1. Mustamlakachilik davrida Turkiston arxivlari tizimi

0‘zo‘zidan Turkiston o‘lkasi ma’muriyati tomonidan o‘lkada maxsus aixivni tashkil qilish ishlari olib borilmagan, deyish noto‘g‘ri bo'ladi. Rossiya imperiyasining o‘lkadagi hukmronligi o‘matilishi zahotiyoq Turkiston ma’muriyatining arxivini tuzish rejalashtirilgan. 1867-yilda qabul qilingan “Turkiston o‘lkasini boshqarish to‘g‘risidagi nizom” ga muvofiq harbiy va xalq boshqaruviga oid barcha hujjatlar ikkita amaldordan iborat - Turkiston general guberaatori mahkamasiga topshirihshi shart edi. Harbiy gubematorlar tomonidan boshqariladigan viloyat boshqaruvida hujjatlar uchun alohida - devonxona bo‘lishi inobatga olinmagan. Arxivlami tuzish ehtiyojidan kelib chiqqan holda 1873-yilning oktabrida general gubemator K.RKaufinan Turkiston general gubematorlik devonxonasi boshlig‘iga o‘lkadagi arxiv ishini o‘rganib, “Toshkent shahrida Markaziy arxivni tashkil qilish loyihasi”ni ishlab chiqish to‘g‘risida topshiriq beradi. Ishlab chiqilgan loyihaga ko‘ra, Toshkentdagi o‘,lka 61 Bosh Boshqarma huzurida Markaziy arxivni tashkil qilib, Toshkent ommaviy kutubxonasini ham arxivga qo‘shish rejalashtirilgan. Markaziy arxiv strukturasi to‘rtta bo‘limdan iborat bo‘lishi kerak edi.

• 0‘zo‘zidan Turkiston o‘lkasi ma’muriyati tomonidan o‘lkada maxsus aixivni tashkil qilish ishlari olib borilmagan, deyish noto‘g‘ri bo'ladi. Rossiya imperiyasining o‘lkadagi hukmronligi o‘matilishi zahotiyoq Turkiston ma’muriyatining arxivini tuzish rejalashtirilgan. 1867-yilda qabul qilingan “Turkiston o‘lkasini boshqarish to‘g‘risidagi nizom” ga muvofiq harbiy va xalq boshqaruviga oid barcha hujjatlar ikkita amaldordan iborat - Turkiston general guberaatori mahkamasiga topshirihshi shart edi. Harbiy gubematorlar tomonidan boshqariladigan viloyat boshqaruvida hujjatlar uchun alohida - devonxona bo‘lishi inobatga olinmagan. Arxivlami tuzish ehtiyojidan kelib chiqqan holda 1873-yilning oktabrida general gubemator K.RKaufinan Turkiston general gubematorlik devonxonasi boshlig‘iga o‘lkadagi arxiv ishini o‘rganib, “Toshkent shahrida Markaziy arxivni tashkil qilish loyihasi”ni ishlab chiqish to‘g‘risida topshiriq beradi. Ishlab chiqilgan loyihaga ko‘ra, Toshkentdagi o‘,lka 61 Bosh Boshqarma huzurida Markaziy arxivni tashkil qilib, Toshkent ommaviy kutubxonasini ham arxivga qo‘shish rejalashtirilgan. Markaziy arxiv strukturasi to‘rtta bo‘limdan iborat bo‘lishi kerak edi.