1-mavzu. “Tizimli tahlil” fanining predmeti, maqsadi va vazifalari. «Tizimli tahlil»

Past darajasi tafakkurlash madaniyati. Past darajadagi fikrlash madaniyati insonning aql-zakovati yoki qobiliyatining yengib bo'lmaydigan cheklovi emas. Aksincha, ta'lim, tajriba va tanqidiy fikrlashni rivojlantirish orqali takomillashtirish va shakllantirish mumkin bo'lgan rivojlanish va fikrlash qobiliyatlarining hozirgi darajasini aks ettiradi. Fikrlash hayot davomida rivojlanishi va takomillashtirilishi mumkinligini tushunish muhimdir.
Past darajadagi fikrlash madaniyatini tushunish insonning tanqidiy va analitik fikrlash qobiliyatini cheklashi mumkin bo'lgan fikrlashning ayrim xususiyatlarini anglatadi. Bu axborotni yuzaki idrok etish, ibtidoiy xulosalar va chuqur tahlilning yetishmasligiga olib kelishi mumkin.
Shuningdek past darajadagi fikrlash madaniyati sifatida salbiy va buzg'unchi fikrlash odatlari, tahliliy kamchiliklar, muammolarni hal qilishda samarasiz yondashuvlar va dunyoni cheklangan tushunish hukmronlik qiladigan jamiyat yoki odamlar guruhining holatini ham tushunish mumkin. Ushbu jixatdan qaraganda past darajadagi fikrlash quyidagi xususiyatlar bilan tavsiflanadi:
Tor doirada fikrlash: fikrlash madaniyati past odamlar ko'pincha qisqa muddatda o'ylashga moyil bo'lib, o'z harakatlarining uzoq muddatli oqibatlarini e'tiborga olmasdan, darhol foyda olishga e'tibor qaratadilar.
Faktlar va ilmiy dalillarga e'tibor bermaslik: ular ko'pincha subyektiv fikrlar va noto'g'ri qarashlarga tayanadilar, ammo asoslangan ilmiy faktlar va dalillarni rad etadilar yoki e'tiborsiz qoldiradilar.
O'z e'tiqodlarini tasdiqlash ishtiyoqi: Tafakkur madaniyati past bo'lgan odamlar ko'pincha o'zlarining mavjud e'tiqodlarini tasdiqlovchi ma'lumotni izlaydilar, bu e'tiqodlarga zid bo'lgan har qanday ma'lumotni e'tiborsiz qoldiradilar yoki rad etadilar.
Stereotiplar va noto'g'ri qarashlarni targ'ib qilish: Tafakkur madaniyatining past darajasi irqi, jinsi, dini va boshqa xususiyatlariga asoslangan stereotiplar, noto'g'ri qarashlar va kamsitishlarning saqlanib qolishiga va tarqalishiga olib kelishi mumkin.
Agressivlik va ziddiyat: Fikrlash madaniyati past odamlar muloqotda tajovuzkorlikni ko'rsatishi mumkin, konstruktiv dialog o'rniga qarama-qarshilik va tortishuvlarni afzal ko'radi.
O'z-o'zini tanqid qilishning yetishmasligi: intellektual madaniyatning past darajasi ko'pincha o'z-o'zini tanqid qilmaslik va turli nuqtai nazarlarni to’g’ridan – to’g’ri hisobga olish bilan birga keladi.
Ta'limga yuzakilik va qiziqishsizlik: Tafakkur madaniyati past odamlar ta'limga, o'z-o'zini rivojlantirishga va yangi bilimlarni o'zlashtirishga qiziqish bildirmasligi mumkin.