadi # Keltirilgan viruslarni qaysi birlari onkogen viruslarga kiradi:4 +Gerpes viruslarni 1-2 tipi -OITV +Gepatit V +Epstayn-Barr +Retroviruslar (HTLV 1-2 tipi) -Togaviruslar - Paramiksovirus # Tug‘ma immun tanqislik kasalliklariga kiradi:4 +Surinkali granulamatoz -Surunkali infekstiyalar -Ovqatdan zaxarlanishlar -Nurlanish -OITV +Timus aplaziyasi +Agammaglobulinemiya +Bruton kasalligi #R. Koxning asosiy xizmatlari:4 +Sil (tuberkulez) quzgatuvchisini ochish. -Dezinfektsiya asoslarini ishlab chikish. +Bakteriyalarni Bo`yalgan xolatda aniqlashning asoschisi. -CHechakka karshi vaktsina kilish. +Kuydirgi (sibir) yarasiga qarshi vaktsina ishlab chikish. +Toza kultura ajratib olish printsiplarini ishlab chiqgan #Bakteriyalarning 4 asosiy guruxlarini ko`rsating:4 +Bakteriyalar -Sodda jonivorlar +Batsillalar +Vibrionlar +Aktinomitsetlar -Mikroskopik zamburuglar -Kandidalar #Prokariotlarga mansub mikroorganizmlarning 4 ta guruxini ko`rsating: +Bakteriyalar +Aktinomitsetlar +Spiroxetalar +Rikketsiyalar -Virionlar -Mikroskopik zamburug‘lar -Sodda jonivorlar -Viruslar #Xaqiqiy (chin) yadro tutuvchi mikroorganizmlarning 4 turini ko`rsating: +Kandidalar -Gemofil bakteriyalar +Kerotomikoz -Bakteriyalar +Toksoplazmoz -Spiroxetalar +Lyambliya #Eukariotlar yadrosini xarakterlaydigan 4 ta asosiy belgini ko`rsating: +Yadro membranasi mavjud -Kapsula bilan uralgan +DNK gistonlar bilan boglangan +1 tadan ko‘p xromosomasi bor -Yadrochasi mavjud emas +Yadrochasi mavjud -DNK mezosomaga boglik -Gaploid shaklda #Bakteriyalar olami qanday 4 ta taksonga bulinadi: +Tartib +Oila +Avlod +Tur -Serovar -Shtamm -Koloniya -Serotip #Surtma tayyorlashning 4 ta bosqichini ko`rsating: +Kuritish +Bo`yash -Tamg‘a preparat -Yuvish +Surtma tayyorlash -Filtrlash +Fiksatsiya -Leofillash #Egilgan shaklli bakteriyalarga tegishli bulgan mikroorganizmlarning 4 turini ko`rsating: +Vibrio cholaerae +Spirilium minor +Treponeva pallidum -Staphilococus aureus -Bacillus subtilis -Clostridium tetani +Leptospira gripppotyphosa #Mono va peritrix xivchinli bakteriyalarga 4 ta misol keltiring: +E. coli +Proteus vulgaris +Vibrio +S. typhi -Pseudomonas -Helicobacter pylori -Candida -Mycobacterium #Xujayra ichida sporalar 4 xil joylanishgan bakteriyalarni nomlang: +Markaziy (kuydirgi kuzgatuvchisi) -Subterminal (zaxim kuzgatuvchisi) +Terminal (kokshol kuzgatuvchisi) -Markaziy (dizenteriya kuzgatuvchisi) +Subterminal (gazli gangrena kuzgatuvchisi) -Subterminal (kukyutal kuzgatuvchisi) -Termnal (bugma kuzgatuvchisi) +Subterminal (botulizm kuzgatuvchisi) #Spora xosil bulishining 4 bosqichini ko`rsating: +Sporogen zonaning xosil bulishi +Etilish -Adsorbtsiya -Ichkariga kirish +Spora oldi +Qobiq xosil bulishi -Xujayra strukturalarini sintezi -Xujayradan chikish #Sitoplazmatik membrana qanday 4 xil kimyoviy moddalardan tuzilgan: +Oqsil +Lipoprotein +Fosfolipid +Uglevodlar -Xitin -Flogelin -Vitaminlar -Peptidoglikan #Grammanfiy bakteriyalarning xujayra devori qanday 4 ta xususiyat bilan gram musbatlar devoridan farqlanadi: + Devori gram musbatlarga nisbatan yupqa -Devori gram musbatlarga nisbatan qalin -Devorida dipikolin kislotasi saqlaydi +Devori 3 qavatdan iborat +Peptidoglika tarkibida teyxoy kislotasi bo‘lmaydi -Lipidlar uchramaydi +Hujayra devori tarkibidagi lipidlar endotoksin xisoblanadi #Mezosomalarning 4 ta funktsiyasini ayting: +DNK replikatsiyasi +Xujayralarning bulinishi +Xujayra devoridagi moddalar sintezi +Nafas olishda katnashishi -RNK replikatsiyasi -Xujayraning chidamligida -Nukleoidda moddalar sintezida -Xujayraning oziklanishida katnashish #Mikroorganizmlarni tirik harakatini urganish uchun qo`llaniladigan 4 ta usulni ko`rsating: +Ezilgan tomchi -Burri usulida +Qorong‘ilashtirigan maydonda -Yopishtirilgan tomchi usulida +Osilgan tomchi +YArim suyuq GPA ukol usulida ekish -Leffler usulida -Lyuminessent mikroskopda #Protravalar nima va ularning 4 xususiyatlari: +Protrava - bu kimeviy va fizik omillar -Ishqoriy modda +Mikroblarning Bo`yaluvchanligini yaxshilaydi +Bo`yalishni mustaxkamlaydi -Anilin bueklari xisoblanadi -Biologik omillar xisoblanadi -Urtacha Bo`yalishni ta’minlaydi -Bo`yalishga farqi yuk +Buyok emas #Gram buyicha Bo`yashda ishlatiladigan 4 ta ingrdentlarni ko`rsating: +Gensianviolet -Neyesser atsetati +Fuksin -Fenol +Spirt -Tush +Lyugol #Murrakab bo‘yash usullaridan 4 tasini ko`rsating: +Gram +Neyesser +Sil-Nilsen +Ojeshko -Burri -Loffler -Peshkov -R. Kox #Rikketsiyalarning 4 ta morfologik shaklini ko`rsating: +Kokksimon +Ipsimon -Uksimon -Egilgan +Tayoqchasimon +Batsillyar -Spiralsimon -Baraban taekchasi shaklida #Spiroxeta qanday 4 ta struktur komponentdan tuzilgan: +Tsitoplazmatik tsilindr +Xarakatlantiruvchi fibrillyar apparat +Xujayra devori -Xivchin -Yadro +Tashqi yopqich qavvat -Goldji apparati #Mikoplazmalarning 4 ta morfologik shaklini ko`rsating: +Sharsimon +Tarmoqlangan +Katta ko‘pyadroli donachalar -Vakuolalar -Vibrionlar +Psevdomitselyar -Spiroxetalar -Batsillalar #Aktinomitsetlarning tashqi muhitda va organizmda uchraydigan 4 ta shaklini ayting: +Mitseliyar +Tayoqchasimon +Druzalar -Kapsula +Ipsimon -Sista -Sporali #Aktinomitsetlarning bakteriyalar bilan o‘xshash 4 ta tomonini ko‘rsating: +Hujayra devori prokariotlarga o‘xshash +Antibiotiklar va faglarga sezgir -Eukariotlar -Ultrastruktura tuzilishi viruslarga yaqin +Zamburug‘larga qarshi preparatlarga rezistent -Antibiotiklar va faglarga sezgir emas +Gif ultrastrukturasi bakteriya xujayrasi tuzilishiga yaqin #Bakteriya xujayrasida qanday 4 xususiyatini lipidlar bajaradi: +Xujayra zaryadini -Gramm manfiy bakteriyalarda ekzotoksinni +Kislota, ishkor, spirtlarga chidamliligini +Gramm manfiy bakteriyalarda endotoksini -Xujayraning irsiy vazifasini +Membrana utkazuvchanligini -Kapsulaning utkazuvchanligini -Oqsil, uglevod, fermentlarga chidamliligini -Antigenligini #Xujayraga oziq moddalar kirilishining 4 ta mexanizmini ayting: +Aktiv transport +Engillashgan diffuziya -Adsorbtsiya -Diffuziya +Oddiy diffuziya +Radikallarning translokatsiyasi -Replikatsiya -Kon’yugatsiya #Getrotroflar uchun 4 ta uglerod manbasi bo‘ladi: -Lipidlar +Geksozlar -Karbonatlar +Aminokislotalar -Karbonat angidrid +Ko‘p atomli spirtlar -Vitaminlar +Organik kislotalar #Mikrobiologik amaliyotda oziq muhitlarning 4 ta asosiy maqsadda qo‘llanilishi: +Turli mikroorganizmlarni urganish uchun +Infektsion kasalliklar diagnostikasi uchun +Vaksinalar va diagnostikumlar tayyorlash uchun +Mikroorganizmlardan xayot maxsulini olish uchun -Bakteriya xujayrasini tuzilishini urganish uchun -Yuqumli kasalliklarni davolash uchun -Diagnostik zardoblar tayerlash uchun -Antigenlarni aniqlash uchun #Tabiy muhitlar uchun qo‘llaniladi:4 +Qon, zardob. -Glyukoza +O‘t sapro. -Jelatina +Mol gushti -Aminokislotalar +Kortofel #Differentsial-diagnostik muhitlarning 4 asoslangan xususiyati: +Bakteriya turlarini xilma-xil biokimyoviy faolligiga. -Bakteriyalarning oziqlanish tipiga +Bir xil bo‘lmagan fermentlar to‘plamiga ega bo‘lishiga . -Bakteriyalarning nafas olish tipiga +Oziqli muhitlardagi substratlarning parchalanishiga . -Bakteriyalarning agressiv fermentlarini faolligiga +Oziq muhitlardagi indikatorlarning o‘zgarishiga #Ko‘paytirovchi muhitlarning 2 ta xususiyati va ularga 2 misol keltiring:4 +Ma’lum guruh bakteriyalarni ko‘paytirib olishga -Qon zardobi +Birlamchi ekishda ishlatiladi. -Ma’lum guruh bakteriyalarni identifikatsiya qilishga +Myuller muxiti -Bakteriyalarni birlamchi indikatsiya qilishga +Tioglikolli muhit -Endo muhiti #Suyuq oziq muhitda bakteriya kulturasi o‘sishi nimaga bog‘liq va o‘sishlariga 4 misol keltiring: +Muhitning tekis loyqatib (fakultativlar) -Muxitning tekis loyqatib (anaeroblar) +Probirkani tubda o`sish (anaeroblar) -Yuzaki o`sish (anaeroblar) +Yuzaki o`sish ( aeroblar, parda shaklida) -Probirkani tubida o‘sish (fakultativlar) +Devorga yopishib o`sish (fakultativlar) -Suyuq muhitda o‘sishi bakteriyaning bo‘linishiga ham bog‘liq . #Sof kulturani ajratib olish usulini qanday 2 guruhga bulsa buladi va unga 2 ta misol keltiring: +Bakteriyani mexanik tarqatishga asoslangan usul -Pirke usuli +Bakteriyani biologik xususiyatlariga asoslangan usul -Bakteriyalarni bioximik faolligini aniklashga asoslangan usul +R. Koxx usuli -Bakteriyalarni fiziologik xususiyatlarini qo`llashga asoslangan usul +Fortner usuli -Byurne usuli #Aerob bakteriyalarni sof kulturasini ajratishni 4 ta etapini ko‘rsating: +Zich oziq muhitga tekshirilayotgan materialni shtrix usulida ekish -o`sishini urganish va plastinkali agarga ekish +Antibiotiklarga va faglarga sezgirligini aniqlash -Tekshirilayotgan materialni Kitta-Tarotsi muhitiga ekish +Kultural, tinktorial xususiyatini urganish va qiyshik agarga ekish +Sof kultura ajratib olish identifikatsiyalash -Zich oziq muhitga tekshirilayotgan materialni gazon usulida ekish -Vilson-Bler muhitiga ekish #Gramm musbat aerob va fakultativ kokklarga 4 ta misol keltiringko`rsating: +Str. mutans -Proteus vulgaris +Enterococcus fecalis +S. epidermidis -Neisseria meningitidis +Aerococcus veridans -Neisseria gonorrhoeae #O‘stirishda ma’lum faktorlarga muxtoj bo‘lgan gramm manfiy aerob bakteriyalar avlodidan 4 tasini ko‘rsating: +Francisella -Enterococcus +Brucella -Proteus +Bordetella +Legionella -Vibrio #Fakultativ gramm manfiy tayoqchasimon bakteriyalarni 4 tasini ko‘rsating: +Ichak tayoqchasi -Brutsellyoz qo‘zg‘atuvchisi +Qorin tifi quzg‘atuvchisi -Legionellalar +Dizenteriya (ichburug) -Vabo qo‘zg‘atuvchisi +Protey quzg‘atuvchisi -Ko‘k yo‘tal qo‘zg‘atuvchisi #Fakultativ gramm manfiy tayoqchasimon bakteriyalarni 4 ta avlodini ko‘rsating: +Escherlchia -Bordetella +Klebsiella -Legionella +Brucella -Citrobacter -Vibrio +Yersinia #Ola –bula qatorda bakteriyalarning bioximik xususiyati qanday muhitda aniqlanadi, muhitning tarkibi:4 +Saxarolitik xususiyati -Protolitik xususiyati +Giss muhitida +1% GPB Andrade indikatri +Uglevodlardan birontasi qo‘shiladi -Endo muhiti -Yarim suyuq GPA #Pigmentlar eruvchanligi buyicha qanday 4 guruhga bulinadi: +Suvda eruvchan +Spirtda eruvchan +Efirda eruvchan +Spirtda va suvda erimaydi -Kislotada eriydigan -Ishkorda eriydigan -Jelatinada eriydigan -Kislota va ishkorda erimaydigan #Metabolizm jarayonida pigment xosil qiluvchi bakteriyalarga 4 ta misol: +Stafilokokklar +Zamburug‘lar +Sartsinalar -Salmonellalar -Vibrionlar +Mikobakteriyalar -Spiroxetalar #Quritishni ta’siri va uning mikrobiologiya amaliyotida qo‘llanilishi, liofilizatsiya:4 +Quritishni ta’sirida bakteriyalar suvsizlanadi, metobalitik jarayonlar suslashadi -Quritishni ta’sirida bakteriyalar tsista formasiga o‘tib oladi -Bo‘lib-bo‘lib quritish -Yuqori temperatura va bosim ostida quritish +Past temperaturada, vakumda quritish. +Liofilizatsiyada bakteriyalar anabioz xolatga o‘tib oladi. +Preparatlar, vaktsinalar olishda va saqlashda #Nurlarning bakteriyalarga ta’siri, ionlashtirovchi nurlarga qaysi nurlar kiradi va ularni ta’sir mexanizimlari:4 -Ultrabinafsha -Infraqizil +Radioktiv +Rentgen -Quyosh nuri +Gamma nurlar +Bakteriyalarning NK ta’sir etib radikallar xosil qilib o‘limga olib keladi -Bakteriyalarning fermentlarini denaturatsiyaga uchratadi o‘limga olib keladi #Sterilizatsiyaning 4 ta usullarini ko‘rsating: +Yuqori tepeatura bilan +Nurlar bilan (rentgen, radiaktiv) -Pastirilizatsiya +Mexanik filtirlash -Ishqorlar bilan +Kimyoviy usullar bilan -Kislotalar bilan #Qanday 4 kasallikni yuqishida tuproq asosiy o‘rinni tutadi: +Qoqshol +Gazli gangrena-jaroxatli anaerob infektsiya +Botulizm +Kuydirgi -Kukyo‘tal -Stafilokokkoz -Mikotoksikoz -Enterokokkoz #Infektsiyaning manbai xisobga olganda qanday 4turi mavjud: +Antroponoz +Antropozoonoz +Zoonoz -Xavo-tomchi -Endogen -Ekzogen +Sapronoz #Infektsiyaning gorizantal yuqish yulidan 4 ta ko‘rsating: +Havo tomchi; -Vertikal +Kantakt yo‘li; -Transplatsentar +Transmissiv; -Artifitsial (su’niy) +Jinsiy yo‘l; #Artifitsial yuqish yulidan 4 ta ko‘rsating qanday aralashuvlarda kelib chiqadi: +Inektsiya qilish. -Transplatsentar +Tekshirish vaqtida. -Vertikal +Jarroxlik, stomatologik. -Suv orqali +Akusher genikologik -To‘g‘ridan- to‘g‘ri kontakt #Patogen mikroorganizmning odam organizmida 4 ta tarqalish yuli: -Miogen +Tuqima -Ekzogen +Gematogen -Termogen +Limfogen -Aerogen +Neyrogen -Endogen #Genetika o‘rganadigan 4 soxa: +Irsiyat +Uzgaruvchanlik +Molekulyar biologiya asoslari +Gen injeneriya -Virulentlik -Patogenlik -Invazivlik -Agressivlik #Qaysi 4ta omillar ta’sirida DNK transformasiyasining qobiliyati pasayadi: +Xarorat kutarilganligi +Ultrabinafsha nurlar +DNK-azalar +Kimyoviy mutagenlar antibiotik ta’sirida -Past xarorat -Infrakizil nurlar -RNK-azalar -Vitaminlar #Virusni tovuk embrioniga yuqtirish mumkin:4 +Xorionallontois kobigiga -Embirion yuragiga +Amnion bo‘shlig‘iga -Embirion nerv sistemasiga +Allontois bushligiga -Tuxum po‘slog‘iga +Sariqlik xaltasiga -Embrion venasiga #Virusga qarshi himoya mexanizmlari?4 +Xaroratni ko‘tarilishi -K-limfostitlarni faolligiga +Areaktivlikga +Ajratuvchilikga +Gumoral faktorlarga -Allergik holatga #Antitela xosil bo‘lishi va uni AG bilan maxsus birikish mexanizimining 4 ta etapini ko‘rsatig. +Antigen AT sekretsiya qiluvchi limfostitlarni (V-limfostit) tanlaydi -Plazmatik hujayralar AG ni tanlaydi +B-limfostitlar plazmatik hujayralarga aylanadi -B-limfostitlar AG taqdim qilovchi hujayralarga aylanadi +Plazmatik hujayralar AT sekrestiya qiladi -Makrofaglar AT sekretsiya qiladi +Xosil bo‘lgan AT AG bilan maxsus birikadi #IgG 4 ta asosiy xususiyati +Klassik va alternativ usulda komplementni aktivlashtiradi -Komplementni aktivlashtirishda qatnashmaydi +Boshqa Ig ga nisbatan zardobda eng ko‘p bo‘ladi -Plastentar barberdan o‘ta olmaydi +Plastentar barberdan o‘ta oladi +Organizimni mikrob va ularning toksinlaridan ximoya qiladi -Boshqa Ig ga nisbatan zardobda eng kam bo‘ladi #IgM ning 4 ta asosiy xususiyati +Yuqumli agentga qarshi birinchi bo‘lib sintezlanadi -IgG kiyin sintezlanadi +Antigenlarni effektiv agglyutinasiyaga uchratadi +Bakterimiyada birinchi ximoya liniyasini tashkil qiladi -Bakteriolizin sintezida qatnashadi +Komplnmentni klassik aktivlashtiradi -Gelmentlarga qarshi effektiv kurashadi -Komplnmentni alternativ aktivlashtiradi #IgA ning boshqa immunoglobulinlardan 4 ta farqi: +Dimer sekretda, qon zardobida monomer. -Molekulyar og‘irligi 160-400 k/d teng +Tarkibida sekretor faktor tutadi -Molekulyar og‘irligi 300-600 k/d teng +Shilliq qavvatda birinchi ximoya liniyasini tashkil qiladi -Asosiy vazifasi gelmentlarga qarshi funkstiyadan iborat +Viruslarga qarshi aktivlikga ega -Agglyutining va prestipitin xususiyatga ega #IgE ning boshqa immunoglobulinlardan farqini ko‘rsating?4 +Sitofil xususiyatga ega -Dimer +Molekulyar og‘irligi 180 k/d -Molekulyar og‘irligi 300 k/d +Semiz xujayralarga adsorbstiyalanadi -Makrofaglarga adsorbstiyalanadi +Allergik reakstiyalarda qatnashadi #Tezkor giperta’sirchanlik reaksiyasi 1 tipi qanday nomlanadi va nechta omillar qatnashadi:4 +Anafilaktik reaksiya -Immun kompleks reakstiyasi +Semiz xujayralar -Makrofaglar +Immunoglobulin E -Immunoglobulin M +Allergen -To‘la qiymatli antigen #T-sistema limfostitlarning shakillanishida timusda qatnashuvchi 3 ta guruh hujayralar va tanachani ko‘rsating.4 +Gassal tanachalari -Gvarneri tanachalari +Enaga hujayralari -Semiz hujayralar +Epitelial hujayralar -Endoteli hujayralari +Timus po‘stloq qismi hujayralari -Timus mag‘iz qismi hujayralari #Timusga aloqador bo‘lmagan antigenga qarshi immun javobni 4 ta etapini va o‘ziga xos xususiyatini ko‘rsating. +B-limfostitning antigenni aniqlashi -T-limfostitlarni AG aniqlashi +B - plazmatik hujayralarga aylanishi -Makrofaglarni AT sintez qilishi +Plazmatik hujayralarni AT sintezi +B- xotira hujayralari xosil bo‘lmaydi -B-xotira hujayralari xosil bo‘ladi #Ikkilamchi immun javobni birlamchi immun javobdan farqi:4 +Latent davrining qisqa bo‘lishi -Ig M bilan Ig E ni paydo bulishi +Antitelo titri ko‘rsatkichlarining uzoq vaqt davomida saqlanib turishi -Sekretor immunoglobulinnng paydo bo‘lishi +Asosan Ig G ni sintez bo‘lishi -Fagostitoz jarayoning kuchayishi +Antitelo titri ko‘rsatkichlarining yuqoriligi -Notulik fagostitoz jarayonini kechishi #Tug‘ma immun tanqislik kasalliklariga kiradi:4 +Surinkali granulamatoz -Surunkali infekstiyalar -Ovqatdan zaxarlanishlar -Nurlanish -OITV +Timus aplaziyasi +Agammaglobulinemiya +Bruton kasalligi #Tezkor giperta’sirchanlik reaksiyasi 1 tipi qanday nomlanadi va nechta omillar qatnashadi:4 +Anafilaktik reaksiya -Immun kompleks reaksiyasi +Semiz xujayralar -Makrofaglar +Immunoglobulin E -Immunoglobulin M +Allergen -To‘la qiymatli antigen #Timusga aloqador bo‘lmagan antigenga qarshi immun javobni 4 ta etapini va o‘ziga xos xususiyatini ko‘rsating.4 +B-limfostitning antigenni aniqlashi -T-limfostitlarni AG aniqlashi +B –plazmatik hujayralarga aylanishi -Makrofaglarni AT sintez qilishi +Plazmatik hujayralarni AT sintezi +B- xotira hujayralari xosil bo‘lmaydi -B –xotira hujayralari xosil bo‘ladi #Ikkilamchi immun javobni birlamchi immun javobdan farqi:4 +Latent davrining qisqa bulishi -Ig M bilan Ig E ni paydo bulishi +Antitelo titri ko‘rsatkichlarining uzoq vaqt davomida saqlanib turishi -Sekretor immunoglobulinnng paydo bulishi +Asosan Ig G ni sintez bulishi -Fagositoz jarayoning kuchayishi +Antitelo titri ko‘rsatkichlarining yuqoriligi -Noto‘liq fagositoz jarayonini kechishi #R. Koxning asosiy xizmatlari:4 +Sil (tuberkulez) quzgatuvchisini ochish. -Dezinfektsiya asoslarini ishlab chikish. +Bakteriyalarni Bo`yalgan xolatda aniqlashning asoschisi. -CHechakka karshi vaktsina kilish. +Kuydirgi (sibir) yarasiga qarshi vaktsina ishlab chikish. +Toza kultura ajratib olish printsiplarini ishlab chiqgan #Bakteriyalarning 4 asosiy guruxlarini ko`rsating:4 +Bakteriyalar -Sodda jonivorlar +Batsillalar +Vibrionlar +Aktinomitsetlar -Mikroskopik zamburuglar -Kandidalar #Prokariotlarga mansub mikroorganizmlarning 4 ta guruxini ko`rsating: +Bakteriyalar +Aktinomitsetlar +Spiroxetalar +Rikketsiyalar -Virionlar -Mikroskopik zamburug‘lar -Sodda jonivorlar -Viruslar #Xaqiqiy (chin) yadro tutuvchi mikroorganizmlarning 4 turini ko`rsating: +Kandidalar -Gemofil bakteriyalar +Kerotomikoz -Bakteriyalar +Toksoplazmoz -Spiroxetalar +Lyambliya #Eukariotlar yadrosini xarakterlaydigan 4 ta asosiy belgini ko`rsating: +Yadro membranasi mavjud -Kapsula bilan uralgan +DNK gistonlar bilan boglangan +1 tadan ko‘p xromosomasi bor -Yadrochasi mavjud emas +Yadrochasi mavjud -DNK mezosomaga boglik -Gaploid shaklda #Bakteriyalar olami qanday 4 ta taksonga bulinadi: +Tartib +Oila +Avlod +Tur -Serovar -Shtamm -Koloniya -Serotip #Surtma tayyorlashning 4 ta bosqichini ko`rsating: +Kuritish +Bo`yash -Tamg‘a preparat -Yuvish +Surtma tayyorlash -Filtrlash +Fiksatsiya -Leofillash #Egilgan shaklli bakteriyalarga tegishli bulgan mikroorganizmlarning 4 turini ko`rsating: +Vibrio cholaerae +Spirilium minor +Treponeva pallidum -Staphilococus aureus -Bacillus subtilis -Clostridium tetani +Leptospira gripppotyphosa #Mono va peritrix xivchinli bakteriyalarga 4 ta misol keltiring: +E. coli +Proteus vulgaris +Vibrio +S. typhi -Pseudomonas -Helicobacter pylori -Candida -Mycobacterium #Xujayra ichida sporalar 4 xil joylanishgan bakteriyalarni nomlang: +Markaziy (kuydirgi kuzgatuvchisi) -Subterminal (zaxim kuzgatuvchisi) +Terminal (kokshol kuzgatuvchisi) -Markaziy (dizenteriya kuzgatuvchisi) +Subterminal (gazli gangrena kuzgatuvchisi) -Subterminal (kukyutal kuzgatuvchisi) -Termnal (bugma kuzgatuvchisi) +Subterminal (botulizm kuzgatuvchisi) #Spora xosil bulishining 4 bosqichini ko`rsating: +Sporogen zonaning xosil bulishi +Etilish -Adsorbtsiya -Ichkariga kirish +Spora oldi +Qobiq xosil bulishi -Xujayra strukturalarini sintezi -Xujayradan chikish #Sitoplazmatik membrana qanday 4 xil kimyoviy moddalardan tuzilgan: +Oqsil +Lipoprotein +Fosfolipid +Uglevodlar -Xitin -Flogelin -Vitaminlar -Peptidoglikan #Grammanfiy bakteriyalarning xujayra devori qanday 4 ta xususiyat bilan gram musbatlar devoridan farqlanadi: + Devori gram musbatlarga nisbatan yupqa -Devori gram musbatlarga nisbatan qalin -Devorida dipikolin kislotasi saqlaydi +Devori 3 qavatdan iborat +Peptidoglika tarkibida teyxoy kislotasi bo‘lmaydi -Lipidlar uchramaydi +Hujayra devori tarkibidagi lipidlar endotoksin xisoblanadi #Mezosomalarning 4 ta funktsiyasini ayting: +DNK replikatsiyasi +Xujayralarning bulinishi +Xujayra devoridagi moddalar sintezi +Nafas olishda katnashishi -RNK replikatsiyasi -Xujayraning chidamligida -Nukleoidda moddalar sintezida -Xujayraning oziklanishida katnashish #Mikroorganizmlarni tirik harakatini urganish uchun qo`llaniladigan 4 ta usulni ko`rsating: +Ezilgan tomchi -Burri usulida +Qorong‘ilashtirigan maydonda -Yopishtirilgan tomchi usulida +Osilgan tomchi +YArim suyuq GPA ukol usulida ekish -Leffler usulida -Lyuminessent mikroskopda #Protravalar nima va ularning 4 xususiyatlari: +Protrava - bu kimeviy va fizik omillar -Ishqoriy modda +Mikroblarning Bo`yaluvchanligini yaxshilaydi +Bo`yalishni mustaxkamlaydi -Anilin bueklari xisoblanadi -Biologik omillar xisoblanadi -Urtacha Bo`yalishni ta’minlaydi -Bo`yalishga farqi yuk +Buyok emas #Gram buyicha Bo`yashda ishlatiladigan 4 ta ingrdentlarni ko`rsating: +Gensianviolet -Neyesser atsetati +Fuksin -Fenol +Spirt -Tush +Lyugol #Murrakab bo‘yash usullaridan 4 tasini ko`rsating: +Gram +Neyesser +Sil-Nilsen +Ojeshko -Burri -Loffler -Peshkov -R. Kox #Rikketsiyalarning 4 ta morfologik shaklini ko`rsating: +Kokksimon +Ipsimon -Uksimon -Egilgan +Tayoqchasimon +Batsillyar -Spiralsimon -Baraban taekchasi shaklida #Spiroxeta qanday 4 ta struktur komponentdan tuzilgan: +Tsitoplazmatik tsilindr +Xarakatlantiruvchi fibrillyar apparat +Xujayra devori -Xivchin -Yadro +Tashqi yopqich qavvat -Goldji apparati #Mikoplazmalarning 4 ta morfologik shaklini ko`rsating: +Sharsimon +Tarmoqlangan +Katta ko‘pyadroli donachalar -Vakuolalar -Vibrionlar +Psevdomitselyar -Spiroxetalar -Batsillalar #Aktinomitsetlarning tashqi muhitda va organizmda uchraydigan 4 ta shaklini ayting: +Mitseliyar +Tayoqchasimon +Druzalar -Kapsula +Ipsimon -Sista -Sporali #R. Koxning asosiy xizmatlari:4 +Sil (tuberkulez) quzgatuvchisini ochish. -Dezinfektsiya asoslarini ishlab chikish. +Bakteriyalarni Bo`yalgan xolatda aniqlashning asoschisi. -CHechakka karshi vaktsina kilish. +Kuydirgi (sibir) yarasiga qarshi vaktsina ishlab chikish. +Toza kultura ajratib olish printsiplarini ishlab chiqgan #Bakteriyalarning 4 asosiy guruxlarini ko`rsating:4 +Bakteriyalar -Sodda jonivorlar +Batsillalar +Vibrionlar +Aktinomitsetlar -Mikroskopik zamburuglar -Kandidalar #Prokariotlarga mansub mikroorganizmlarning 4 ta guruxini ko`rsating: +Bakteriyalar +Aktinomitsetlar +Spiroxetalar +Rikketsiyalar -Virionlar -Mikroskopik zamburug‘lar -Sodda jonivorlar -Viruslar #Xaqiqiy (chin) yadro tutuvchi mikroorganizmlarning 4 turini ko`rsating: +Kandidalar -Gemofil bakteriyalar +Kerotomikoz -Bakteriyalar +Toksoplazmoz -Spiroxetalar +Lyambliya #Eukariotlar yadrosini xarakterlaydigan 4 ta asosiy belgini ko`rsating: +Yadro membranasi mavjud -Kapsula bilan uralgan +DNK gistonlar bilan boglangan +1 tadan ko‘p xromosomasi bor -Yadrochasi mavjud emas +Yadrochasi mavjud -DNK mezosomaga boglik -Gaploid shaklda #Bakteriyalar olami qanday 4 ta taksonga bulinadi: +Tartib +Oila +Avlod +Tur -Serovar -Shtamm -Koloniya -Serotip #Surtma tayyorlashning 4 ta bosqichini ko`rsating: +Kuritish +Bo`yash -Tamg‘a preparat -Yuvish +Surtma tayyorlash -Filtrlash +Fiksatsiya -Leofillash #Egilgan shaklli bakteriyalarga tegishli bulgan mikroorganizmlarning 4 turini ko`rsating: +Vibrio cholaerae +Spirilium minor +Treponeva pallidum -Staphilococus aureus -Bacillus subtilis -Clostridium tetani +Leptospira gripppotyphosa #Mono va peritrix xivchinli bakteriyalarga 4 ta misol keltiring: +E. coli +Proteus vulgaris +Vibrio +S. typhi -Pseudomonas -Helicobacter pylori -Candida -Mycobacterium #Xujayra ichida sporalar 4 xil joylanishgan bakteriyalarni nomlang: +Markaziy (kuydirgi kuzgatuvchisi) -Subterminal (zaxim kuzgatuvchisi) +Terminal (kokshol kuzgatuvchisi) -Markaziy (dizenteriya kuzgatuvchisi) +Subterminal (gazli gangrena kuzgatuvchisi) -Subterminal (kukyutal kuzgatuvchisi) -Termnal (bugma kuzgatuvchisi) +Subterminal (botulizm kuzgatuvchisi) #Spora xosil bulishining 4 bosqichini ko`rsating: +Sporogen zonaning xosil bulishi +Etilish -Adsorbtsiya -Ichkariga kirish +Spora oldi +Qobiq xosil bulishi -Xujayra strukturalarini sintezi -Xujayradan chikish #Sitoplazmatik membrana qanday 4 xil kimyoviy moddalardan tuzilgan: +Oqsil +Lipoprotein +Fosfolipid +Uglevodlar -Xitin -Flogelin -Vitaminlar -Peptidoglikan #Grammanfiy bakteriyalarning xujayra devori qanday 4 ta xususiyat bilan gram musbatlar devoridan farqlanadi: + Devori gram musbatlarga nisbatan yupqa -Devori gram musbatlarga nisbatan qalin -Devorida dipikolin kislotasi saqlaydi +Devori 3 qavatdan iborat +Peptidoglika tarkibida teyxoy kislotasi bo‘lmaydi -Lipidlar uchramaydi +Hujayra devori tarkibidagi lipidlar endotoksin xisoblanadi #Mezosomalarning 4 ta funktsiyasini ayting: +DNK replikatsiyasi +Xujayralarning bulinishi +Xujayra devoridagi moddalar sintezi +Nafas olishda katnashishi -RNK replikatsiyasi -Xujayraning chidamligida -Nukleoidda moddalar sintezida -Xujayraning oziklanishida katnashish #Mikroorganizmlarni tirik harakatini urganish uchun qo`llaniladigan 4 ta usulni ko`rsating: +Ezilgan tomchi -Burri usulida +Qorong‘ilashtirigan maydonda -Yopishtirilgan tomchi usulida +Osilgan tomchi +YArim suyuq GPA ukol usulida ekish -Leffler usulida -Lyuminessent mikroskopda #Protravalar nima va ularning 4 xususiyatlari: +Protrava - bu kimeviy va fizik omillar -Ishqoriy modda +Mikroblarning Bo`yaluvchanligini yaxshilaydi +Bo`yalishni mustaxkamlaydi -Anilin bueklari xisoblanadi -Biologik omillar xisoblanadi -Urtacha Bo`yalishni ta’minlaydi -Bo`yalishga farqi yuk +Buyok emas #Gram buyicha Bo`yashda ishlatiladigan 4 ta ingrdentlarni ko`rsating: +Gensianviolet -Neyesser atsetati +Fuksin -Fenol +Spirt -Tush +Lyugol #Murrakab bo‘yash usullaridan 4 tasini ko`rsating: +Gram +Neyesser +Sil-Nilsen +Ojeshko -Burri -Loffler -Peshkov -R. Kox #Rikketsiyalarning 4 ta morfologik shaklini ko`rsating: +Kokksimon +Ipsimon -Uksimon -Egilgan +Tayoqchasimon +Batsillyar -Spiralsimon -Baraban taekchasi shaklida #Spiroxeta qanday 4 ta struktur komponentdan tuzilgan: +Tsitoplazmatik tsilindr +Xarakatlantiruvchi fibrillyar apparat +Xujayra devori -Xivchin -Yadro +Tashqi yopqich qavvat -Goldji apparati #Mikoplazmalarning 4 ta morfologik shaklini ko`rsating: +Sharsimon +Tarmoqlangan +Katta ko‘pyadroli donachalar -Vakuolalar -Vibrionlar +Psevdomitselyar -Spiroxetalar -Batsillalar #Aktinomitsetlarning tashqi muhitda va organizmda uchraydigan 4 ta shaklini ayting: +Mitseliyar +Tayoqchasimon +Druzalar -Kapsula +Ipsimon -Sista -Sporali #Aktinomitsetlarning bakteriyalar bilan o‘xshash 4 ta tomonini ko‘rsating: +Hujayra devori prokariotlarga o‘xshash +Antibiotiklar va faglarga sezgir -Eukariotlar -Ultrastruktura tuzilishi viruslarga yaqin +Zamburug‘larga qarshi preparatlarga rezistent -Antibiotiklar va faglarga sezgir emas +Gif ultrastrukturasi bakteriya xujayrasi tuzilishiga yaqin #Bakteriya xujayrasida qanday 4 xususiyatini lipidlar bajaradi: +Xujayra zaryadini -Gramm manfiy bakteriyalarda ekzotoksinni +Kislota, ishkor, spirtlarga chidamliligini +Gramm manfiy bakteriyalarda endotoksini -Xujayraning irsiy vazifasini +Membrana utkazuvchanligini -Kapsulaning utkazuvchanligini -Oqsil, uglevod, fermentlarga chidamliligini -Antigenligini #Xujayraga oziq moddalar kirilishining 4 ta mexanizmini ayting: +Aktiv transport +Engillashgan diffuziya -Adsorbtsiya -Diffuziya +Oddiy diffuziya +Radikallarning translokatsiyasi -Replikatsiya -Kon’yugatsiya #Getrotroflar uchun 4 ta uglerod manbasi bo‘ladi: -Lipidlar +Geksozlar -Karbonatlar +Aminokislotalar -Karbonat angidrid +Ko‘p atomli spirtlar -Vitaminlar +Organik kislotalar #Mikrobiologik amaliyotda oziq muhitlarning 4 ta asosiy maqsadda qo‘llanilishi: +Turli mikroorganizmlarni urganish uchun +Infektsion kasalliklar diagnostikasi uchun +Vaksinalar va diagnostikumlar tayyorlash uchun +Mikroorganizmlardan xayot maxsulini olish uchun -Bakteriya xujayrasini tuzilishini urganish uchun -Yuqumli kasalliklarni davolash uchun -Diagnostik zardoblar tayerlash uchun -Antigenlarni aniqlash uchun #Tabiy muhitlar uchun qo‘llaniladi:4 +Qon, zardob. -Glyukoza +O‘t sapro. -Jelatina +Mol gushti -Aminokislotalar +Kortofel #Differentsial-diagnostik muhitlarning 4 asoslangan xususiyati: +Bakteriya turlarini xilma-xil biokimyoviy faolligiga. -Bakteriyalarning oziqlanish tipiga +Bir xil bo‘lmagan fermentlar to‘plamiga ega bo‘lishiga . -Bakteriyalarning nafas olish tipiga +Oziqli muhitlardagi substratlarning parchalanishiga . -Bakteriyalarning agressiv fermentlarini faolligiga +Oziq muhitlardagi indikatorlarning o‘zgarishiga #Ko‘paytirovchi muhitlarning 2 ta xususiyati va ularga 2 misol keltiring:4 +Ma’lum guruh bakteriyalarni ko‘paytirib olishga -Qon zardobi +Birlamchi ekishda ishlatiladi. -Ma’lum guruh bakteriyalarni identifikatsiya qilishga +Myuller muxiti -Bakteriyalarni birlamchi indikatsiya qilishga +Tioglikolli muhit -Endo muhiti #Suyuq oziq muhitda bakteriya kulturasi o‘sishi nimaga bog‘liq va o‘sishlariga 4 misol keltiring: +Muhitning tekis loyqatib (fakultativlar) -Muxitning tekis loyqatib (anaeroblar) +Probirkani tubda o`sish (anaeroblar) -Yuzaki o`sish (anaeroblar) +Yuzaki o`sish ( aeroblar, parda shaklida) -Probirkani tubida o‘sish (fakultativlar) +Devorga yopishib o`sish (fakultativlar) -Suyuq muhitda o‘sishi bakteriyaning bo‘linishiga ham bog‘liq . #Sof kulturani ajratib olish usulini qanday 2 guruhga bulsa buladi va unga 2 ta misol keltiring: +Bakteriyani mexanik tarqatishga asoslangan usul -Pirke usuli +Bakteriyani biologik xususiyatlariga asoslangan usul -Bakteriyalarni bioximik faolligini aniklashga asoslangan usul +R. Koxx usuli -Bakteriyalarni fiziologik xususiyatlarini qo`llashga asoslangan usul +Fortner usuli -Byurne usuli #Aerob bakteriyalarni sof kulturasini ajratishni 4 ta etapini ko‘rsating: +Zich oziq muhitga tekshirilayotgan materialni shtrix usulida ekish -o`sishini urganish va plastinkali agarga ekish +Antibiotiklarga va faglarga sezgirligini aniqlash -Tekshirilayotgan materialni Kitta-Tarotsi muhitiga ekish +Kultural, tinktorial xususiyatini urganish va qiyshik agarga ekish +Sof kultura ajratib olish identifikatsiyalash -Zich oziq muhitga tekshirilayotgan materialni gazon usulida ekish -Vilson-Bler muhitiga ekish #Gramm musbat aerob va fakultativ kokklarga 4 ta misol keltiringko`rsating: +Str. mutans -Proteus vulgaris +Enterococcus fecalis +S. epidermidis -Neisseria meningitidis +Aerococcus veridans -Neisseria gonorrhoeae #O‘stirishda ma’lum faktorlarga muxtoj bo‘lgan gramm manfiy aerob bakteriyalar avlodidan 4 tasini ko‘rsating: +Francisella -Enterococcus +Brucella -Proteus +Bordetella +Legionella -Vibrio #Fakultativ gramm manfiy tayoqchasimon bakteriyalarni 4 tasini ko‘rsating: +Ichak tayoqchasi -Brutsellyoz qo‘zg‘atuvchisi +Qorin tifi quzg‘atuvchisi -Legionellalar +Dizenteriya (ichburug) -Vabo qo‘zg‘atuvchisi +Protey quzg‘atuvchisi -Ko‘k yo‘tal qo‘zg‘atuvchisi Download 245.03 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling