1. Milliy xavfsizlik tushunchasi; xavfsizlik turlari; axborot xavfsizlik tizimida O'zbekiston Respublikasining milliy xavfsizligi

29.ximoyalangan VPN tarmoqlari yaratilishi konsepsiyai. VPN tarmog’ining asosiy funksiyalari. VPN xavfsizligini ta’minlash.
Kompaniyamizning o'ziga xos xususiyatlaridan biri – bu umumiy foydalanishga mo'ljallangan ulkan ma'lumot uzatish tarmog'ini yaratishga intilishdir. Ayni paytda lokal trafik, ya'ni “SKS” kompaniyasining barcha abonentlari o'rtasidagi trafik BEPULDIR. Abonent o'z uyi bilan ishini, bir necha ofislarni ulash orqali ega bo'ladigan avzalliklardan biri – bu abonent o'zining virtual xususiy tarmog'ini (Virtual Private Network - VPN) mutlaqo BEPUL tashkil etishidir. So'nggi paytlarda virtual xususiy tarmoqlar (VPN) tobora ommalashib bormoqda. Chunki ishlab chiqarish jarayoni komp`yuterlashishining rivojlanish sur'ati VPNni talab etmoqda. Qolaversa, ma'lumotlarni uzatish va birlashtirish bilan bog'liq bo'lgan zamonaviy biznes va barcha boshqa tarmoqlarning rivojlanish sur'ati ham uni taqozo etmoqda.
VPN tarmoqni tashkil etishdan maqsud shuki, uning yordamida siz uyda bo'la turib ofisingiz lokal tarmog'iga kirishingiz yoki aksincha hamda shaharning bir chekkasida joylashgan firmangizni bir bo'linmasida bo'la turib shaharning qarama-qarshi chekkasida joylashgan firmangiz bo'linmasining lokal tarmog'iga kirishingiz mumkin bo'ladi. Tabiiyki buning uchun markaziy nuqtadagi VPN serverini sozlash talab etiladi. Yaxshiroq tushunish uchun tasavvur qiling: maxsus dasturiy ta'minot yordamida siz shaharning turli chekkalarida joylashgan ikki va undan ortiq ofisingiz lokal tarmoqlarini go'yoki mantiqan birlashtirasiz, keyin esa ular shaharning turli chekkalarida joylashganligini sezmasdan ushbu tarmoqda ishingizni olib boraverasiz. Bunday olis masofada joylashgan va o'zaro bog'liq ob'ektlar soni esa istalgancha bo'lishi mumkin. VPN protokolida uzatilayotgan ma'lumotlarni shifrlash mumkin. Demak, sizning virtual xususiy tarmog'ingiz, garchi u kompaniya tarmog'idan transport sifatida foydalansada, umumiy tarmoqdan butkul ajratilgan hamda tashqaridan kirishdan to'liq himoyalangan bo'ladi.