1. маъруза матни 1-мавзу: “Молия” фанининг предмети, объекти, методи ва бошқа фанлар билан ўзаро алоқадорлиги

Ўзбекистон Республикаси солиқ тизими таркибидаги 
солиқларнинг гуруҳланиши 
Солиқ тизими 
Умумдавлат солиқлари 
Маҳаллий солиқлар ва 
йиғимлар 
1. Юридик шахслар 
даромадига (фойдасига) 
солиқ. 
2. Жисмоний шахслар 
даромадига солиқ. 
3. Кичик корхона ва 
микрофирмалардан ягона 
солиқ тўлови 
4. Умумовқатланиш ва савдо 
корхоналарининг ягона 
солиқ тўлови 
5. Қўшилган қиймат солиғи. 
6. Акциз солиғи. 
7. Ер ости бойликларидан 
фойдаланган-лик учун 
солиғи. 
8. Сув ресурсларидан 
фойдаланганлик учун 
солиқ 
1. Мол-мулк солиғи. 
2. Ер солиғи. 
3. Ободонлаштириш ишлари 
ва инфратузилмани 
ривожлантириш солиғи. 
4. Транспорт воситалари 
учун бензин, дизель 
ёқилғиси ва газ истеъмоли 
учун солиқ. 
5. Савдо қилиш ҳуқуқи учун 
йиғим, шу жумладан 
алоҳида товарларини сотиш 
ҳуқуқи учун йиғим. 
6. Тадбиркорлик фаолияти 
билан шуғулланувчи юридик 
ҳамда жисмоний шахсларни 
рўйхатдан ўтказиш учун 
йиғим.

---

...нинг иштирокисиз МД ни тақсимлаб бўлмайди 
М о л и я 
МД ни яратиш ва ундан фойдаланишнинг ажратиб бўл-
майдиган боғловчи бўғини ҳисобланади 
ишлаб чиқариш, тақсимлаш ва истеъмолга таъсир этиб, 
объектив характерга эга 
ишлаб чиқариш муносабатларининг маълум бир соҳасини 
ифода этиб, базис категориясига мансуб 
...сиз замонавий иқтисодиёт фаолият кўрсатолмайди 
алоҳида олинган мамлакатларда ишлаб чиқариш кучлари 
тараққиётининг даражасини ва уларнинг хўжалик ҳаёти-
даги макроиқтисодий жараёнларга таъсир этиш имко-
ниятларини ифодалайди 
...нинг аҳволини мамлакат иқтисодиётининг аҳволи бел-
гилаб беради 
ўзининг моддий мазмунига кўра пул маблағларининг 
мақсадли фондларини ифода этиб, уларнинг жами (йи-
ғиндиси), охир оқибатда, мамлакатнинг молиявий ресурс-
ларини ташкил этади 
базис категорияси ҳисобланса-да, кўп жиҳатдан у ҳуку-
мат томонидан амалга ошириладиган (юргизиладиган, 
ҳаётга татбиқ этиладиган) молиявий сиёсатга ҳам боғлиқ 
бўлади 

---

М о л и я 
пул муносабатларининг ажралмас қисми ҳисобланади 
...нинг роли ва аҳамияти пул муносабатларининг иқтисо-
дий муносабатлар тизимида қандай ўринни эгаллаганли-
гига боғлиқ 
пулдан ўзининг мазмуни ва бажарадиган функциялари бў-
йича фарқланади 
ялпи ички маҳсулот (ЯИМ) ва миллий даромад (МД)ни 
тақсимлаш ва қайта тақсимлашнинг иқтисодий инструмен-
ти, пул маблағлари фондларини шакллантириш ва улардан 
фойдаланиш устидан назоратни амалга ошириш қуролидир 
– бу, энг аввало, тақсимлаш категорияси 
ёрдамида МД ни иккиламчи тақсимланиши ёки қайта тақ-
симланиши амалга оширилади