1 Kompyuter tarmoqlarining hududiy taqsimlanishi

51 DNS protokollarini tushuntiring.
Domen nomlari tizimi (DNS) bu Internetdagi kompyuterlar to’g’risidagi ma’lumotlarni o’z ichiga olgan taqsimlangan ma’lumotlar bazasi.
Ma’lumotlar har bir kompyuter parametrlarini xarakterilaydi, ko’pincha ma’lumotlarga kompyuter nomi, IP manzili va pochtani yo’naltirish bo’yicha ma’lumotlar kiradi.
Domen nomlari tizimi bir nechta vazifalarni bajaradi, ammo uning asosiy vazifasi kompyuter nomlarini IP manzillariga o’zgartirish va aksincha IP manzillarni kompyuter nomlariga tarjima qilishdir.
DNS xizmati o’z ishida mijoz-server protokolidan foydalanadi. U DNS serverlari va DNS mijozlarini aniqlaydi.
DNS serverlari taqsimlangan ma’lumotlar bazasini qo’llab-quvvatlaydi va DNS mijozlari domen nomini IP manziliga o’tkazishni hal qilish uchun serverlarga murojaat qilishadi.
DNS nomlari maydoni domen daraxti ko’rinishida bo’ladi, daraxtning ildiziga yaqinlashgan sari imkoniyatlari ko’payib boradi.
Takroriy, agar server so'rov kelgan zona uchun javobgar bo'lsa, u javob yuboradi, agar javobgar bo'lmasa, so'rov bilan bog'lanishingiz kerak bo'lgan boshqa server manzilini yuboradi.
Rekursiv, bu rejimda DNS-serverning o'zi kerakli serverni topguncha barcha DNS-serverlarga kerakli so'rovlarni yuboradi, undan javob oladi va bu javob mijozga qaytariladi.

61 Tarmoqlarda axborotlarni himoyalash usullari.
Ma'lumotlarni qayta ishlash va saqlashning asosiy vazifalaridan biri maxfiy ma'lumotlarga ruxsatsiz kirishning oldini olishdir . Ushbu muammo tarmoqdagi ma'lumotlarni himoya qilishning tegishli usulini tanlash orqali hal qilinadi. Nazariy jihatdan, Internetdagi ma'lumotlarni himoya qilishning barcha usullarini bir nechta katta guruhlarga bo'lish mumkin:

• 
  tahdid (hujum) yo'lida to'siqlar yaratish , shu jumladan axborot tashuvchilarga jismoniy kirishni cheklash;
  
• 
  himoyalangan tizimning zaif tomonlari va elementlarini boshqarish ;
  
• 
  chora-tadbirlar majmuini amalga oshirish, ularning natijasi himoyalangan ma'lumotlarni maskalash (bu kriptografik shifrlash vositalarini o'z ichiga oladi);
  
• 
  harakat rejasini ishlab chiqish, rollar va kirish darajalarini taqsimlash ( tartibga solish ), bunda axborot tizimi (AT) foydalanuvchilari ma'lumotlarga ruxsatsiz kirish xavfini kamaytiradigan ma'lumotlardan foydalanishning belgilangan protokollariga rioya qilishlari shart.