1-Ma’ruza: Ijtimoiy pedagogika va pedagogik sotsiologiyaga ehtiyoj va zamonaviy jamiyat rivojining zaruriy shartlari. Reja

3. Ijtimoiy pedagogikaning jamiyat taraqqiyotida tutgan o‘rni va 
roli, jamiyatda ijtimoiylashuv jarayonining globallashuvui.
Pedagogika
Sotsiologiya
Ijtimoiy pedagogika

---

Ijtimoiy pedagogikaning jamiyat taraqqiyotida tutgan o‘rni ijtimoiy pedagogning
funksiyalarida yaqqo namoyon bo’ladi.
Zamonaviy jamiyatda ijtimoiy pedagogning asosiy funksiyalari:
1. O‘qituvchi jamiyatda “dvigatel”, ijtimoiy taraqqiyotning katalizatori (tezlatuvchisi) rolini
o‘ynaydi. U yosh avlodni tarbiyalash orqali yangi va ilg‘or ishlab chiqarish texnologiyasiga ega
insonlar, jamiyat hayotidagi barcha ilg‘or narsalarni tez o‘zlashtirib oladigan mutaxassislarni
shakllantirishga katta hissa qo‘shmoqda.
2. Kasb-hunar o‘qituvchisi jamiyatning tarixiy o‘tmishi va uning istiqbolli kelajagi o‘rtasidagi
uzviy bog‘liqlik – yosh avlod orqali uzviy bog‘liq bo‘lgan uzviy bog‘lovchidir. U estafeta kabi
jamiyatning tarixiy o'tmishi hayoti tajribasini istiqbolli kelajakka uzatadi.
3. O'qituvchining o'ziga xos funksiyasi ijtimoiy tajribani to'plashidir. Bu rolda u turli xil ijtimoiy
qadriyatlarning qo'riqchisi va tashuvchisi sifatida namoyon bo’ladi: umuminsoniy, madaniy,
intellektual, ma'naviy va boshqalar.
4. O'qituvchining ijtimoiy rollaridan biri shundaki, u jamiyat madaniyatini, o'sha davrga qadar
erishilgan odamlarning ijtimoiy munosabatlari va xatti-harakatlari tajribasini baholovchi mutaxassis
sifatida faoliyat yuritishidir.

---

5. O‘qituvchining yana bir ijtimoiy funksiyasi jamiyat tomonidan keksa avlod oldida
yoshlar olamini ifodalash vakolatiga egaligidir. Professional o'qituvchi kabi hech kim
bolalar, o'smirlar, o'g'il bolalar va qizlarning o'ziga xos fiziologik va psixologik
xususiyatlarini, ularning har xil yosh darajalarida har tomonlama rivojlanishining o'ziga
xosligi va imkoniyatlarini anglamaydi. Binobarin, u yoshlar tarbiyasi to‘g‘risidagi o‘z
mulohazalarini jamiyatga to‘g‘ri bayon etishga, ta’lim amaliyoti va nazariyasining dolzarb
muammolari yuzasidan jamoatchilik fikrini shakllantirishga va ma’naviy huquqiga ega.
6. Yoshlarning ma’naviy dunyosini muayyan jamiyat tamoyillari va qadriyatlariga
muvofiq shakllantirishdir. O‘qituvchi ana shu narsa ustida doimiy ish olib boradi, yosh
avlodda axloq, huquq, estetika tamoyillari va me’yorlariga muvofiq insoniyat jamiyati
qoidalariga oid bilim, tushuncha va e’tiqodlarni shakllantiradi. O‘qituvchi yoshlarga
umuminsoniy qadriyatlarni tarbiyalash orqali ularning xulq-atvorini ana shu qadriyatlarga
muvofiq tartibga solishga, o‘zgalarga nisbatan mehr va rahm-shafqat, bag‘rikenglik, hurmat
va insonparvarlik tamoyillari asosida yashashga o‘rgatadi.

---

E’tiboringiz uchun rahmat!