1-mavzu. Ishlab chiqarishni boshqarishda iqtisodiy axborotlarning roli, xususiyati va xarakterli turlari reja

GLOSSARIY
Axborot– halq xo’jaligining barcha tarmoqlarida iste’mol etuvchi zahira bo’lib, energetika yoki foydali qazilmalar zahiralari kabi ahamiyatga ega.
Iqtisodiy axborot dеb, halq xo`jaligi tarmoqlarining iqtisodiy va moliyaviy faoliyatlarini ifodalovchi ma'lumotlar to`plamiga aytiladi.
Axborot zahiralari – alohida hujjat va alohida hujjatlar to’plami, axborot tizimlari (kutubxona, arxiv, fond, ma’lumotlar banklari, boshqa axborot tizimlari)dagi hujjatlar va hujjatlar to’plami.
Ma’lumotnoma axborot ko’proq tanishtiruvchi xususiyatga ega, obyekt-larning qancha barqarorligi belgilari tavsiflaydi va ma’lumotnomalar tizimi shaklida namoyon bo’ladi.
Tavsiyanoma axborot asosan ishlab chiqarish sohasida shakllanadi va foydalaniladi.
Signalli axborot muhitdagi obyektlar faktik holatining rejasi-dan chetga chiqishi paydo bo’lganda yuzaga keladi.
Axborotning reprezentativligi – obyekt xususiyatini ifoda etish maqsadalrida uni to’g’ri tanlash va shakllantirish bilan bog’liqdir.
Axborotning mazmundorligi – axborotning mazmundorligi ortishi bilan axborot tizimining semantik o’tkazish quvvati ortadi chunki bir xildagi ma’lumotlarni olish uchun kamroq hajmda ma’lumotlarni o’zgartirish talab etiladi.
Axborotning yetarliligi – qaror qabul qilish uchun minimal, lekin yetarli tarkibga ega ekanligini bildiradi. Axborotning to’laliligi tushunchasi uning manosi mazmuni va progmatikasi bilan bog’liqdir. To’g’ri qaror qabul qilish uchun to’liq bo’lmagan,ya’ni yetarli bo’lmagan, xuddi shuningdek ortiqcha bulgan axborot ham foydalanuvchining qabul qilgan qarorlarni samaradorligini kamaytiradi.
Axborotning aktualligi - axborotdan foydalanish vaqtida uning boshqarish uchun qimmatliligi saqlanib qolishi bilan belgilanadi va uning xususiyatlari o’zgarishi dinamikasi hamda ushbu axborot paydo bulgan vaqtdan buyon o’tgan vaqt oraligiga bog’liq bo’ladi.
Axborotning o’z vaqtidaligi – uning avvaldan belgilab quyilgan vazifani hal etish vaqti bilan kelishilgan vaqtdan kechikmasdan olinganligini bildiradi.