1-Ma’ruza: Ijtimoiy pedagogika va pedagogik sotsiologiyaga ehtiyoj va zamonaviy jamiyat rivojining zaruriy shartlari. Reja

asosiy vazifasidir.

---

Kursning
asosiy
maqsadi
bo`lajak
pedagog
kadrni
hayotimizning barcha jabhalariga
«pedagogik ko`z» bilan
qarash, o`rganish, reabilitatsiya qilish yo`llarini aniqlash va
ma'lum xulosalar chiqarishga o`rgatishdan iborat.
Kursning asosiy vazifalari oliy o`quv yurtlari talabalariga:
1.
Mustaqil O`zbekistonda shakllanayotgan Pedagogika fanining
yangi qirralaridan biri sifatida Ijtimoiy pedagogika fani haqida
tushunchalar berish va ularni ijtimoiy hayot bilan muqoyasa o`rganish;
2.
Ijtimoiy
muhit
va
shaxsning
ijtimoiylashuviga
doir
qonuniyatlari va
3.
Ijtimoiy pedagogning kasbiy faoliyatining o`ziga xos spetsifik
xususiyatlari, ilmiy-tadqiqot metodlari haqida tushunchalar berishdan
iboratdir.

---

Ijtimoiy pedagogika - bu insonning atrof-muhitdagi murakkab muammolarini o'rganish bilan bevosita
bog'liq bo'lgan pedagogik bilim sohasi. Shuning uchun ijtimoiy pedagogika boshqa insoniy fanlar: falsafa,
ijtimoiy ish, sotsiologiya, psixologiya, etika, etnografiya, madaniyatshunoslik, tibbiyot, huquqshunoslik,
defektologiya yutuqlaridan keng foydalanadi. Ijtimoiy pedagogika ana shu fanlar bo‘yicha bilimlarga
asoslanib, o‘z o‘rganiladigan predmetiga nisbatan shaxsiy-ekologik kontekstda ularning imkoniyatlarini
tashkil qiladi va birlashtiradi.
Falsafa barcha ijtimoiy fanlarning metodologik asosidir. Ijtimoiy pedagogikaning falsafa bilan aloqasi
shundan iboratki, falsafa inson mavjudligining asosiy savollarini ko'taradi va ularga javob berishga harakat
qiladi, dunyo va undagi insonning o'rni, ijtimoiy pedagogika haqidagi umumiy qarashlar tizimini ishlab
chiqadi. uning muammolarini o'rganish inson va uning tarbiyasi haqidagi ma'lum bir nuqtai nazardan kelib
chiqadi. Ushbu qarash asosida ma'lum falsafiy asoslarni topish mumkin.
Ijtimoiy pedagogika va ijtimoiy ish o'rtasidagi bog'liqlik ayniqsa muhimdir. Ijtimoiy ish fan sifatida inson
faoliyati sohasi bo'lib, uning vazifasi muayyan voqelik - ijtimoiy soha va o'ziga xos ijtimoiy faoliyat haqidagi
ob'ektiv bilimlarni ishlab chiqish va nazariy tizimlashtirishdan iborat. Har qanday fan singari, ijtimoiy ish
ham o'z predmeti, ob'ekti, kategorik apparatiga ega. Ijtimoiy ishning tadqiqot ob'ekti - jamiyatdagi ijtimoiy
guruhlar va shaxslarning munosabatlari, o'zaro ta'siri, yo'llari va xatti-harakatlarini tartibga solish usullari.
Ijtimoiy ishning mustaqil fan sifatidagi predmeti jamiyatdagi ijtimoiy jarayonlarning rivojlanish xarakteri va
yo‘nalishini belgilovchi qonuniyatlardir. Kategorik apparatga kelsak, ijtimoiy ish va ijtimoiy pedagogikaning
ko'plab toifalari umumiydir.

---

Zamonaviy psixologiya ijtimoiy bilish fanlaridan biri sifatida murakkab strukturaviy
shakllanishdir. Nafaqat inson psixikasining umumiy xususiyatlarini, balki uning o'ziga
xosligi va rivojlanishining ijtimoiy holati, hayoti va faoliyati, kasbi, yoshi, ma'lum bir
guruhdagi shaxslararo munosabatlar tizimidagi mavqei, pozitsiyalari va tabiatiga
bog'liqligini ham hisobga oladi.
Ijtimoiy pedagogika o'z muammolarini hal qilishda ijtimoiy psixologiya yutuqlaridan
keng foydalanadi, bu esa ijtimoiy guruhlarning tuzilishini, ularning dinamikasini,
farqlarini (shahar va qishloq aholisi, jismoniy va aqliy mehnat odamlari, oilalar, yoshlar,
ishlab chiqarish jamoalari) aniqlash imkonini beradi. ,