1959 йилдан бошлаб, 2-4 синфларда ҳар йили “Кузатишлар кундалиги“ нашр қилинади. Унинг муаллифи В.А. Валерианова ўқувчиларнинг об-ҳаво, ўсимлик ва ҳайвонлар ҳаётидаги ўзгаришлар одамларнинг мавсумий меҳнат фаолиятларини кузатиш асосида ўрганишларига имкон беради. - 1959 йилдан бошлаб, 2-4 синфларда ҳар йили “Кузатишлар кундалиги“ нашр қилинади. Унинг муаллифи В.А. Валерианова ўқувчиларнинг об-ҳаво, ўсимлик ва ҳайвонлар ҳаётидаги ўзгаришлар одамларнинг мавсумий меҳнат фаолиятларини кузатиш асосида ўрганишларига имкон беради.
- Василий Александрович Сухомлинский ҳам болалар таълим-тарбияси борасида қимматли фикрларини баён этган. У ўзининг “Юрагимни болаларга бераман” исмли китобида болаларни табиатни ўзида туриб ўрганишни, уларда ҳиссиёт ва ҳаёлни ривожлантиришни таклиф қилди. Ўқитувчи болаларнинг руҳий дунёсини билиш ақлий ривожлантиришга, билимга қизиқиш, уйғонишга ҳар томонлама ёрдам бериш керак деб ҳисоблайди. У болаларни 6 ёшдан мактабга ўқишга тайёрлашни бошловчилардан бири эди. Унинг оила ва мактабнинг алоқасига мўлжаллаб ишлаб чиққан тизими педагогика соҳасида алоҳида аҳамиятга моликдир. Ўрта Осиё мутафаккирлари ҳам табиёт фанларини ривожлантиришга катта ҳисса қўшганлар.
- 1969 йилда ўрта умумтаълим мактаблари ўқитилишида ислоҳот бўлиб, табиатшунослик 2-ва 3-синфларда мустақил предмет сифатида ўқитила бошланди.
Умумтаълим мактабларини ислоҳ қилиниши муносабати билан 1986 йилдан бошлаб 6 ёшдан ўқитила бошланди. Мактаб ўқиш муддати 11 йил бўлди. Шу ислоҳ қилиш натижаси ўлароқ, 1-2 синфларда “Атроф олам билан танишиш” номли янги ўқув предмети ўқитила бошланди, 3-4 синфларда эса “Табиатшунослик” ўрганилади. - Умумтаълим мактабларини ислоҳ қилиниши муносабати билан 1986 йилдан бошлаб 6 ёшдан ўқитила бошланди. Мактаб ўқиш муддати 11 йил бўлди. Шу ислоҳ қилиш натижаси ўлароқ, 1-2 синфларда “Атроф олам билан танишиш” номли янги ўқув предмети ўқитила бошланди, 3-4 синфларда эса “Табиатшунослик” ўрганилади.
- 1 ва 2 синф курсининг мазмуни “Бизнинг уй ва жонажон табиат”, “Жонажон мамалакат”, “Бизнинг мактаб ва жонажон табиат” мавзуларида очиб берилади. Бу дарсларда табиат тўғрисида ўқувчилар оладиган тасаввурлар кенгайтирилади, бойитилади, амалий ёъналишга эга бўлади.
- Ҳозирги пайтда бошланғич синфларда ўрганилаётган табиатшунослик ўқув предметларининг янги дастури ишлаб чиқилиб, у “Умумий ўрта таълимнинг давлат таълими стандарти ва ўқув дастури, таълим тараққиёти. 1999 йил 3-махсус сонда ўз аксини топди. Стандартда ўқув дастурининг мазмуни, яъни ўқувчилар учун ўзлаштириладиган назарий билимлар, ҳамда ўқувчиларга амалий ўқув ва кўникмалар ҳосил қилишга қаратилган табиатшунослик билимларининг амалий ёъналиши, бу борада ўқувчилар бажариши лозим бўлган фаолияти турлари ёрқин изоҳлаб берилган.
Do'stlaringiz bilan baham: |
