1-mavzu: husnixat metodikasining rivojlanish tarixi

Parta ustida daftarni to'g'ri qo'yish 
Yozayotganda   gavdani   to'g'ri   tutish   va   tirsaklarni   to'g'ri harakat qildirish. 
3. 
O'x xatini berilgan namuna bilan taqqoslashga o'rgatish. 
4. 
Tovushni  bosma  harfga,  bosma  xarflarni esa  yozma  shaklga  aylantirishga 
o'rgatish. 
5. 
Daftarning  shaklini  to'g'ri  idrok  etishga  (qayerdan)  boshlash,  qayerda 
tugatish, o'ngga, chapga burilish, bog'lash va ko'rsatish. 
6. 
Harflarni  bir-biriga  bog'lab  yozishga  o'rgatish  (qayerda  qo'l  xarakati 
uziladi, qayerda uzilmay bog'lab yoziladi). 
7. 
Harflarni bir xil balandlikda va kenglikda tekis yozishga o'rgatish. 

---

8. 
Daftar  chizig'idagi  qatorldarni  tug'ri  to'ldirish,  sarlavxa,  oy  va  kunlarni 
to'g'ri yozish. 
10. 
Xarflaming qiyaligini to'g'ri saqlash. 
Demak    boshlang'ich    sinf    o'quvchilarini        chiroyli    yozuvga o'rgatishdan 
oldin quyidagi malakalarni berish  lozim. 
1. 
Yozuv texnikasi, ya'ni yozuvning turli usul va priyomlaridan foydalanish. 
2. 
Harflarning shaklini to'g'ri ifodalash, ya'ni grafik malakalarini egallash. 
3. 
Yozuv  vaqtida  harflarning  shakli  bilan  bir  qatorda  lining  qanday  tovush 
bildirishini ham bilish, ya'ni imloga oid malakalarni egallash. 
Yozuv malakalari 6-9 yoshli bolalar uchun o'qituvchi tomonidan bevosita kuzatib 
borishni  talab  etadigan  qiyin  jarayondir.  Xuddi  shu  davrda  o'quvchiar 
tomonidan bajarilgan mashqlar kelgusi uchun muhim ahamiyatga egadir. 
O'qituvchi o'zining dastlabki yozgan harf va elementlaridan ruxlanadi, o'ziga 
bo'lgan  ishonch  ortadi va  keyinroq harflarni yozishga  kirishadi. Shuning uchun 
ham o'quvchilarda dastlabki yozuv malakalarini xosil qilishda ularning irodasini 
mustaxkamlashga  e'tibor  berish  lozim.  Bunda  o'qituvchining  bolalar  bemalol 
bajara oladigan topshiriqlar tanlashida katta rol o'ynaydi. 
Bu  davrdan  bolalardagi  psixologik  xususiyatlarni  ham  tarbiyalash  hamda 
ularning  fiziologik  o'sishlarini  hisobga  olish  boshlang'ich  sinf  o'qituvchining 
vazifasidir. 
O'quvchilar partasi sinfdagi asosiy jixoz bo'lib,  u o'quvchilarning yoshlari va 
bo'ylariga  mos, yozish va  rasm chizish uchun qulay bo'lishi va  o'quvchi o'tirib-

---

turganda xalaqit bermasligi lozim. 
Maktab  partalari  xar  xil  kattalikda  bo'lib,  hozirgi  kunda  ular  har  xil  eg'och, 
metallar  va  plastmassadan  hamda  ayrim  sintetik  materiallardan  ishlanmoqda. 
Partalar  bir  o'rinli  va  ikki  o'rinli  bo'lib,  ko'proq  ikki  o'rinli  partalardan 
foydalaniladi. Bu partalar gigiyenik tomondan qulay bo'lib, talabga  to'liq javob 
beradi.  O'quvchilar  juda  ko'p  vazifalarni,  ya'ni  o'qish,  yozish,  rasm  chizish  va 
boshqa mashqlarni partada o'tirib bajaradilar. Bu davrda o'qituvchi o'quvchilarni 
to'g'ri  o'tirishga  o'rgatishi,  ularning  normal  ishlashi  uchun  zarur  shart  sharoit 
yaratib  berishi  lozim.  Buning  uchun  o'quv  yili  boshida  maktab  vrachi 
hamkorligida bolalarni yoshiga, bo'yiga, ko'rish va eshitish qobiliyatlariga qarab 
partalarga  o'tkazishi  lozim.  O'quvchilar  partasi  sinfdagi  asosiy  jihoz  bo'lib,  u 
o'quvchilarning yoshlari va  bo'ylariga  mos, yozish va  rasm chizish uchun qulay 
bo'lishi kerak. Partalar bir o'rinli bo'lib, ko'proq boshlang'ich sinflarda ikki o'rinli