1. O’q ustida yo’nalgan kesmalar 1-ta’rif. Yo’nalishi aniq bo’lgan to’g’ri chiziq o’q


Kesmani berilgan nisbatda bo’lish


Download 112.14 Kb.
bet7/8
Sana02.06.2024
Hajmi112.14 Kb.
#1838685
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
4-mavzu

Kesmani berilgan nisbatda bo’lish

To’g’ri burchakli dekart koordinatalari sistemasida A(x1,y1) va B(x2,y2) ikki nuqta berilgan bo’lsin. Berilgan nuqtalar orqali to’g’ri chiziq o’tkazib, unda musbat yo’nalishni aniqlasak, bu to’g’ri chiziq o’qqa aylanadi. Bu o’q koordinata o’qlariga parallel emas deb olaylik. Olingan o’qda A va B nuqtalar yo’nalgan kesmani aniqlaydi.


Faraz qilaylik, nuqtadan farqli bo’lgan (aytilgan o’qdagi) nuqta bo’lsin. kesmani nisbatda bo’luvchi M nuqtaning koordinatasini topish talab etiladi.




Eslatma. Agar nuqta A va B nuqtalar orasida yotsa va kesmalarning yo’nalishi bir xil bo’lib, musbat son, nuqta kesmaning tashqarisida yotsa, va kesmalarning yo’nalishlari qarama-qarshi bo’lib manfiy sondir, va aksincha.




Q uyilgan masalani hal etish uchun A, M va B nuqtalarni koordinata o’qlariga proyeksiyalaymiz: Ular lardan iborat bo’ladi.

y


B
By


My M


Ay A

0 Ax Mx Bx x


8-chizma

Ko’rinib turibdiki, nuqta yo’nalgan kesmani nisbatda bo’ladi, yani

Agar ekanligini nazarga olsak, tenglikdan ekanligini topamiz.


Xuddi shu yo’l bilan ni topamiz. Shunday qilib, berilgan kesmani nisbatda bo’luvchi nuqtaning koordinatalari
,
formulalar yordami bilan topiladi.
Agar nuqta yo’nalgan kesmaning o’rtasida bo’lsa =1 bo’lib yuqoridagi formulalar quyidagi ko’rinishni oladi:
,


Tekshirish uchun savollar va mashqlar


Download 112.14 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling