1-mavzu: boshlang’ich sinflarda geometriya elementlarini o’rgatish metodikasi reja: Geometrik materiallarni o‘qitishning mohiyati

MA’RUZA-4
MAVZU: PARALLEL VA PERPENDIKULYAR CHIZIQLAR
Reja:
Koordinata burchagi. Nuqta koordinatasi.
Ko‘pyoq. parallelepiped.
Fazoviy shakllar. Kub va uning elementlari.
Grafik ko‘rinishdagi ob’ektlar ustida ishlash.
Sodda grafiklar diagrammalar, jadvallar.
Tayanch iboralar:Ko‘pyoq, to‘g‘ri burchak, parallelepiped, fazoviy shakllar, kub, Grafik, ob’ektlar, diagrammalar, jadvallar

Koordinata burchagi. Nuqta koordinatasi.
Umumiy uchga ega bo‘lgan, tomonlar koordinata o‘qlaridan iborat to‘g‘ri burchak yasaymiz. Bunday burchak koordinata burchagi deyiladi. Koordinata burchagining tomonlaridan biri gorizontal joylashgani va 0x – abssissalar o‘qi
Koordinata burchagining tomonlaridan biri gorizontal joylashgani va 0x-abssissalar o‘qi, ikkinchi tomoni esa vertical ya’ni 0y - ordinatalor o 'qi deyiladi.
0x va 0y koordinata oʻqlari chizmada strelka bilan koʻrsatiladi. Koordinata burchagidagi har qanday nuqtaning holatini son bilan ifodalash uchun, shu nuqtadan burchak tomonlariga perpendikular to‘gʻri chiziqlar oʻtkazish kerak va avval abssissasi (0x o‘qidagi koordinatasi), keyin ordinatasi (0y oʻqidagi koordinatasi) topiladi. Masalan, A nuqta, 2 abssissaga va 5 ordinataga ega, demak, A nuqtaning koordinatalari (2; 5) sonlar jufti boʻladi va A (2; 5) deb yoziladi. Agar A nuqtaning abssissa va ordinatasini oʻrnini almashtirsak, boshqa B(5; 2) nuqta hosil bo‘ladi va B nuqtaning koordinatalari 5 va 2 deb oʻqiladi.
Nuqta koordinatalariga misollar: