1-mavzu. Fanning maqsadi va vazifalari. Asosiy tushuncha va ta‟riflar. Ma‟lumotlar bazasiga qo„yiladigan talablar

Nazorat savollari 
1. 
Munosabotlarni normallashtirish. 
2. 
Munosabotlar atributlarini qo„yiladigan talablar. 
3. 
Funksional bog„lanish turlari. 
4. 
1NF va undagi anomaliyalar nimada? 
5. 
2NF va undagi anomaliyalar nimada? 
6. 
3NF va undagi anomaliyalar nimada? 
7–mavzu. SQLtili. SQL opеratorlarini yozish. 
REJA: 
1. SQL tilining vazifalari 
2. Interaktiv va qurilgan SQL 
3. SQL ma‟lumot toifalari 
4. SQL tilining SELECT (tanlash)  operatori va uning parametrlari 
 
Tayanch iboralar: SQL, SELECT, DISTINCT, FROM, WHERE, 

---

34 
ORDER BY ,GROUP BY ,HAVING , UNION, SELECT, 
Ma‟lumotlar bilan ishlash uchun mo„ljallangan MBBTichki tili ikki 
qismdan tashkil topgan: Ma‟lumotlar aniqlash tili (DATA DEFINITION 
LANGUAGE va ma‟lumotlar bilan manipulyasiya qilish tili (DATA 
MANIPULATION LANGUAGE) 
DDL tili ma‟lumotlar baza sxemasini aniqlash uchun ishlatiladi.
DML tili bazada saqlanayotgan ma‟lumotlarni o„qish va tiklash 
uchun ishlatiladi.
Bu tillar ma‟lumotlarni qism tillari yuqori darajali dasturlash tillari 
deyiladi, chunki ularni tarkibida barcha xisoblarni bajarish uchun zarur 
bo„lganda bo„ladigan til kostruksiyalari bo„lmaydi (shartli o„tish amallari, 
yokissikl operatori) 
Ma‟lumot bazasi ishlaydigan ixtiyoriy til foydalanuvchiga quyidagi 
imkoniyatlarni berishi kerak: 
- 
ma‟lumot bazasi va jadvallarni tuzilishi va tafsifini yarata olish; 
- 
ma‟lumotlar bilan manipulyasiya qilishni asosiy amallarini jumladan 
jadvalga ma‟lumotlarni kiritish,( qo„shish),ularni takomillashtirish, 
jadvaldan ma‟lumotlarni olib tashlash; 
- 
oddiy va murakkab so„rovlarni bajarish ;