1-mavzu: qishloq xo‘jalik korxonalarida asosiy vositalar hisobining xususiyatlari ma’ruza rejasi: Qishloq xo‘jalik korxonalarida asosiy vositalarning tasnifi, tavsifi va baholanishi

1-mavzu:QISHLOQ XO‘JALIK KORXONALARIDA ASOSIY VOSITALAR HISOBINING XUSUSIYATLARI
Ma’ruza rejasi:
1. Qishloq xo‘jalik korxonalarida asosiy vositalarning tasnifi, tavsifi va baholanishi
2. Qishloq xo‘jalik korxonalarida asosiy vositalar harakatini hujjatlashtirish va hisobi
3. Qishloq xo‘jalik korxonalarida asosiy podani shakllantirish va ular kirimining hisobi
4. Qishloq xo‘jalik korxonalarida asosiy vositalarga eskirish hisoblashning xususiyatlari va hisobi

1. Qishloq xo‘jalik korxonalarida asosiy vositalarning tasnifi, tavsifi va baholanishi
Qishloq xo‘jalik korxonalarida asosiy vositalarni tasniflash, tavsiflash, baholash hamda hisobini yuritish xalq xo‘jaligining barcha tarmoqlari uchun belgilangan sanoatiy tartiblarga asoslanadi. SHu bilan birga asosiy vositalarning o‘ziga xos tarkibi, ularning maqsadi, ishlatilishi va boshqa jihatlari ular hisobida ayrim o‘ziga xos xususiyatlar mavjudligidan darak beradi. Bu xususiyatlar qishloq xo‘jalik korxonalarida asosiy vositalar hisobiga o‘ziga xos vazifalarni ham yuklaydi.
Qishloq xo‘jalik korxonalarida asosiy vositalar hisobining vazifalari bo‘lib quyidagilar hisoblanadi:

• 
  asosiy vositalarni boshqaruv, nazorat, hisob va hisobot talablaridan kelib chiqib, tegishli guruhlarga ajratish, har bir guruhga bo‘yicha unga kiruvchi asosiy vositalar tarkibini aniq belgilash;
  
• 
  kirim qilingan asosiy vositalarning boshlang‘ich qiymati, tiklangan qiymati va qoldiq qiymatini aniq hisob-kitob qilish;
  
• 
  asosiy vositalar xaraktiga doir operatsiyalarni to‘g‘ri va o‘z vaqtida tegishli hujjatlar bilan rasmiylashtirish;
  
• 
  asosiy vositalar eskirishi, ularga doir keyingi sarflarni mazmun va mohiyatidan kelib chiqib tegishli schyotlarda hisobga olish;
  
• 
  asosiy vositalar holati va harakatini hisob va hisobotda to‘g‘ri aks ettirishg;
  
• 
  asosiy vositalarning mavjudligi va butligini ta’minlash, samarali foydalanishni nazorat qilish maqsadida ularni belgilangan muddatlarda inventarizatsiya qilish;
  
• 
  yaroqsiz holga kelgan, samara bermaydigan asosiy vositalarni o‘z vaqtida hisobdan chiqarish va boshqalar.
  

Qishloq xo‘jalik korxonalarida barcha asosiy vositalarni quyidagi turlarga ajratish mumkin:

1.