1-mаvzu: xulq-аtvоr iqtisоdiyoti nаzаriyasining shаkllаnishi

Shaxs iste'molchi sifatida. Korxona faoliyatiga asosiy bahoni iste’molchi beradi. 
Zamonaviy sharoitda iste'molning tabiati o'zgarib bormoqda: u xilma-xil, individual, 
vaziyatli iste`molga aylanadi. D.Tapskottning fikricha, yangi elektron-raqamli 
jamiyatning belgilaridan biri bu “ishlab chiqaruvchi – iste’molchi” munosabatlarining 
o‘zgarishi, ishlab chiqarish va iste’mol o‘rtasidagi chegaralar yo`qolib borishi. Ishlab 
chiqaruvchilar individual iste'molchilar talablariga javob beradigan mahsulotlarni 
yaratishga majbur bo'lganda, xususiylashtirish jarayoni kuzatiladi. Yangi tarmoq 
jamiyatida iste'molchilar ishlab chiqarish jarayoniga jalb qilinadi, ya'ni ularning 
bilimlari, ma'lumotlari va mulohazalari mahsulotlarning texnik xususiyatlarini aniqlash 
uchun ishlatiladi. 
Axborot magistralida har bir iste'molchi xabar yaratish va jo'natish, virtual 
avtomobilni boshqarish, kompyuter ekranida kerakli dizaynni yaratishga muvaffaq 
bo`ladi va bir vaqtning o'zida ishlab chiqaruvchiga aylanadi. Iste'molchilarning 
g'oyalari, axborotlar va texnologiyalar mahsulot tarkibiga aylanadi, tovar va 
xizmatlardagi bilimlar mazmuni oshadi. Axborot va texnologiya iste'molchilarining 
o'zlari ishlab chiqaruvchilarga aylanishadi va dominant rol o'ynay boshlaydi. 
Individ tejamkor investor sifatida. Nano darajadagi individual iqtisodiy 
agentning moliyaviy xatti-harakatlarini o'rganish kognitiv neyroilm, neyroiqtisodiyot 
va xulq-atvor iqtisodiyotining ishlanmalariga asoslanadi (J. Akerlof, D. Kahneman, A. 
Tverskiy, V. Smit). Psixologik eksperimentlar davomida olimlar voqelikni ob’yektiv 
idrok etishga xalaqit berishi va noaniqlik sharoitida shaxslarning qaror qabul qilishiga 
ta'sir ko'rsatishi mumkin bo'lgan, ayniqsa moliyaviy bozorlarga xos bo'lgan "soxta 
xotira" fenomeni haqida xulosaga kelishdi. Odamlarning xulq-atvorini real 
modellashtirish omonatchilar va investorlar xatti-harakatlarining motivlari va 
omillarini, ularning tavakkalchilikka moyilligini, muayyan moliyaviy strategiyalarni 
tanlashni chuqur o'rganishni talab qiladi.