1. Mifologik dunyoqarash


Download 20.22 Kb.
bet4/6
Sana02.01.2022
Hajmi20.22 Kb.
#193057
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
2 5188505207226509038

xudolarning umumiyligiularning holatiga qarab ko'proq yoki kamroq g'ayritabiiy kuchlarga ega bo'lganlar. Shirk shunaqa edi.

Ammo tabiatda va jamiyatda sodir bo'layotgan barcha jarayonlarni yakka o'zi aniqlay oladigan yagona qudratli xudo haqida g'oyalar paydo bo'ldi. Odamlar unga to'liq ishonishdi, ularga shubhasiz hokimiyat berishdi. Bunday tizimga monoteizm deyiladi.

Shunday qilib, dunyoqarashning yana bir turi shakllandi - diniy, mifologik kabi, voqelikka munosabatlarda sensatsion jihat ratsionaldan ustun keldi. Dinning asosiy farqi cheksizdir imon   g'ayritabiiy ideal printsipga - Xudo, Uning qudrati va qudrati bilan. Din odamning qalbida Xudoga bog'liqlik tuyg'usini va unga shartsiz sajda qilishni o'z ichiga oladi.

Ta'kidlash joizki, muqaddas narsalarga, hayvonlarga sig'inish hodisasi suv vaqti bilan afsonalar tizimini shakllantirish bilan birga paydo bo'lgan bu esa diniy dunyoqarash hisoblanadi. Diniy dunyoqarash tomonidan hal qilingan muammolar doirasi mifologiya tomonidan hal qilingan muammolardan unchalik farq qilmaydi. Biroq, ularning din doirasidagi qarorlarining tabiati yanada qat'iy va aniq ma'noga ega. Diniy tizimlar (birinchi navbatda dunyo dinlari) mifologikdan ko'ra ko'proq organik va tuzilish jihatidan ancha mukammaldir. Ular inson hayotini yanada qat'iy va batafsil tartibga soladi. Mifologiyaga xos bo'lgan ontologik, mafkuraviy, ma'rifiy funktsiyalardan tashqari, dinlar ham baholovchi, birlashtiruvchi, taskin beruvchi va boshqa funktsiyalarni bajaradilar.

Biroq, diniy dunyoqarash ko'p jihatdan qarama-qarshi edi. Bu tabiiy. Hatto har bir kishining dunyoqarashi eng mukammal diniy tizimga qaraganda ancha murakkabdir. Ijtimoiy ongni rivojlantirish diniy ongdan tashqariga chiqmaslik yanada muammoli. Bu individual ongning o'ziga xosligi, kollektivning murakkabligi, jamoat ongining ko'p qirrali va dinamikasi bilan bog'liq. Atrofimizdagi dunyoni o'zlashtirish jarayoni ko'p qirrali amaliy tajriba, amaliy bilimlarning keng doirasini chuqurlashtirish zaruriyati, aniq ma'lumotlarga ega bo'lishning ahamiyati va mavjudlikni kuzatish mumkin bo'lgan jarayonlar qonuniyatlari bilan bog'liq va mifolagik dunyoqarashning va diniy dunyoaqarashning farqi ham shunda .

2.


Download 20.22 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling