1-мавзу. «Кимёвий инжиниригида моделаштириш» фанига кириш

bu yerda,

C -konsentratsiya, x - koordinata, τ-vaqt, ω- oqimning chizikli tezligi.

Ideal siqib chiqarish modeli sxematik ravishda quyidagicha ko‘rsatiladi.

4.1- rasm.

Ob’ektning pog‘onali turtkiga bo‘lgan reaksiyasi quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi, ya’ni pog‘onali turtkidan so‘ng ma’lum bir vaqt o‘tgandan so‘ng, chiqishda o‘zgarish bo‘ladi:

• Ob’ektning pog‘onali turtkiga bo‘lgan reaksiyasi quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi, ya’ni pog‘onali turtkidan so‘ng ma’lum bir vaqt o‘tgandan so‘ng, chiqishda o‘zgarish bo‘ladi:

Impulsli turtkiga ob’ektning reaksiyasi quyidagicha:

• Impulsli turtkiga ob’ektning reaksiyasi quyidagicha:

Yuqoridagi xarakteristikalardan ko‘rinib turibdiki, ideal siqib chiqarish modellarini toza kechikuvchi zveno deb qarash mumkin.

• Yuqoridagi xarakteristikalardan ko‘rinib turibdiki, ideal siqib chiqarish modellarini toza kechikuvchi zveno deb qarash mumkin.
• Kechikish vaqti , tizimning xajmi- V, oqimning xajmiy tezligi - Vc ga bog‘liqdir. ( τ- vaqt).

Ideal aralashtirish modeli
Bu modelga asosan, moddaning butun oqimda bir xil taqsimlanishi qabul qilingan. Ya’ni bu apparatga kirgan modda bir zumda butun apparat xajmiga bir tekisda taqsimlanadi. Ideal aralashtirish modeli matematik ifodasi quyidagicha:
Ya’ni, modda konsentratsiyasining o‘zgarishi , moddaning apparatga kirishdagi (Ckir) va chiqishdagi (C chiq) konsentratsiyalari farqiga va apparatda bo‘lish vaqtiga bog‘liq -
4-rasm. Ideal aralashtirish modeli sxematik ravishda quyidagicha ko‘rsatiladi.
Diffuzion modellar
Bir parametrlik va ikki parametrlik diffuzion modellar mavjud. Bir parametrlik diffuzion model. Bu model asosini ideal siqib chiqarish modeli tashkil qilib, undan farqi unda apparat uzunasiga aralashtirishning movjudligi. Bu apparatlarning matematik modeli tuzilayotganda quyidagi shartlar qabul qilinadi: modda konsentratsiyasining o‘zgarishi, koordinataning uzluksiz funksiyasidir; ko’rilayotgan kesim yuzasida modda konsentratsiyasi o‘zgarmas; oqimning xajmiy tezligi va uzunasiga aralashtirish koeffitsientlari apparat kesim yuzasi va uzunligi bo‘yicha o‘zgarmasdir. Ushbu shartlarni hisobga olib, model tenglamasini yozamiz:
Bu tenglama ideal siqib chiqarish modelidan farqi
bo‘lib , u turbulent diffuziyani hisobga oladi. DL -odatda tajriba yo‘li bilan aniqlanadi.
Sxematik bir parametrlik diffuzion model quyidagicha ko‘rsatiladi: