Jadval 4-1. Oziq-ovqat va energiya sohasida kattalar uchun o‘rtacha kunlik ehtiyoj (AA Pokrovskiyning 1976 yilgi qaroriga binoan)
|
Pio‘evqe veo‘estva
|
Potrebnost
| |
1
|
2
| |
Voda, g
|
1750-2200
| |
V tom chisle:
|
| |
• pitg‘evaya (chay, kofe i dr.)
|
800-1000
| |
• v supax
|
250-500
| |
• v produktax pitaniya
|
700
| |
Belki, g
|
80 -100
| |
Iz nix jivotnqe
|
50
| |
Nezamenimqe aminokislotq, g:
|
| |
• triptofan
|
1
| |
• leyqin
|
4-6
| |
• izoleyqin
|
3-4
| |
• valin
|
H-4
| |
• treonin
|
2-3
| |
• lizin
|
3-5
| |
• metionin
|
2-4
| |
• fenilalanin
|
2-4
| |
Zamenimqe aminokislotq, g:
|
| |
• gistidin
|
1,5- 2
| |
• arginin
|
5-6
| |
• qistin
|
2-3
| |
• tirozin
|
3 -4
| |
• alanin
|
3
| |
• serii
|
3
| |
• glutaminovaya kislota
|
16
| |
• asparaginovaya kislota
|
6
| |
• prolin
|
5
| |
• gliqin
|
3
| |
Uglevodq, g
|
400-500
| |
V tom chisle:
|
| |
• kraxmal
|
400-450
| |
• saxar
|
50-100
| |
• kletchatka i pektin
|
25-30
| |
Organicheskie kislotq (limonnaya,
|
2
|
molochnaya i dr.), g
|
1
|
2
|
|
|
Jirq, g
|
80-100
|
|
|
Iz nix rastitelg‘nqe
|
20-25
|
|
|
Nezamenimqe jirnqe kislotq
|
3-6
|
|
|
Xolesterin
|
0,3-0,6
|
|
|
Fosfolipidq
|
5
|
|
|
Mineralg‘nqe veo‘estva, mg:
|
|
|
|
• kalg‘qiy
|
800-1000
|
|
|
• fosfor
|
1000-1500
|
|
|
• natriy
|
4000-6000
|
|
|
•kaliy
|
2500-5000
|
|
|
• xloridq
|
5000-7000
|
|
|
• magniy
|
300-500
|
|
|
• jelezo
|
15
|
|
|
• qink
|
10-15
|
|
|
• marganeq
|
5-10
|
|
|
•xrom
|
0,2-0,25
|
|
|
•medg‘
|
2
|
|
|
• kobalg‘t
|
0,1- 0,2
|
|
|
• molibden
|
0,5
|
|
|
• selen
|
0,05-0,2
|
|
|
• ftoridq
|
0,5-1,0
|
|
|
• yodidq
|
0,1-0,2
|
|
|
Vitaminq, mg:
|
|
|
|
• askorbinovaya kislota (S)
|
50-70
|
|
|
• tiamin (VO
|
1,5-2
|
|
|
• riboflavin (Va)
|
2-2,5
|
|
|
• niaqin (RR)
|
15-25
|
|
|
• pantotenovaya kislota (815)
|
5-10
|
|
|
• piridoksin (Vb)
|
2-3
|
|
|
• qiankobalamin (812)
|
0,002-0,005
|
|
|
• biotin
|
0,15-0,3
|
|
|
• xolin
|
500-1000
|
|
|
• rutin (R)
|
25
|
|
|
• folaqin
|
0,2-0,4
|
|
|
• vitamin V (ME)
|
100
|
|
|
• vitamin A (raznqe formq)
|
1,0-2,0
|
|
|
• vitamin E
|
10-20
|
|
|
• vitamin K
|
0,2-0,3
|
|
|
Energiya, kkal
|
2850
|
|
|
Energiya, kDj
|
11900
|
|
Tibbiy dietalar (parhez stollari)
Hozirgacha turli kassalikli bemorlarga tibbiy ovqatlanishini individuallashtirish uchun yagona raqamli dietalar sistemasini ishlatib kelingan- SSSR tibbiyot fanlari Nutrition akademiyasi institutida ishlab chiqilgan tibbiy dietalar yoki parhez stollar 0- 15.Har bir parhezning individual belgisi mavjud, u quyidagi ko‘rsatkichlarni aks ettiradi:
1) tayinlash uchun ko‘rsatma;
2) tayinlashning maqsadi;
3) umumiy tavsif;
4) kimyoviy tarkibi va kalorik qiymati;
5) ovqatlanish rejimi;
6) ruhsat etilgan va taqiqlangan tartibida tuzilgan mahsulotlar va oziq-ovqat ro‘yxati - oqsillar, yog‘lar, uglevodlar, ziravorlar va ichimliklar o‘z ichiga olgan mahsulotlar. Terapevtik dietalar asosiy nozologik shakllarga (kasalliklarga) ko‘ra farqlanadi.
Nolinchi (jarrohlik) dieta
Ko‘rsatmalar: ovqat hazm qilish organlari operatsiyasidan so‘ng, shuningdeq yarim ongli holatlarda, yakuniy miya ishemiyasi, travmatik miya jarohati, yuqori isitma va boshqa yuqumli kasalliklar tufayli.
Tayinlashning maqsadi: oddiy oziq-ovqat mahsulotlarini qabul qilish mumkin bo‘lmagan, qiyin yoki kontrastsional sharoitda ovqatlanishni ta’minlash; oshqozon-ichak organlarining maksimal tushirish va avaylash, qorin shishini oldini olish.
Umumiy tavsif: maksimal mexanik va kimyoviy nozik oziq-ovqat (suyuq, yarim suyuq, jele, pyure sifat oziq-ovqat) uch navbatli tayinlanadigan parhez sifatida - № 0A, № 0B va № 0V. Ular ichida eng oson hazim bo‘ladigan oqsil, yog‘ va uglevodlar, katta miqdordagi suyuqlik va vitaminlar. Natriy xlorid (tuz) miqdorini keskin kamaytiradi. Kichik bo‘limlarda tez-tez taomlarni istemol qilish. Nolinchi dietadan so‘ng 1-raqamli xirurgiya parhezini qo‘llashadi. U kuchli bo‘lmagan go‘sht va baliq bulyonlari va sabzavot suvi va sutdan cheklash bilan birinchi dietadan farqlanadi.
№ 0a parhez. Odatda 2-3 kunga buyuriladi. Suyuq va jele shakldagi ovqatlardan iborat. Parhezda 5 g oqsil, 15-20 g yog‘, 150 g uglevodlar, 3.1-3.3 MJ (750-800 kkal) energiya qiymati; 1 g osh tuzi, 1,8 - 2,2 litr bo‘lgan erkin suyuqlik. Oziq-ovqat harorati 45 ° S dan yuqori emas. Dietada 200 g C vitamini kiradi; Boshqa vitaminlar shifokorning ko‘rsatmasi bo‘yicha qo‘shiladi. Oziq-ovqat iste’mol qilish kuniga 7-8 marta, 1 qabul qilish uchun 200-300 g dan oshmaydi.
- ruxsat berilgan: zaif yog‘sizlantirilgan go‘sht bulyoni, guruchli qaynatma , Berry suyuq jele, shakar bilan bulyon kestirib, meva murabbo, shakar va limon choy, yangi meva va berry meva sharbatlari,shirin suv bilan 2-3 suyultiriladi (har bir qabul qilish uchun 50 mlgacha). Uchinchi kuni vaziyat yaxshilanganida, yumshoq qaynatilgan tuxum, 10 g sariyog ova 50 ml qaymoq qo‘shing.
- olmaydi: hech qanday zich ovqat va pyuresi, butun sut, qaymoq, smetana, uzum va sabzavot sharbatlari, gazli ichimliklar.
№ 0b (№1a jarrohlik). oziq ovqat bir xil suyuq prograted don guruch, grechka, jo‘xori uni ezib, pishirilgan go‘sht suvi yoki suv qo‘shimcha to‘g‘risida № qaysi 0A № keyin 2-4 kun davomida buyuriladi. oqsil 40-50 g, yog o40-50 g, 250 g uglevodlar, 6.5-6.9 MJ (1550-1650 kkal) energiya qiymati ovqat; 4-5 g natriy xlorid, 2 litrgacha erkin suyuqlik. Oziq-ovqat kuniga 6 marta, har bir qabul qilish uchun 350-400 g dan oshmaydi.
№ 0v (№ 16 jarrohlik). Bu kun va fiziologik etarli oziqlanish uchun n-o‘tayotgan kengaytirish davomidir. ovqat boshqariladi sho‘rvalar va sho‘rva-kremi, selin, bug oidishlari qalin krem, bug‘ idishlari tvorog, fermentlar bev- erages-kuni, izchillik qadar cream-E yoki sut bilan sotiqni pishgan go‘sht, tovuq yoki baliq, yangi pishloq, pishirilgan olma, shuningdek meva va sabzavot pyuresi, oq sinib 100 g pyuresi. Sut choyga qo‘shiladi; sut pyuresini bering. oqsil 80-90 g, yog o65-70 g, uglerod-vodov, 9,2-9,6 MJ (2200-2300 kkal) energiya qiymati 320-350 g ovqat; natriy xlor 6-7 g Oziqcha kuniga 6 marta beriladi. issiq 50 ° C dan yuqori bo‘lmagan taomlar, sovuq harorati - kamida 20 ° S
Do'stlaringiz bilan baham: |
