1. Oqıw materialları

- baylanıstıń áhmiyetliligi. A`hmiyetli baylanıs – bul nárseniń bar bolıwın, onıń háreketi hám rawajlanıwın belgilewshi baylanıs. Aytayıq, elementlerdiń periodlıq nızamı atom awırlıġı, atom ózeginiń zaryadı hám elementleriniń ximiyalıq qásiyetleri ortasındaġı áhmiyetli baylanıstı sáwlelendiredi;
- baylanıstıń zárúriyligi. Zárúriy baylanıs – bul belgili bir shárayatta zárúriy tárizde kórinis tabıwshı baylanıs. Máselen, fizikada belgili bolġan ótkizgish qarsılıġınıń ótkizgish quramı, onıń uzınlıġı hám kese kesiminiń júzine (betine) baylanıslılıġı nızamı ótkizgishte elektr togı ótken hár bir halda zárúriy tárizde kórinis tabadı, óytkeni ol ótkizgish qaysı zattan jasalġan bolsa, sol zattıń tábiyatı, oġan tán bolġan ob`ektiv ózgeshelikler menen belgilenedi;
- baylanıstıń turaqlılıġı. Turaqlı baylanıs – bul isenimli tárizde saqlanatuġın baylanıs. Ol materiya háreketiniń tiyisli forması (materiya rawajlanıwınıń belgili bir basqıshı) yaki ol orın alġan dáwir dawamında, qashanġa shekem bul nárseler hám qubılıslar orın alsa, ámelde orın aladı;
- baylanıstıń ulıwmalıġı. baylanıstıń ulıwmalıġı sonda kórinis tabadı, oġan ob`ektiv dún`yanıń basım kópshiligi yaki hátteki barlıq nárseleri, qubılısları hám processleri boysınadı.
Rawajlanıwdıń ulıwmalıq nızamları. Qubılıslardı sıpatlawdan olardıń mánisini ańlap jetiwge ótiw qubılıslarda ulıwmalıq aspektlerdi tabıwdı talap etedi. Bunda wazıypa túrli qubılıslar ortasında ulıwmalıq aspektlerdi tabıwdan ġana ibarat emes. Qubılıslardı birlestiriwshi hám olardıń birligin belgilewshi tiykardı túsinip jetiw zárúr. Bul tiykar – qubılıslardı «biriktiriwshi» hám olardı bir-birine joldas bolıw, uyġınlasıw hám muwapıqlasıwġa májbúr qılıwshı ámelde bar bolġan turaqlı baylanıstı sáwlelendiriwshi nızam bolıp tabıladı.
Nızamlardı biliwge qubılıslardı ilimiy úyreniw nátiyjesinde erisiledi. A`dette, bul alımlardan oydıń kúshli uzaq miynet etiwin talap etiwshi júdá awır is bolıp tabıladı. Reallıqtıń birer-bir nızamın anıqlaw ushın alım úyrenilip atırġan qubılıslar haqqındaġı dáslepki maġlıwmatlardıń kóp sanlı toplamlarına tayanıwına tuwra keledi. Bul maġlıwmatlar sonday tártipke salınıwı hám ulıwmalastırılıwı lazım, qubılıslardıń usı tarawı tiykarġı elementler hám múnásibetlerdi parıqlaw imkaniyatın beretuġın sistema sıpatında kórinis tabatugın bolsın. Sonnan soń elementlerdiń reń-báreń múnásibetleri arasında sistemanıń hám sistemanıń ayırım elementleriniń hár qanday ózgerislerinde saqlanıp qalıwshı ulıwmalıq, ózgermes, invariant baylanıslardı anıqlaw talap etiledi.