1-мавзу. Эконометрик моделлаштириш асослари


Download 1.63 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/12
Sana18.06.2023
Hajmi1.63 Mb.
#1577896
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
Маъруза матнлари 1-4 мавзу

4.1.-расм. Боғланиш турлари 
 
Йуналишларнинг ўзгаришига караб, боғланишлар икки турга 
бўлинади: тўгри боғланиш ва тескари боғланишлар. 
Аналитик ифодаларнинг кўринишларига қараб ҳам боғланишлар икки 
турга бўлинади: тўғри чизиқли ва чизиксиз боғланишлар. 
Фукционал боғланишларда бир ўзгарувчи белгининг ҳар қайси 
қийматига бошқа ўзгарувчи белгининг аник битта қиймати мос келади. 
 
4.2.-расм. Корреляцион боғланиш турлари 
 
 


4.1. Корреляция коэффициентининг турлари ва ҳисоблаш усуллари 
 
Корреляцион таҳлил корреляция коэффициентларини аниқлаш ва 
уларнинг муҳимлигини, ишончлилигини баҳолашга асосланади.
1
Чизиқли корреляция коэффициентининг ҳисоблаш формуласи: 
(4.1.) 
бу ерда, 
σ
 x Х белгининг квадратик фарқининг ўртачаси; 
σ
y белгининг квадратик фарқининг ўртачаси. 
σ
 X
σ
 Y 

(4.2) 

(4.3) 
Детерминатсия коэффициенти корреляция коэффициентининг квадратига
тенг.
Корреляцион 
тахлил 
ўтказилганда 
қуйидаги 
корреляция 
коэффициентлари ҳисобланади: 
1. 
Хусусий корреляция коэффициентлари. Хусусий корреляция 
коэффициенти асосий ва унга таъсир этувчи омиллар ўртасидаги боғланиш 
зичлигини билдиради. 
1Gujarati D.N. Basic Econometrics. McGraw-Hill, 4
th
edition, 2003 (Gu),Inc.p. 90 


2. 
Жуфт корреляция коэффициентлари асосий омил инобатга 
олинмаган нуқтада ҳисобланади. Агар жуфт корреляция коэффициенти 0,6 дан 
катта бўлса, унда омиллараро боғланиш кучли деб ҳисобланади ва эркин 
омиллар маълум даражада бир бирини такрорлайди. Агар моделда ўзаро 
боғланган омиллар қатнашса, модел ѐрдамида қилинган ҳисоблар нотўғри 
чиқиши мумкин ва омиллар таъсири икки баровар ҳисобланиши мумкин. 
Ўзаро боғланган таъсир этувчи омиллардан биттаси моделдан чиқариб 
ташланади. Албатта моделда кучлироқ ва мустаҳкамроқ омил қолади. 
3. 
Кўп омилли моделларда агар натижавий омилга бир неча омиллар 
таъсир кўрсатса, 
унда 
омиллар 
орасида
кўпликдаги 
корреляция коэффициентиҳисобланади. 
Ижтимоий-иқтисодий жараѐнлар ўртасида боғланишларни ўрганишда 
қуйидаги функциялардан фойдаланилади 

Download 1.63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling