1-mavzu: Ma’lumotlar bazasining maqsadi, vazifalari va asosiy tushunchalari. Ma’lumot bazasining arxitеkturasi. Uch bosqichli arxitеktura

ko'rinishi shaklda ko'rsatilgan daraxtgrafigi Grafika nazariyasi nuqtai nazaridan iyerarxik model-bu 2- soddalashtirilgan rasmda berilgan. 2-rasm. Daraxtsimon graf

• ko'rinishi shaklda ko'rsatilgan daraxtgrafigi Grafika nazariyasi nuqtai nazaridan iyerarxik model-bu 2- soddalashtirilgan rasmda berilgan. 2-rasm. Daraxtsimon graf

• 2-rasm. Iyerarxik model.

 Iyerarxik modelga aniq misol quyidagi 3- rasmda berilgan. 3-rasm. Iyerarxik ma’lumotlar modeliga misol

•  Iyerarxik modelga aniq misol quyidagi 3- rasmda berilgan. 3-rasm. Iyerarxik ma’lumotlar modeliga misol

 Iyerarxik ravishda tashkillashtirilgan ma'lumotlar bo'yicha quyidagi operatsiyalar aniqlanadi: Ma'lumotlar bazasiga yangi yozuv qo'shish. Oldindan olingan yozuv ma'lumotlarini o'zgartirish. Ba'zi yozuvlarni va barcha quyi yozuvlarni o'chirish. Yozuvni chiqarish; Iyerarxik modelning kamchiliklari bu ancha murakkab mantiqiy ulanishlar va ma'lumotlarga ishlov berishda mos kelmaslik. 60-yillarning o'rtalarida paydo bo'lgan birinchi ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimlari iyerarxik ma'lumotlar bazasi bilan ishlashga imkon berdi.

•  Iyerarxik ravishda tashkillashtirilgan ma'lumotlar bo'yicha quyidagi operatsiyalar aniqlanadi: Ma'lumotlar bazasiga yangi yozuv qo'shish. Oldindan olingan yozuv ma'lumotlarini o'zgartirish. Ba'zi yozuvlarni va barcha quyi yozuvlarni o'chirish. Yozuvni chiqarish; Iyerarxik modelning kamchiliklari bu ancha murakkab mantiqiy ulanishlar va ma'lumotlarga ishlov berishda mos kelmaslik. 60-yillarning o'rtalarida paydo bo'lgan birinchi ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimlari iyerarxik ma'lumotlar bazasi bilan ishlashga imkon berdi.

Eng mashhuri IBM tomonidan yaratilgan IMS iyerarxik tizimi edi. Boshqa tizimlar ham ma'lum: PC / Focus, Team-Up, Data Edge Oka, INES, MIRIS va boshqalar. Tarmoq modeli. Iyerarxik modelning keyingi rivojlanishi tarmoq modelidir. Tarmoq modeli harqanday elementni boshqa har qanday element bilan bog'lash mumkin bo'lgan tuzilishdir (4-rasm).

• Eng mashhuri IBM tomonidan yaratilgan IMS iyerarxik tizimi edi. Boshqa tizimlar ham ma'lum: PC / Focus, Team-Up, Data Edge Oka, INES, MIRIS va boshqalar. Tarmoq modeli. Iyerarxik modelning keyingi rivojlanishi tarmoq modelidir. Tarmoq modeli harqanday elementni boshqa har qanday element bilan bog'lash mumkin bo'lgan tuzilishdir (4-rasm).
• 4-rasm. Tarmoq ma'lumotlari modelida aloqalarni taqdim etish

•  5-rasm. Tarmoq ma’lumotlar modeliga misol