1-mustaqil topshiriq 209-guruh o'quvchisi: Ergasheva Dilafruz

1-MUSTAQIL TOPSHIRIQ
209-guruh o'quvchisi: Ergasheva Dilafruz
Mavzu: Tarbiyachi nutqiga qo`yilgan pedagogik talablar

№	Таlablar	Ularni tasnifi (mohiyati)
1	Nutq tovush tomonining to’griligi	1.Nutq tovush tomonining tog;riligi. Agar tarbiyachining nutqi aniq bolsa, jumlalarni, so;zlarni va har bir tovushni aniq talaffuz etsa, bolalar ona tilining tovush tomonini muvaffaqiyatli ozlashtira oladilar. Kop hollarda, ayrim tarbiyachilar tovushlarni noaniq talaffuz etadilar, sozning tarkibidagi ayrim tovushlarni tushirib ketadilar, tovushlar ornini almashtiradilar.
2	Adabiy til normalariga muvofiq to;g;ri talaffuz	1.Nutq tovush tomonining tog;riligi. Agar tarbiyachining nutqi aniq bolsa, jumlalarni, so;zlarni va har bir tovushni aniq talaffuz etsa, bolalar ona tilining tovush tomonini muvaffaqiyatli ozlashtira oladilar. Kop hollarda, ayrim tarbiyachilar tovushlarni noaniq talaffuz etadilar, sozning tarkibidagi ayrim tovushlarni tushirib ketadilar, tovushlar ornini almashtiradilar.
3	Nutqning intonatsion-ifodaviy vositalaridan tog;ri foydalanish	Nutqning intonatsion-ifodaviy vositalaridan tog;ri foydalanish. Nutqda fikrlar, his-tuyg;ularni aniq ifoda etish lozim. Bunga faqat sozlar yordamidagina emas, balki nutqning intonatsion-ifodaviy vositalaridan: ovoz kuchi, temp, toxtam, ritm, urgu va hokazolardan foydalanish orqali erishiladi.
4	Tarbiyachi nutqining joshqin, intonatsiyaga boy bo’lishi.	Tarbiyachi nutqining jo shqin, intonatsiyaga boy bo’lishi. Shoshilib gapirish sozlar tarkibidagi tovushlarni noaniq talaffuz etilishiga sabab bo;ladi. Shuning uchun bolalar bilan nutqiy muloqotda bolganda shoshilmasdan, o;rtacha tempda (tezlikda) gapirish kerak. Bunday tempda gapirish nutqning aniq bo;lishini taminlaydi, aksincha, tez temp nutqning buzilishiga sabab bo;ladi, uni idrok qilishni qiyinlashtiradi.
5	Tarbiyachi nutqining aniq, oddiy bo;lishi, fikrlar izchillik bilan bir-biriga bog;lanib, tushunarli ifodalanishi	Tarbiyachi nutqining aniq, oddiy bo;lishi, fikrlar izchillik bilan bir-biriga bog;lanib, tushunarli ifodalanishi. Bolalar tarbiyachidan, kattalardan tovush va sozlarni to;gri talaffuz etishni organibgina qolmasdan, balki tinglagan ertak va hikoyalarining mazmunini aniq, qiziqarli tarzda qayta hikoya qila olishga, tevarak-atrofni kuzatish natijasida olgan taassurotlarini sozlab berishga, oz fikrlarini ketma-ketlik bilan bayon etishga, xulosalar qilishga ham o;rganadilar.
6	Tarbiyachi lugatining boy holishi	Tarbiyachi lugatining boy holishi. Tarbiyachi oz nutqida sozlarni to;gri va aniq ishlata olsa, u holda uning nutqi bolalarga tushunarli boladi. Ozbek tilining lug;ati juda ham boy, u doimo yangi so;zlar bilan to;ldirib boriladi, iste;moldan chiqqan sozlar yoqolib boradi.Tarbiyachi bolalar bilan nutqiy muloqotda bo;lganda, ularning yoshini hisobga olib, ona tilining lugat boyligidan keng foydalanmogi lozim.
7	Tarbiyachi nutqining samimiy bolishi	Tarbiyachi o;z lugatini, uning grammatik tomonini badiiy, ilmiy, maxsus va boshqa adabiyotlarni doimiy ravishda oqib borish bilan boyitadi va takomillashtiradi. Biroq tarbiyachi adabiyotlarni oqish jarayonida uning mazmuniga, yangi so;zlarga ahamiyat beribgina qolmasdan, balki muallifning asar mazmunini ochishda tilning qaysi vositalaridan foydalanganligiga, qaysi soz va grammatik shakllarni ishlatganligiga, materialni qay darajada bayon etganligiga ham e;tiborni qaratishi kerak.