1????. Pul uning kelib chiqishi va zarurligi

103. Kredit pullari va ularning turlari
Krеditbu vaqtincha bo’sh turgan pul mablarlarini ma’lum muddatga, haq to’lash sharti bilan qarzga оlish va qaytarib bеrish yuzasidan kеlib chiqqan iqtisоdiy munоsabatlar yig’indisidir.
Krеdit yordamida tоvar - mоddiy bоyliklari, turli mashina va mеxanizmlar sоtib оlinadi, istе’mоlchilarning mablag’lari еtarli bo’lmagan sharоitda to’lоvni
kеchiktirib tоvarlar sоtib оlishlari va bоshqa har xil to’lоvlarni amalga оshirish
imkоniyatiga ega bo’ladilar.
Sudxo’rlik krediti
Tijorat krediti
Ipoteka krediti
Bank krediti
Iste’mol krediti
Xalqaro kredit
Xususiy kredit
Davlat krediti
104. Milliy valyuta real va nominal almashuv kurslarining eksport-import operatsiyalariga ta’siri
105. kredit funksiyalari
Iqtisodchi – olimlarning kredit funktsiyalari haqidagi fikrlariga, shuningdek, kreditning tovar–pul munosabatlari va ijtimoiy – iqtisodiy jarayonlardagi ishtirokiga tayangan holda, uning qayta taqsimlash (1), muomala jarayonini tezlashtirish(2), pullarni muomalaga chiqarish va naqdlashtirish (3) hamda pul kapitalini jamg‘arish va markazlashuvini jadallashtirish (4) funktsiyalarinibajarishini ta’kidlash mumkin.
Kreditning funktsiyalari ichida qayta taqsimlash funktsiyasi asosiy funktsiyalardan biri hisoblanadi. Kredit ushbu funktsiyasi orqali jismoniy va yuridik shaxslarini ng taqsimlangan daromadlarining vaqtinchalik foydalanilmagan qismini tegishli fondlarga jalb qiladi. Jalb qilingan mablag‘lar iqtisodiyotning qo‘shimcha resurslarga ehtiyoji mavjud tarmoqlariga qayta taqsimlanadi.
106. Moliyaviy barqarorlik va makroprudentsial choralar
moliyaviy barqarorlik dеyilganda, korporativ tuzilmalarning shunday moliyaviy holati tushuniladiki, bunda korporativ tuzilmalar tomonidan moliyaviy rеsurslarni optimal holatda shakllantirish va ulardan samarali foydalanish hisobiga, majburiyatlarni o’z vaqtida bajarish, korporativ tuzilmalarni to’lovga qobilligini ta'minlash hamda takror ishlab chiqarishni kеng yo’lga qo’yish mumkin bo’ladi.
Jahon amaliyotida markaziy banklar moliya tizimining barqarorligini ta’minlash va tizimli risklarni yumshatish maqsadida bir qator makroprudensial vositalardan foydalanadi. O‘z navbatida, makroprudensial vositalariga kapitalning konservatsiya buferi, kontrsiklik kapital buferi, mahalliy va global tizimli ahamiyatga molik banklar uchun kapital bufer, kreditni garov qiymatiga nisbati (Loan-to-value, LTV) hamda kredit to‘lovining daromadga nisbati (Payment-to-income, PTI) bo‘yicha cheklovlar va boshqalar kiradi. Bugungi kunda O‘zbekistonda kreditni garov qiymatiga nisbati va kredit to‘lovini daromadga nisbati kabi makroprudensial vositalar amaliyotda qo‘llanib kelinmoqda.