1-мавзу. ИҚтисодиёт назарияси фанининг предмети ва билиш услублари

Баҳолаш кўрсаткичлари ва мезонлари (балл)

Баҳолаш кўрсаткичлари ва мезонлари (балларда)	Гуруҳлар
	1	2	3
1-топшириқ (0,3)
2-топшириқ:
мавзуга мос келиши, кўргазмалилик (0,8);
- мантиқийлик, аниқлик (0,5);
3-топшириқ (0,5)
4-топшириқ:
хулосаларни аниқ шакллантирилганлиги (0,5);
Регламент (0,2)
Назорат саволларига тўғри жавоб учун (0,1)
Бошқалар томонидан тўлдирилганлиги учун (0,1)
Жами (3,0)

Муаммоли саволлар. 1. Бошқаришнинг маъмурий усулларига асосланган иқтисодиётдан бозор иқтисодиётига ўтишнинг ўзига хос хусусиятлари? 2. Ўтиш даври иқтисодиётида давлатнинг пул-кредти сиёсати? 3. Республикада иқтисодий ислоҳотларни босқичлари, асосий якунлари ва вазифалари? 4. Ўзбекистонда кўп укладли иқтисодиётни шакллантириш вазифалари?

3.4.Такрорлаш учун саволлар ва топшириқлар:
1. Бозор иқтисодиётининг мазмуни ва асосий белгилари нималардан иборат?
2. Классик ва ҳозирги замон бозор иқтисодиётининг умумий томонларини ва фарқларини тушунтириб беринг.
3. Бозор иқтисодиётининг афзалликлари ва зиддиятлари нималардан иборат?
4. Бозор иқтисодиётининг асосий иштирокчилари кимлар ва улар ўртасидаги иқтисодий алоқалар қай тарзда кечади?
5. Бозор тушунчасининг таърифини беринг ва унинг асосий вазифаларини кўрсатинг.
6. Бозорни туркумлашда қандай мезонлар асос қилиб олинади? Уларни санаб кўрсатинг.
7. Етуклик даражасига қараб бозорнинг қандай турлари ажратилади?
8. Бозор инфратузилмаси нима? Унинг таркибий қисмлари ва асосий унсурларига таъриф беринг.
Такрорлаш учун савол ва топшириқлар:

1. Талаб қонунини тушунтиринг. Талабга қандай омиллар таъсир қилади? Бу омиллардан ҳар бири ўзгарса, талаб эгри чизиғида қандай ўзгариш рўй беради?

   
   

2. Таклиф қонунини тушунтиринг. Таклифга қандай омиллар таъсир қилади? Бу омиллардан ҳар бири ўзгарса, талаб эгри чизиғида қандай ўзгариш рўй беради?

   
   

3. Дон биржасида буғдойга бўлган талаб ва таклифнинг умумий ҳажми қуйидаги маълумотлар билан характерланади деб фараз қиламиз:

   
   

Талаб, минг центнер ҳисобида	Бир центнер нархи (сўм) ҳисобида	Таклиф минг центнер ҳисобида	Ортиқча (+) ёки кам (-)
85 80 75 70 65 60	3400 3700 4000 4300 4600 4900	72 73 75 77 79 81

а) Бозор нархи ёки мувозанатли нарх қандай бўлади?

Буғдойнинг мувозанатли миқдори қанча? 4-устунни тўлдиринг ва натижаларини тушунтириб беринг; б) шу маълумотлардан фойдаланиб буғдойга бўлган талаб ва таклифнинг график шаклидаги тасвирини беринг. Мувозанатли нарх ва мувозанатли миқдорни аниқланг; в) нима учун 3400 сўм бу бозорда мувозанатли нарх бўла олмайди? 4900 сўм-чи? г) Энди давлат буғдойнинг энг юқори нархини 3700 сўм қилиб белгилади деб фараз қиламиз. Бундай нарх қандай оқибатларга олиб келишини батафсил тушунтиринг. Ўз жавобларингизни графикда тасвирланг.
4. Талаб ва таклифнинг қуйидаги ўзгаришларининг ҳар бири рақобатли бозорда мувозанатли нарх ва маҳсулотларнинг мувозанатли миқдорига қандай таъсир кўрсатади? Жавобларингизнинг тўғрилигини текшириш учун талаб ва таклиф диаграммасидан фойдаланинг.
а) таклиф қисқаради, талаб эса ўзгаришсиз қолади; б) талаб қисқаради, таклиф эса ўзгаришсиз қолади; в) таклиф кўпаяди, талаб эса ўзгаришсиз қолади; г) талаб ортади ва таклиф ҳам кўпаяди; д) талаб ортади, таклиф эса ўзгаришсиз қолади; е) таклиф кўпаяди, талаб эса қисқаради; ж) талаб ортади, таклиф эса қисқаради; з) талаб қисқаради ва таклиф ҳам қисқаради.