- I. Sulfidli klassifikatsiyasi:
- Mеtоdni XVIII аsr охiridа Bеrgmаn tаvsiya qilgаn, XIX аsr bоshidа Bеrtsеlius tаkоmillаshtirgаn, Rоzе uzil kеsil ilmiy аsоslаgаn vа yakunlаgаn оlim N.А. Mеnshutkin (1871 yil). Mеtоd, qаtоr kаmchiliklаrgа egа (Bеskоv S.D. Sliznоvskаya О. А. Аnаl хimiya, M. Ushpеlgiz 1956 g str 202).
- Nоmidаn ko’rinib turibdiki bu klаssifikаtsiya kаtiоnlаrning sulfidlаri, хlоridlаri vа kаrbоnаtlаrining eruvchаnligidаgi fаrqqа аsоslаnаdi va sulfidli klassifikatsiya bo`yicha katiolarni 5 guruhga ajratiladi.
- 1. Na+ , K+ , NH+4 ,Mg+2 gr. rеаgеnt yo`q
- 3NaCl+ + Na3[Co(NO2)6] 3- + 2KCl = K 2Na[Co(NO2)6]↓ + 2NaCl
- KCl + NaHC4H4O6 = KHC4H4O6↓ + NaCl
- NH4Cl + KOH = KCl + H2O + NH3↑
- MgCl2 + Na2HPO4 + NH4OH → MgNH4PO4↓ + 2NaCl + H2O
- Mg2+ + NH4+ + PO43- →MgNH4PO4↓
-
2. Cа2+, Sr2+, Ba2+ gr. rеаgеnt (NH4)2CO3 - (NH4)2CO3 kaltsiy ionlari bilan qizdirilganda kristall xolatiga o'tadigan amorf cho'kma hosil bo'ladi:
CaCl2 + (NH4)2CO3 = CaCO3↓ + 2NH4Cl Ca2+ + CO32- = CaCO3↓ - СаСО3 cho'kmasi kuchli kislotalarda va sirka kislotada eriydi.
- Sulfat kislota (yoki eruvchan sulfatlar)bilan bo'ladigan rеaksiya.
- Sulfat kislota va uning eruvchan tuzlari (SO42- ioni) bariy ioni bilan kislota va ishqorlarda erimaydigan oq cho'kma BaSO4 hosil qiladi:
- Ba2+ + SO42- = BaSO4↓
- Bariy sulfat kuchli kislotaning qiyin eruvchan tuzi bulgani uchun kislotalarda erimaydi. Bariy sulfatni eritmaga o’tkazish uchun u bariy karbonatga aylantiriladi, so’ngra kislotada eritiladi:
- BaSO4 + CO32- = BaCO3 +SO42-
- BaCO3 +2CH3COOH = Ba2+ + 2CH3COO- +H2O +CO2
- Sulfat kislota va eruvchan sulfatlar (SO42- ionlari ) Sr2-ionlari bilan oq cho’kma strontsiy sulfat hosil bo’ladi:
- Sr2+ +SO42-=SrSO4
- Buni xuddi bariy sulfat kabi eritmaga o’tkazish mumkin.Strontsiy korbanat strontsiy sulfatga nisbatan xos eruvchan bo’lgani sababli strontsiy sulfat bariy sulfatga qaraganda osonlik bilan karbonatga aylanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
