1-Mavzu: Maktabgacha ta’lim fanlarini o‘qitish jarayoni yaxlit tizim sifatida. Maktabgacha ta’lim turkum fanlarini o‘qitish qonuniyatlari va tamoyillari Reja

Yu.K.Babanskiy tomonidan sodda va tushunarli ochib berilgan: 
 Ta’lim va tarbiya jamiyatning ehtiyojlari va ijtimoiy-iqtisodiy shart-
sharoitlariga bog‘liq holda amalga oshadi. 
 Tarbiya, o‘qitish, ma’lumot va rivojlanishning o‘zaro bog‘liqligi 
qonuniyati. 
 Tarbiya va o‘zini-o‘zi tarbiyalashning birligi qonuniyati. 
 Ta’lim va tarbiya jarayonida muloqotning hal qiluvchilik roli qonuniyati. 
 Pedagogik jarayonda ta’lim oluvchilarning yosh va individual 
xususiyatlarini hisobga olish. 
 Pedagogik jarayonda jamoa va shaxsning o‘zaro aloqadorlik qonuniyati. 
 Pedagogik jarayon vazifalari, shakllari, metodlarining o‘zaro aloqadorlik 
qonuniyati. 
 Yagona pedagogik jarayon qonuniyatlari singari tamoyillari masalasida 
ham turli qarashlar mavjud. Hatto ba’zi pedagoglar ularni qonuniyat sifatida e’tirof 
etishga moyildirlar. Biroq yuqorida ta’kidlab o‘tilganidek, qonuniyatlar ob’ektiv, 
eng muhim, barqaror, o‘zgarishda, shu bilan birga, aniq sharoitlardagi harakatni 
ifoda etadi. Pedagogik jarayon qonuniyatlaridan uni samarali tashkil qilishga 
nisbatan muayyan muhim talablar kelib chiqadiki, buni tamoyillar (prinsiplar) deb 
ataymiz. 
 Yagona pedagogik jarayon tamoyillarining ham hozirgacha turli tasniflari 
adabiyotlarda o‘z aksini topgan. Agar ularni sinchiklab o‘rganib chiqilsa, 
tasniflarning bir-biriga yaqinligini ko‘rish mumkin. Shu sababli biz quyida 
ko‘pchilik tomonidan tushunarli deb topilgan ikkita (Yu.K.Babanskiy, 
B.T.Lixachev) tasnifini berishni ma’qul deb topdik. 
 Yagona pedagogik jarayon tamoyillarining Yu.K.Babanskiy 
bo‘yicha tasnifi: 
 pedagogik jarayonning maqsadga yo‘naltirilganligi; 
 ta’lim va tarbiya mazmunining ilmiyligi; 
 ta’lim oluvchilarning yosh va individual xususiyatlarini hisobga olish, 
tushunarlilik; 
 tizimlilik va ketma-ketlik; 
 onglilik, 
faollik, 
tashabbuskorlik, 
ta’lim
oluvchilarning ijodkorligi; 
 ta’lim 
va tarbiyaning 
ijtimoiy 
foydali, 
ishlab

---

chiqarish mehnati bilan aloqasi; 
 ta’lim va tarbiyaning jamoaviy xarakteri; 
 ko‘rgazmalilik; 
 ongli talabchanlik bilan birgalikda ta’lim oluvchi shaxsini hurmat qilish; 
 ta’lim va tarbiyaning qo‘lay metod, shakl va vositalarini tanlab
olish; 
 sababiylik, onglilik hamda ta’lim, tarbiya va rivojlanishining amaliy 
natijalari; 
 tarbiyaga kompleksyondashuv. 
