Музокаралар тушунчаси:
Музокаралар-турли мақсадларга эга бўлган икки ёки ундан ортиқ томонлар турли манфаатларини яхши ўйланган суҳбат схемасига асосланган ҳолда солиштиришга ва бу масалани ҳал қилишда келишувга эришишга интилаётган инсон мулоқоти шаклидир.
Музокаралар-бу восита, одамлар ўртасидаги муносабатлар, ҳар икки томоннинг бир-бирига мос келадиган ёки қарама-қарши манфаатларга эга бўлган келишувга эришиш учун мўлжалланган.
Музокаралар, асосан, ўзаро фикр алмашиш орқали (муҳокамага қўйилган муаммони ҳал қилиш бўйича турли таклифлар шаклида) ҳар икки томон манфаатларига жавоб берадиган келишувга келиш ва унинг барча иштирокчиларига мос келадиган натижаларга эришиш учун мўлжалланган.
Музокаралар-бу ҳаракатдаги менежментдир. Улар нутқ ва жавоблардан, савол ва жавоблардан, эътирозлардан ва далиллардан иборат. Музокаралар осон ёки кескин бўлиши мумкин, шериклар бир-бирлари билан қийинчиликсиз ёки катта қийинчилик билан келишишлари мумкин, ёки ҳеч қандай келишувга эриша олмайдилар. Шунинг учун ҳар бир музокаралар учун уларни бошқаришнинг махсус тактикаси ва техникасини ишлаб чиқиш ва қўллаш зарур.
Музокараларни ўрганишнинг асосий усуллари қуйидагилардан иборат:
кузатув,
ҳужжатларни ўрганиш,
сўровномалар ва интервю бериш,
хотирали адабиётларни таҳлил қилиш,
контентни таҳлил қилиш,
тадбирни таҳлил қилиш,
когнитив хариталарни тузиш,
ўйин симуляцияси.
Музокараларни ўрганиш усуллари:
Кузатув тадқиқот усули сифатида кузатув мавзуси (музокаралар иштирокчилари), кузатув объекти (музокаралар жараёни) ва кузатув воситаларининг мавжудлигини назарда тутади. Кузатув бевосита (кузатувчи-музокараларда воситачи), ташқи (телевидение, радио, Интернет орқали) ва шу жумладан жалб этилганлар (кузатувчи – музокаралар иштирокчиси) бўлиши мумкин.
Ҳужжатларни ўрганиш музокараларни ўрганишнинг энг кенг тарқалган усули бўлиб қолмоқда. Биринчидан, тадқиқотчиларни музокаралар стенграммлари, халқаро конференцияларнинг якуний ҳужжатлари қизиқтиради.
Do'stlaringiz bilan baham: |