1-mavzu. “Nutq madaniyati” fanining mazmuni, maqsad va vazifalari. Shifokorning kasbiy tili mutaxassislik tili sifatida

1. Notanish kishilarga murojaat qilish odati:
Yigit, aka, uka, amaki, tog‘a, jiyan, ota, buva, hola, buvi, momo, opa, singlim, qizim, bolam.
2. Lavozimi yoki vazifani ifoda etadigan murojaat shakli:
Rais buva, ho’jayin, domla, muallim, ustoz, doktor.
3. Tanishlarga qilinadigan murojaatlar:
Onam, azizim, lobarim, dilbarim, erkam, bonu, pari, go’zal, malak, botir, bek, boyvuchcha, shirin, nuridiyda, qanoat, chiroq, g’uncha, shunqor, toy, qulun, arslon, qaldirg‘och, lochin, qozi.
4. Muomala odatlari:
Salomlashish odati: assalomu alaykum – vaalaykum assalom, hormang – bor bo’ling, hush-kelibsiz – hushvaqt bo’ling, yaxshimisiz – xudoga shukur;
Xayrlashish odati: men boray, bo’lmasa – o’tirsangiz bo’lardi, hayr – omon bo’ling, yaxshi qoling – yaxshi boring, yana kelinglar – sizlar ham boringlar;
Iltimos qilish odati: iltimos, agar mumkin bo’lsa, agar sizga malol kelmasa, bemalol bo’lsa, sizdan bir narsani so’ramoqchi edim, mabodo sizga og’irlik qilmasa, imkoniyatingiz bo’lsa.
Ayollar o‘rtasidagi muloqot:
dugonajon, ovsinjon, egachi, aylanay, o’rgilay, girgitton, qoqindiq, asalim, shirinim, toychog’im.
1-topshiriq. Ona tili haqida berilgan gaplarni o‘qing. Ularda ilgari surilgan g‘oya to‘g‘risida suhbatlashing va o‘z fikrlaringizni ayting.
Jamiki ezgu fazilatlar inson qalbiga, avvalo, ona allasi, ona tilining betakror jozibasi bilan singadi. Ona tiliga muhabbat – yuksak ma’naviyat belgisi. Ona tili – millatning ruhi. Til millatning qalbi, uning dunyoda mavjudligining asosiy belgisidir. O‘zbek tili – o‘zbek xalqining ma’naviy mulkidir. (I. Karimov” Yuksak ma’naviyat T.2008 yil).