1-ma’ruza. Reja

Darsning borishi: Tashkiliy qism 
dars xonasining sanitariya 
holatini kuzatish, davomat va talabalarning darsga tayyorligini tekshirish. 
Talabalarni o’tgan ma’ruza boshida bajargan ishlari (o’z – o’zini tekshirish 
savollariga javoblar va muammoli topshiriqlarni bajarish) natijalarini e’lon qilish. 
Yangi dars mavzusining bayoni 
(matn keltiriladi, matnda asosiy
materialdan tashqari, avvalgi mavzularda o’rganilgan tushunchalar, tasdiqlar hamda 
mashhur olimlar haqida ma’lumotlarni o’zida mujassam qilgan glossariy ham 
keltiriladi va ma’ruzaning elektron variantida giperssilkalar yordamida ularning 
ekranda ko’rsatilishi ta’minlanadi). 
"EHTIMOLLIK VA STATIKA" FANINING PREDMETI VA VAZIFALARI TASODIFIY HODISALAR.
:
 :

---

2
Mavzuning asosiy mazmuni–ma’ruza muloqot uslubi vositasida talabalarga 
yetkaziladi. 
 
 1.1. Tasodifiy hodisalar va ularning ehtimoliy konuniyatlari 
Ehtimollar nazariyasi hozirgi zamon matematikasining muhim tarmoqlaridan 
biridir. Ehtimollar nazariyasining elementlari XVII asr o’rtalaridan vujudga kela 
boshladi. Shu davrda qimor o’yinlari juda keng tarqalgan bo’lib, hatto 
matematikalarning ham e’tiborini o’ziga jalb qilgan edi. Bu o’yinlarda kuzatilayotgan 
hodisalar o’ziga xos qonuniyatlarga bo’ysunishini bilgan Poygens, Paskal, Ferma, 
Yakov Bernulli kabi olimlar bu qonuniyatlarni har tomonlama o’rgandilar va 
ehtimollar nazariyasiga oid ehtimol, matematik kutilma va shunga o’xshash 
tushunchalarni kiritdilar.Ehtimollar nazariyasi taraqqiyotning keyingi bosqichi 
Muavr, Laplas, Gauss, Puasson kabi olimlarning nomlari bilan bog’liqdir. XIX 
asrning ikkinchi yarmidan boshlab ehtimollar nazariyasining rivojlanishida rus 
matematiklari V.Ya.Bunyakovskiy, P.L.Chebishev,A.A.Markov, A.M. Lyapunov, 
V.I. Romanovskiy, o’zbek olimlaridan T.A.Sarimsoqov, S.H. Sirojiddinov, 
T.Azlarov, Sh.Q.Farmanovning xizmatlari kattadir. 
Ehtimollar nazariyasi matematik statistikaning asosiy apparatigina bo’lib 
qolmay, bundan tashqari uning usullari ommaviy xizmat ko’rsatish nazariyasida, 
ishonchlilik nazariyasida, nazariy fizikada, biologiyada, geografiyada, matematik 
lingvistikada, ishlab chiqarishni planlashirish va optimal boshqarishda, texnologik 
prosessalarni analiz qilishda, maxsulotlarni sifatli nazorat qilishda va boshqa 
maqsadlarda qo’llaniladi. 
Ehtimollar nazariyasining predmeti. Ehtimollar nazariyasining asosiy 
tushunchalaridan biri sinashlar va hodisalardir. Hodisalar odatda 
Z
Y
X
C
B
A
,
,
...,
,
,
,
hariflar bilan belgilanadi.