|
Temperatura va holatlarning o‘zgarishi. Atrof muxitning temperaturasi va bosimiga bog‘liq ravishda ko‘p moddalar uchta holatlarning har biridan bir fizikaviy holatdan boshqasiga o‘tishi mumkin. Masalan, temperatura ortishi bilan qattiq holatdagi suv (muz) suyuqlanadi va suyuq ko‘rinishga o‘tadi, u keyinchalik gazsimon holatga ham o‘ta oladi (suv bug‘lari).
Xuddi shunday, temperatura pasayganda suv bug‘lari suyuq suvga aylanadi va sovutish davom ettirilganda suv muzlaydi, ya’ni qattiq ko‘rinishga o‘tadi. Ko‘pgina boshqa moddalar, masalan, benzol, toluol va boshqalar ham temperatura o‘zgarishi bilan xuddi shunday bir agregat holatdan boshqasiga o‘tadi.
Qizdirish natijasida kelib chiqqan fizikaviy o‘zgarishlar sovutish orqali teskari tartibda keltirib chiqarilishi mumkinligini ta’kidlash lozim. Kimyoviy o‘zgarishlar uchun bu tavsifli emas. Masalan, nam havoda temirni qizdirish uning sirtida zang hosil bo‘lishi bilan boruvchi kimyoviy reaksiyani keltirib chiqaradi, ammo sovutish hosil bo‘lgan zangni yo‘qotmaydi (buning uchun qator kimyoviy reaksiyalarni o‘tkazish kerak).
Muammo (1)
Quyida keltirilgan jarayonlarning qaysilari kimyoviy yoki fizikaviy xodisalar ekanligini aniqlang.
A) Nam oynada sovutilganda, ya’ni kechasi temperatura pasayganda, qirov paydo bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
