1. Кириш. Мехнат мухофазаси фани максади ва вазифалари. Жисмоний ва ақлий меҳнат асосида ётувчи физиологик жараёнлар

1. Меҳнат муҳофазаси бўйича умумий масалалар (умумий бўлим)
2. Ишчи ўз касби бўйича иш бажаришида меҳнат хавфсизлиги (асосий бўлим) Меҳнат муҳофазаси бўйича умумий масалаларда ишчилар қуйидагиларни билиши шарт. Меҳнат қонуниятлари, меҳнат хавфсизлиги устидан давлат ва жамоат назорати, бахтсиз ҳодисаларни олдини олиш, ишлаб чиқариш санитарияси ва гигиенаси, электр хавфсизлиги, ёнғин хавфсизлиги бўйича асосий тушунчалар.
Асосий бўлим дастури, бажариладиган ишнинг оғирлиги ва хавфлийлигига боғлиқ бўлиб, қуйидагиларни ўз ичига олади: ишлаб чиқариш жиҳозлари ва дастгоҳларини ишлатишда ҳамда технологик жараёнларни бажаришда, қонун-қоида ва ёълланмаларни яхши ўрганиб, иш бажариш ҳамда хомашёдан фойдаланишда, дастгоҳларнинг тузилиши ва бошқа хавфсизлик қоидаларига ўргатилади.
Ишлаб чиқаришда ишчиларнинг меҳнат муҳофазаси қоидаларига ўқитиш дастури

Т/р	Мавзу	Соатлар
1	Меҳнат муҳофазасининг умумий масалалари	2
2	Меҳнат муҳофазаси устидан давлат ва жамоат назорати	2
3	Ишлаб чиқаришдаги шикастланишни олдини олиш бўйича техника хавфсизлигининг асосий масалалари	3
4	Ишлаб чиқариш санитарияси ва меҳнат гигиенаси	4
5	Электр хавфсизлиги	3
6	Ёнғин хавфсизлиги	3
	Жами:	15
	ИИ. Касб бўйича иш бажаришдаги меҳнат хавфсизлиги
1	Меҳнат хавфсизлигининг умумий масалалари	3
2	Дастгоҳлар тузилишига меҳнат хавфсизлиги талаби	4
3	Дастгоҳларни ишлатишда меҳнат хавфсизлиги талаби	4-6
	Жами:	11-13

 
Shunday qilib nazariy o’qish asosiy va umumiy qismlardan iborat bo’lib, o’qish muddati 26-28 soatni tashkil qiladi.


O’qitish ishlari faqat ma’ruzalardan iborat bo’lmay, balki dastgohlarda amaliy ishlardan ham iborat bo’lishi kerak.
O’qishga qatnashgan va uni tugatgan har bir kishi quyidagi komissiya a’zolariga, ma’muriyat kasaba uyushmasidan, o’qituvchi ishtirokida imtihon topshiradi. O’qishga qatnashganligi qayd daftariga belgilanadi.
Тexnika xavfsizligi bo’yicha o’qigan ishchilarning bilimlarini tekshirib natijalari shaxsiy varaqasida belgilanadi.
Imtihon topshirolmagan shaxslar qaytadan o’qitishga yo’llanma oladilar. Yuqori bosim ostida ishlaydigan idishlarda, elektr, bug’, qozon qurilmalarini ishlatishda, yuk ko’taruvchi kranlarda ishlaydigan shaxslarning ishlari o’ta xavfli bo’lganligi uchun alohida dastur bo’yicha o’qitiladi.
Bu shaxslarning bilimini tekshirishda davlat texnika nazorati, energiya nazorati va boshqa tashkilotlarning mutaxassislari qatnashadilar va ularga shaxsiy ruxsatnoma beradilar.
НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ:
1) Ўзбекистон Республикасининг 2016-йил 22 сентябрда ЎРҚ-410 сонли қабул қилинган "Меҳнатни муҳофаза қилиш тўғрисидаги (янги тахрирда)қонунни 25 - моддасини изоҳланг.
2) Кириш ёъл- ёъриғи , ўтказиш тартиби ҳамда тўлдириладиган ҳужжатлар тўғрисида маълумотлар беринг.
3) Иш ўрнида ўтказиладиган ёъл- ёъриқлар ва уларни турлари, ўтказиш тартиби ҳужжатларини расмийлаштириш .
4) Ишчи хизматчиларни хавфсиз ишлаш усулларига ўқитиш, билимларини текшириш тўғрисида маълумот беринг.