1-мавзу. “Ma’lumotlar bazasi” fanining maqsadi, vazifalari, asosiy tushunchalar, ta’riflar va rivojlanish tendensiyalari

1-ma’ruza. Sun'iy intellektning matematik algoritmlari

Reja:

1.1. Matematik algoritmlarni tushunish va unga doir dasturiy yechimlar ishlab chiqish

1.2. Chiziqli regressiya

1.3. Analitik geometriya

1.4. Matrisa ustida dasturiy amallar

1.5. Optimizasiya qilish

1.6. Sodda klassifikasiyalar

1.7 Zichlikni baholash dasturlash

1.1. Matematik algoritmlarni tushunish va unga doir dasturiy yechimlar ishlab chiqish

Faylasuflar sun’iy intellektning eng muhim g‘oyalarini shakllantirdilar, ammo uni rasmiy fanga aylantirish uchun uchta asosiy sohada ma’lum darajada matematik rasmiylashtirishga erishish kerak edi:

• mantiq
• hisoblash
• ehtimollik.

Formal mantiq g‘oyalarining kelib chiqishi qadimgi Yunoniston faylasuflari asarlarida keltirilgan, ammo uning matematika fani sifatida shakllanishi Bul mantig‘ini batafsil ishlab chiqqan Jorj Bul (1815-1864) tomonidan kiritilgan.

Formal mantiq g‘oyalarining kelib chiqishi qadimgi Yunoniston faylasuflari asarlarida keltirilgan, ammo uning matematika fani sifatida shakllanishi Bul mantig‘ini batafsil ishlab chiqqan Jorj Bul (1815-1864) tomonidan kiritilgan.

1879 yilda Gottlob Frege (1848-1925) Bul mantig‘ining birinchi darajali mantig’ini yaratgan holda, uning tarkibida ob’ektlar va munosabatlarni kengaytirdi va hozirgi kunda undan bilimlarni namoyish etishning asosiy tizimi sifatida foydalanilmoqda (Gottlob Frege tomonidan taklif etilgan birinchi darajali mantiq uchun belgilashlar tizimi keng tarqalmagan).

Alfred Tarskiy (1902-1983) birinchi bo‘lib mantiqiy ob’ektlarni haqiqiy dunyo ob’ektlari bilan qanday bog‘lashni ko‘rsatadigan bog‘lanish nazariyasini ilmiy foydalanishga kiritdi. Keyingi bosqich mantiq va hisoblashlar yordamida chegaralarini aniqlash edi.

Birinchi noan’anaviy algoritm Evklid tomonidan taklif qilingan eng katta umumiy maxrajni hisoblash algoritmi hisoblanadi. Algoritmlarni mustaqil ob’ektlar sifatida o‘rganish IX asrda al-Xorazmiy tomonidan boshlagan, uning asarlari tufayli Yevropa arab raqamlari va algebra bilan tanishgan.