1????. Pul uning kelib chiqishi va zarurligi

18.Pul massasi uning mohiyati va tarkibi
Pul ta'minoti ikkiga bo'linadi pul agregatlari (dan to) har xil pul turlarini o'z ichiga olgan.
Pul agregatlari - bu hisob raqamlaridagi mablag'larni naqd pulga aylantirish tezligi darajasiga ko'ra bank hisobvaraqlarini guruhlash. Hisoblardagi mablag'lar tezroq pul shakliga aylantirilishi mumkin, shunda jamlama shunchalik likvid hisoblanadi.
Pul ta'minoti agregatlari tizimi "Matryoshka", unda har bir oldingi birlik keyingi har bir biriga "kiritilgan". M0 pul massasi
Birlikka M 0 yuqori likvidlik darajasidagi barcha pul turlarini o'z ichiga oladi.
Pulning har xil turlari va har xil turlari ularning likvidligi va qamrov darajasiga qarab pulning ma'lum bir tasnifiga kirishga imkon beradi. Bu turli mamlakatlarda milliy pul muomalasi tizimlarini tahlil qilishda ishlatiladigan pul massalari agregatlari tizimini yaratishda o'z ifodasini topdi. Dastlabki yig'ilish o'z ichiga oladi naqd pul va cheklar:
M 0 \u003d C + cheklar,
qayerda FROM - boshlang'ich pul ta'minoti (kesh).
Naqd pul, o'z navbatida, qog'oz pullar, banknotalar va kichik o'zgarishlardan iborat.
19.Kreditning turlari
Kredit o‘zining bir qancha belgilariga ko‘ra turlanadi:
I) muddatiga ko‘ra kredit 3 turga bo‘linadi: qisqa muddatli kreditlar; o‘rta muddatli kreditlar; uzoq muddatli kreditlar.
^II) ta’minlanganligiga ko‘ra 3 turga bo‘linadi:
a) to‘liq ta’minlangan kreditlar, bunda kreditning ta’minoti kreditning asosiy qarz summasi va uning foizini qoplashga etadi;
O‘zbekiston Respublikasining Markaziy banki talabi bo‘yicha ta’minot miqdori kredit summasiga nisbatan 125 foiz ni tashkil etishi kerak.
b) qisman ta’minlangan kreditlar, bunda kreditlarning ta’minoti kreditning asosiy summasi va foizini qoplashga etmaydi;
c) ta’minlanmagan kreditlar, bu kreditlar ishonchli yoki blankli kreditlar deyiladi. Bu kreditlar yuqori darajada to‘lov qobiliyatiga ega bo‘lgan ishonchli mijozlarga beriladi.
III) kredit bahosiga ko‘ra quyidagi turlarga bo‘linadi:
a) arzon kreditlar, bu kreditlarning foiz stavkasi ssuda kapitali bozorida shakllanadigan foiz stavkasidan past bo‘ladi;
b) qimmat kreditlat, bu kredtilarning foiz stavkasi ssuda kapitali bozorida shaklalangan foiz stvakasidan yuqori bo’ladi. Risk darajasi qancha yuqori bo‘lsa, kreditning foizi ham shuncha yuqori bo‘ladi.
c) tekin kreditlar, bu kreditlarning foizi yo‘q.
VI) tarmoq xususiyatiga ko‘ra kreditlarning quyidagi turlari mavjud:
sanoat krediti; savdo krediti; qishloq xo‘jaligi krediti va boshqalar.